İsteğe bağlı sigorta değişiyor...

506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun isteğe bağlı sigortayı düzenleyen 85. maddesi 9 Nisan 2003 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edilen 4842 sayılı Kanun ile değiştirildi. Sosyal Sigortalar Kurumunun bütçe açıklarını kapamaya yönelik bu değişiklik, isteğe bağlı sigortaya prim ödeyen yaklaşık bir milyon kişiyi yakından ilgilendirmektedir. İsteğe bağlı sigortaya giriş zorlaşacak 506 sayılı Kanunun 85. maddesinde yapılan değişiklikle isteğe bağlı sigortaya giriş şartları zorlaştırılmıştır. En önemli değişiklik, isteğe bağlı sigortaya girebilmek için önceden en az 1080 gün (3 yıl) sigorta hizmetinin bulunması gerekmektedir. Bu değişiklik yapılmadan önce, isteğe bağlı sigortaya girmek için tescil edilmiş olmak yani en az bir gün prim ödemesinin bulunması yeterliydi. Son yıllarda isteğe bağlı sigortaya büyük yöneliş olması sonucu giriş şartlarının zorlaştırılması gündeme gelmiştir. 506 sayılı Kanuna eklenen geçici madde ile, 4842 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce isteğe bağlı sigortaya prim ödeyenler ile prim ödemek için başvuranlardan 1080 gün prim ödeme şartı aranmayacaktır. İsteğe bağlı sigortaya giriş için gerekli olan 1080 gün prim ödemesi dışında, sigortalıların herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna zorunlu ya da isteğe bağlı olarak sigortalı olmaması ve buralardan kendi sigortalılığından dolayı aylık bağlanmamış olması gerekmektedir. Ayrıca Örneği Kurumca hazırlanacak isteğe bağlı sigorta talep dilekçesiyle Kuruma müracaatta bulunmak gerekmektedir. Prim oranı artırılıyor İsteğe bağlı olarak her ay kesintisiz otuz gün üzerinden malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemek gerekmektedir. İsteğe bağlı sigortalılık, müracaatın Kurumca alındığı tarihi takip eden aybaşından itibaren başlar. Şu kadar ki, isteğe bağlı sigortanın başladığı tarihte, sosyal güvenlik kuruluşları ile ilgileri kesilmediği tespit edilenlerin isteğe bağlı sigortalılıkları başladığı tarih itibariyle iptal edilerek, ödedikleri primler faiz uygulanmaksızın ilgililere iade edilir. İsteğe bağlı sigortaya devam etmek isteyenler, eskiden olduğu gibi, ödeyecekleri sigorta primlerini 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun 78 inci maddesine göre belirlenen prime esas kazanç alt sınırı ile üst sınırı arasında olmak şartıyla kendileri belirleyeceklerdir. Ancak önceden yüzde 20 olarak uygulanan prim oranı, yeni düzenleme ile yüzde 30 olarak uygulanacak. Bunun anlamı şudur; halen en az 66 milyon ödeyen sigortalılar bundan sonra en az 98 milyon ödeyeceklerdir. Ayrıca 1 Nisan 2003 tarihinden geçerli olarak yapılacak zam bu hesaba dahil edilmemiştir. Henüz ne kadar zam yapılacağı da kararlaştırılmamıştır. Üç ay ödemeyenlere iptal İsteğe bağlı sigorta primini art arda üç ay ödemeyenlerin primi ödenmiş son ayın bitiminden itibaren sigortalılığı sona erecektir. Bu düzenleme ile uzun yıllar primlerini ödemeyen ancak sonradan toplu ödeme yaparak hizmet kazananların önü kesilmiş olmaktadır. Bunun dışında sosyal güvenlik kuruluşlarına tâbi olarak çalışmaya başlayanların, çalışmaya başladıkları günden, isteğe bağlı sigortalılığını sona erdirme talebinde bulunanların, buna ait dilekçelerinin Kurumca alındığı tarihten önceki primi ödenmiş son ayın bitiminden, tahsis talebinde bulunanların, aylığa hak kazanmış veya toptan ödeme yapılmış olmak koşulu ile tahsis talep tarihinden ve ölen sigortalının ölüm tarihinden itibaren sigortalılığı sona erecektir. Prim borçlarınızı 6 ay içinde ödeyin İsteğe bağlı sigortada değişiklik yapan 4842 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce isteğe bağlı sigortalı olup, Kuruma prim borcu bulunanlar bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay içinde prim borçlarını gecikme zammı ile birlikte ödemeleri halinde sigortalılıkları devam edecek. Ancak bu süre içinde borcun ödenmeyen kısmına ait süreler hizmetten sayılmayacaktır. Beklenen gelir İsteğe bağlı sigortada yapılan bu değişiklik ile Sosyal Sigortalar Kurumunun gelirlerinde aylık yaklaşık 35 trilyonluk artış bekleniyor. Halen yaklaşık bir milyon sigortalı isteğe bağlı sigortaya prim ödemektedir. Bu gün itibarı ile en düşük ödenen prim tutarı 66 milyon liradır. Bir milyon sigortalı yaklaşık 66 trilyon TL aylık ödeme yapmaktadır. Yeni düzenleme ile bu tutarın yaklaşık 100 trilyona çıkması beklenmektedir. İsteğe bağlı sigortalıya sağlık yardımı yok İsteğe bağlı sigortada yapılan bu düzenleme beraberinde bazı sorunları da getirmektedir. Bilindiği gibi, isteğe bağlı sigortaya prim ödeyen sigortalılar sadece yaşlılık, malullük ve ölüm sigortalarına prim ödemektedirler. Bu sigorta kollarının prim oranı yüzde 20 olarak uygulanmaktadır. Bu nedenle, isteğe bağlı sigortaya prim ödeyenler sağlık yardımlarından yararlanamamaktadırlar. Son değişiklik ile prim oranı yüzde 30'a çıkarılmıştır. İsteğe bağlı sigortalılar haklı olarak şu soruyu gündeme getireceklerdir; "Bir işyerinde çalışırken SSK'ya prim ödeyenler emeklilik ve hastalık sigorta kollarına toplam yüzde 31 oranında prim ödemektedirler. İsteğe bağlı sigortalılarda yüzde 30 prim ödeyeceğine göre bundan sonra sağlık yardımı almaları gerekmez mi? Aradaki yüzde birlik farktan dolayı sağlık yardımından yararlanamamamız haksızlık değil mi?" diyeceklerdir.