Sigortalılara yurt dışında tedavi
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde yürütülen sosyal güvenlik sistemini yeniden yapılandırmaya yönelik çalışmalar doğrultusunda, SSK sigortalılarının bakmakla yükümlü oldukları eş ve çocuklarıyla ana ve babalarının da tedavi amacı ile yurtdışına gönderilmesine imkan tanıyan kanun tasarısı hazırlandı. Sosyal Sigortalar Kurumu'na tabi olarak çalışan bir sigortalının bakmakla yükümlü çocuğu olan "Esin", yurt dışında tedavi olarak iyileşebileceği halde, halen yürürlükte olan mevzuat, sigortalıların eş ve çocukları ile ana ve babalarının SSK tarafından tedavi için yurt dışına gönderilmesine müsaade etmediği için, Esin de gönderilememektedir. Emekli Sandığı iştirakçileri şanslı Diğer yandan T.C. Emekli Sandığı'na tabi olanların bakmakla yükümlü oldukları kişilerin tedavi amacı ile yurt dışına gönderilmesine kanun cevaz vermiştir. Sosyal güvenlik kurumları arasında norm ve standart farklılığı bu konuda da Emekli Sandığı iştirakçileri lehine karşımıza çıkmaktadır. Emekli Sandığı Kanunu'nun geçici 139'uncu maddesine göre; emekli, adi malüllük veya vazife malullüğü aylığı bağlanmış olanlarla bunların kanunen bakmakla yükümlü oldukları aile fertleri ile dul ve yetim aylığı alanlar; kanunla düzenlenecek genel sağlık sigortası kapsamına alınacakları tarihe kadar, hastalanmaları halinde resmi veya özel sağlık kurum veya kuruluşlarında yönetmelikle belirlenecek usul ve esaslara göre muayene ve tedavi ettirilirler. Bunlardan Sağlık Bakanlığı (Türk Silahlı Kuvvetleri'nden emekli personel ile dul ve yetimleri için Milli Savunma Bakanlığı) tarafından yetkili kılınan tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca düzenlenen ve Sağlık Bakanlığınca (Türk Silahlı Kuvvetleri'nden emekli personel ile dul ve yetimleri için Milli Savunma Bakanlığınca) onaylanan raporlara göre yurtiçinde tedavilerinin mümkün olmadığı anlaşılanlar, yurt dışında tedavi ettirilirler. SSK'da aile fertleri yararlanamıyor Bunların harcırah ve tedavi giderleri T.C. Emekli Sandığı tarafından ödenir. Tedavi müddeti iki yılı geçemez. Bu müddet içinde acil haller hariç üzere raporda gösterilen hastalıktan başka yapılan tedavi giderleri ödenmez ve bu tedavi için müddet uzatılamaz. Tedavi süresi altı ayı geçtiği takdirde ilgili yabancı sağlık kurumundan alınan ve tedavinin devamı zaruretini gösteren rapor, sağlık ateşeliği veya misyon şefliğince T.C. Emekli Sandığı'na ve ilgisine göre Sağlık Bakanlığı veya Milli Savunma Bakanlığı'na gönderilir. Bu işlem her altı ayda bir tekrarlanır. Emekli Sandığı'ndan emekli olanların kanunen bakmakla yükümlü oldukları aile fertleri tedavi amacı ile yurt dışına gönderilirken, Sosyal Sigortalar Kurumu'na tabi çalışanların aile fertlerine bu hak tanınmamıştır. Hatta kurumdan emekli olanlar bile tedavi amacı ile yurt dışına gönderilmemektedir. Sosyal Sigortalar Kanunu'nun "Hastalık Sigortasından Sağlanan Yardımları" düzenleyen 32'nci maddesinde; "Hastalığın anlaşıldığı tarihten önceki bir yıl içinde en az 300 gün hastalık sigortası primi ödenmiş olması şartıyla, yurt içinde tedavisi mümkün olmayıp ancak yabancı bir ülkede kısmen veya tamamen tedavisi mümkün görülen ve malullük halinin önlenebileceği veya önemli oranda azaltılabileceği kurum sağlık tesisleri sağlık kurulu raporu ile tespit edilen sigortalının ve bu raporda belirtilmiş ise beraber gideceği kimsenin yurt dışına gönderilmeleri, yabancı ülkelere gidip gelme yol paraları ile bu ülkede kalış ve tedavi masrafları ödenir." Kurum sağlık tesisleri sağlık kurulunca verilen rapora karşı kurum veya ilgili sigortalıca yapılacak itiraz, Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu'nca karara bağlanır. Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu'nca verilen karar kesindir Görüldüğü gibi, Sosyal Sigortalar Kanunu'na göre sadece sigortalı olarak çalışanlar belirli şartları taşımak kaydıyla tedavi amacı ile yurt dışına gönderilmektedir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile hükümet tarafından hazırlanan tasarıya göre, Sosyal Sigortalar Kurumu'na tabi olarak çalışan sigortalıların yanı sıra kanunen bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin de tedavi amacı ile yurt dışına gönderilmesinin yolu açılmaktadır. Ancak tasarıda SSK'dan emekli olanlar ile bunların bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin durumuna açıklık getirilmemiştir. Henüz hazırlık aşamasında olan tasarıdaki bu eksikliğin giderileceğini umuyoruz. Bağ-Kur sigortalıları unutulmuş Emekli Sandığı'na tabi olanlar ile kanunen bakmakla yükümlü oldukları aile fertleri yurt dışına tedavi için gönderilirken, Sosyal Sigortalar Kurumu'nda sadece çalışan sigortalılara bu hak verilmiştir. Ancak, Bağ-Kur sigortalılarının aile ferleri bir yana kendilerine dahi bu hak tanınmamıştır. SSK sigortalılarının aile fertlerine yurt dışında tedavi yolunu açan kanun tasarısına, Bağ-Kur sigortalılarını dahil edecek düzenlemelerin yapılması gerektiğini düşünüyoruz. Aksi halde sosyal güvenlik kurumları arasındaki norm farklılığı devam edecek, sisteme olan güvensizlik derinleşecektir.