Şirket ortağı olmadan önce iyi düşünmek gerekir
1 Aralık 2013 01:00
Soru: Emekliyim. Ekim ayında hiçbir gerekçe gösterilmeden emekli maaşımdan 550 lira kesildi. SGK Müdürlüğüne bilgi almaya gittim. Emekli olduktan sonra ticari faaliyetimin olduğu gerekçesiyle 21 bin 600 TL borcumun biriktiğini, kesintinin bu yüzden yapıldığını bildirdiler. Hiçbir ticari faaliyetim olmamıştı. Düşündüm, taşındım, sonunda şunu hatırladım: Ta 1990'lı yıllarda bir arkadaşım hatır için şirketine yüzde 1 veya 3 oranında ortak olmam için formalite icabı bir imza istemişti. Ben de arkadaşın işi görülsün diye imza atmıştım. Şirketle hiçbir bağım ve ilgim olmadı. Meğer borç bu yüzden çıkarılmış. Ne yapabilirim. Hanifi S.
ŞİRKET ORTAKLIĞININ AĞIR HUKUKSAL SONUÇLARI VAR
Bir şirkete ortak olmakla birlikte bir takım hukuksal sonuçları olan işlemler başlamaktadır. Bu hukuksal sonuçlardan biri olan sosyal güvenlik boyutunu sizlerle paylaşmak istiyorum.
5510 sayılı Reform Yasasına göre limitet şirket ortakları ile anonim şirketlerin yönetim kuruluna seçilen ortakları 4/b kapsamında sigortalı (eski Bağ-Kur) sayılmıştır. Dolayısıyla şirket ortaklığının başlamasıyla birlikte prim ödeme yükümlülüğü başlamaktadır. Prim ödeme yükümlüsü olma açısından hissenin oranının ya da fiilen şirkette çalışıp çalışmamanın bir önemi bulunmamaktadır. Sigortalılık bir anlamda şirket ortaklığının doğal sonucudur. Hatır için veya başka bir nedenle şirket ortağı olmadan önce bu hukuksal sonuç dikkate alınarak karar verilmelidir.
Burada yeri gelmişken Reform Yasasında 2011 yılında yapılan isabetli bir değişiklikten de bahsetmeliyim. Yasa hükmüne göre 1 Mart 2011 tarihinden geçerli olmak üzere, şirket ortaklarının bir başka işletmede 4/a kapsamında sigortalı (eski SSK) olarak çalışması halinde 4/b kapsamındaki sigortalılık askıya alınmakta, 4/a kapsamında sigortalı olarak çalışılan bu sürelerde 4/b sigortalılığı askıda kaldığından prim borcu işletilmemektedir. Belirtmeliyim ki; 4/a kapsamında sigortalılığın sona ermesi durumunda şirket ortaklığı halen devam ediyor ise 4/b kapsamındaki sigortalılık yeniden devreye girmektedir.
EMEKLİ ŞİRKET ORTAĞININ MAAŞINDAN DESTEK PRİMİ KESİLİR
Emekli aylığı almakta iken bir şirkete ortak olanlar da şirket ortaklığına dayalı bir hukuksal sonuçla karşılaşırlar. Emekli aylığı alan limitet şirket ortakları ile anonim şirketlerin yönetim kuruluna seçilen ortaklarının aldıkları maaşlarından yüzde 15 oranında destek primi kesilmesi gerekir. Her ne kadar şirket ortaklarının sigorta bildirimi yükümlülüğü ticaret sicil müdürlüğü ve/veya şirkete yüklenmiş olsa da kesinti için zamanında bildirim yapılmayınca SGK emeklinin maaşından geriye doğru destek primi kesintisi yapmakta, birikmiş destek primi borcunu da maaşın dörtte birine haciz uygulayarak tahsil etmektedir.
Emekli şirket ortağının bu sürede bir başka işletmede destek primine tabi tutularak çalışması halinde maaşına uygulanmış olan destek primi kesintisi kaldırılır. Emekli şirket ortaklarının kesinti kaldırıma işlemi için mutlaka SGK Merkez Müdürlüklerine, İl Müdürlüklerine kesinti kaldırma dilekçesiyle başvuru yapması gerekir.
YETİM AYLIĞI ALANLAR İÇİN SONUÇ DAHA AĞIR
Annesi veya babasının ölümü sonrası yetim aylığı almakta olan bekar, boşanmış veya dul kalmış kız çocuklarının şirket ortağı olmadan önce bin defa düşünmesinde fayda var. Zira, şirket ortağı olan kişi 4/b kapsamında sigortalı olacağından bağlanan yetim aylığının kesilmesi gerekir. Diğer bir ifadeyle, yetim aylığı alan kız çocukları açısından şirket ortaklığının hukuksal sonucu aylığın kesilmesidir.
Eşi vefat ettiği için dul aylığı alan kişilerin de şirket ortağı olmadan önce iyi düşünmeleri gerekir. Bunlar her ne kadar dul aylığı almış olsalar da şirket ortağı olunca 4/b kapsamında sigortalı olacaklarından kendilerine her ay prim borcu tahakkuk edecektir. Dul aylığı almayan ancak kendi sigortalılığı nedeniyle emekli aylığı alan veya dul aylığı ile beraber aynı zamanda kendi sigortalılığına dayalı olarak yaşlılık aylığı alan kişilerin şirket ortağı olması durumunda da kendi emekli maaşlarının yüzde 15'i oranında destek primi kesileceğini hatırlatmak istiyorum.
OKURUMUZA TAVSİYEMİZ
Şirket ortağı olduğunuz sürece geçmişten gelen birikmiş borç maaşınızdan yüzde 25 oranında kesilecek. Bu kesinti borç bitene kadar sürecek. Bundan kurtuluş yok. Ama ayrıca her ay için ilave yüzde 15 destek primi kesintisinden kurtulmanız mümkün. Bunun için üç seçeneğiniz var.
Birinci seçenek: şirketteki hisseyi bir an evvel devrederek hisse devrini ticaret sicil gazetesinde yayınlatıp akabinde gazetenin bir suretini SGK'ya teslim ederek destek primi kesinti kaydını sildirmek. Böylece sadece sigorta değil vergi mevzuatı ve üçüncü kişiler nezdinde de borca muhatap olmayı bertaraf etmiş olursunuz. İkinci seçenek: şirketteki hissenizi devretme imkanı yok ise ortakla görüşerek şirketi tavsiye etme kararı almanız ve tasfiye kararını ticaret sicil gazetesinde yayınlatıp akabinde gazetenin bir suretini SGK'ya teslim ederek destek primi kesinti kaydını sildirmek. Böylece tasfiye tarihi itibariyle destek prim kesintisi durdurulur. Son seçenek: başka bir işyerinde destek primine tabi sigortalı çalışırsanız çalıştığınız sürelerde maaşınızdan destek primi kesintisi durdurulur. Böylesi bir çalışma içine girmeniz yani SSK destek primine tabi sigortalı olmanız durumunda SGK'ya dilekçeyle başvurup destek primi kesinti kaydını sildirin.
Son söz olarak, önümüzdeki 1-2 ay içinde prim yapılandırması çıkacak. Yani bir anlamda borcun faizi aşağı çekilerek borç taksitlere bağlanacak. Bu nedenle bu yapılandırmayı takip edip, yapılandırma müracaatı yapmanız durumunda gecikme zammının azalmasına dayalı bir avantajınız olacaktır. Bana sorarsanız sizi hatıra binaen ortak yapan kişinin bu borcu kapatmayı üstlenmesi de hakkaniyete uygun olacak.