SSK gecikme zammı değişti

Bilindiği gibi, Sosyal Sigortalar Kurumu'na sigorta primlerini yasanın öngördüğü sürede ödemeyen işverenlerin borçları önce yüzde on artırılıp daha sonra devlet iç borçlanma senetlerinin faizlerine göre gecikme zammı uygulanmaktaydı. Örneğin, Ocak 2006 ayına ait toplam 100.000 YTL sigorta primi tahakkuk eden bir işverenin bu borcunu şubat sonuna kadar ödenmesi gerekmektedir. Söz konusu prim tutarı şubat sonuna kadar ödenmezse, 1 Mart günü yüzde on artırılmakta ve borç miktarı 110 bin YTL'ye çıkmaktadır. İşveren borcunu 1 Mart günü ödemek isterse 110 bin YTL ödeyecektir. Mart ayı içinde veya takip eden aylarda ödemek isterse ayrıca Hazine Müsteşarlığı tarafından açıklanan devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi gecikme zammı olarak uygulanır. Mevcut uygulamada eleştiriye konu olan işverenin bir gün bile gecikmeye uğraması, herhangi bir sebeple borcunu ödeyememesi durumunda yıllık enflasyon faiz oranının çok üzerinde bir gecikme zammı ödemek durumunda kalmasıdır. Hazine Müsteşarlığı tarafından açıklanan devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizinin günlük olarak gecikme zammı şeklinde sigorta primi borçlarına uygulanmasına herhangi bir itiraz yoktur. İlk üç ay % üç gecikme zammı Çeşitli kesimlerden gelen eleştiri ve tepkiler nihayet sonuç verdi. Cumhurbaşkanı'nın onayladığı 5458 sayılı Sosyal Güvenlik Prim Alacaklarının Yeniden Yapılandırılması Kanunu'nun 6'ıncı maddesi ile gecikme zammı miktarı ilk üç ay yüzde üç olarak uygulanacak. Söz konusu yasaya göre; "... Kurumun prim ve diğer alacaklarının süresi içinde ve tam olarak ödenmemesi halinde, ödenmeyen kısmına, sürenin bittiği tarihten itibaren ilk üç aylık sürede her ay için % 3 oranında gecikme cezası, ayrıca her ay için bulunan bu tutarlara ödeme süresinin bittiği tarihten başlamak üzere borç ödeninceye kadar, her ay için ayrı ayrı Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait YTL cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi, bileşik bazda uygulanarak gecikme zammı hesaplanır." Görüldüğü gibi, süresi içinde ödenmeyen sigorta primlerine ilk üç ayrı ayrı yüzde üç gecikme zammı ve ayrıca devlet iç borçlanma senetlerinin aylık faiz ortalaması uygulanacak. Konuyu bir örnekle açıklayacak olursa; Ocak ayı için 100 bin YTL prim tahakkuku yapılan bir işveren borcunu şubat sonuna kadar ödemezse 1 Mart günü borç miktarı 103 bin YTL, artı devlet iç borç senetlerinin aylık ortalaması şeklinde hesaplama yapılacaktır. Borç nisan ayına kalırsa ayrıca yüzde üç daha artış yapılacaktır. İlk üç ay sonunda borç toplamda yüzde 9 civarında bir artış uygulanacaktır. Daha önceki uygulamada ilk ay için yüzde 10 artış yapıldığından yeni getirilen düzenleme göreceli olarak daha makul görülmektedir. Ancak, yıllık enflasyon hedefleri ile karşılaştırıldığından insaf ölçülerine sığmamaktadır. Sigorta prim borçlarına uygulanan yüzde 3'lük artışlar dışında uygulanan her ay için ayrı ayrı Hazine Müsteşarlığı'nca açıklanacak bir önceki aya ait YTL cinsinden iskontolu ihraç edilen devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi, ödemenin yapıldığı ay için günlük hesaplanır. Örneğin, borç ay ortasında ödenirse ve aylık gecikme zammı yüzde bir ise, ay ortasında ödemeden dolayı yüzde 0,5 gecikme zammı hesaplanır. Bağ-Kur gecikme zammı da değişti Sosyal Sigortalar Kurumu'nun prim borçlarına uygulanan gecikme zammı miktarının aynısı Bağ-Kur prim borçları içinde uygulanmaktadır. Söz konusu uygulamayı yukarıda açıkladığımız için burada ayrıca açıklamaya gerek duymuyoruz. Bağ-Kur Kanunun 53'üncü maddesinde yapılan değişiklikle, süresi içinde ödenmeyen prim borçları için ilk üç ay ayrı ayrı yüzde üç oranında gecikme zammı uygulaması yapılacak. Söz konusu değişikliğe göre; "Sigortalılar tarafından ödenmesi gereken primlerin süresi içinde ve tam olarak ödenmemesi halinde, primlerin ödenmeyen kısmına, sürenin bittiği tarihten itibaren ilk üç aylık sürede her ay için % 3 oranında gecikme cezası; ayrıca her ay için bulunan bu tutarlara ödeme süresinin bittiği tarihten başlamak üzere borç ödeninceye kadar, her ay için ayrı ayrı Hazine Müsteşarlığı'nca açıklanacak bir önceki aya ait YTL cinsinden iskontolu ihraç edilen devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi, bileşik bazda uygulanarak gecikme zammı hesaplanır." Yapılan prim ödemeleri, öncelikle ödemenin yapıldığı aya ait prim borcuna, fazlası ise en eski dönem prim ve prime ilişkin gecikme zammı ve faiz borcuna, artan olması halinde diğer borçlara mahsup edilir. Bakanlar Kurulu'na ilk üç ay için uygulanan gecikme cezası oranını iki katına kadar artırma veya bu oranı % 1 oranına kadar indirme, yeniden kanunî oranına getirme ve uygulama tarihini belirleme yetkisi verilmiştir. Bankalara para cezası Bağ-Kur Kanunu'nda yapılan değişiklikle, Bağ-Kur tarafından birikmiş alacakların tahsili ile ilgili olarak banka ve katılım bankalarının genel müdürlüklerinden borçlu sigortalıların hak ve alacaklarına ilişkin istenen her türlü bilgi ve belgenin yedi iş günü içinde verilmesi zorunlu kılınmıştır. Eğer bankalar söz konusu yükümlülüğün yerine getirmezlerse, en yüksek basamağın prim tutarı kadar idarî para cezası ödemek zorunda kalacaklardır. Bankaların cezalı duruma düşmemeleri için borçlu sigortalıların bilgilerini, Bağ-Kur'dan gelen talep doğrultusunda, kuruma vermeleri gerekiyor.