SSK primlerinin iadesi
Anonim şirketimizin kurucu ortaklarından ikisini daha önceden SSK hizmetleri olduğu için Bağ-Kur'a bildirmedik. Kendi şirketlerinden sigortalı olarak bildirmeye devam ettik. Ancak, köşenizden takip ettiğimiz kadarıyla anonim şirketin kurucu ortakları kendi şirketlerinden sigortalı olamıyorlar. Yeminli Mali Müşavirimiz yaptığı araştırmada, iki ortağımızın şirketin kuruluş tarihi itibarıyla Bağ-Kur sigortalısı olması gerektiğini, SSK hizmetlerinin iptalinin gerektiğini tarafımıza rapor etti. Hizmet iptali ve SSK'ya ödediğimiz primlerin iadesi nasıl olacak. Kurumdan yeterli ve gerekli bilgileri alamıyoruz. (Ahmet Şengül). A.Ş. kurucu ortakları SSK'lı olamaz Okuyucumuzun aslında iki sorusu var. Bunlardan birincisi, anonim şirket kurucu ortaklarının kendi şirketlerinden sigortalı olup olamayacağı ile ilgili. Bu sorunun cevabını kendileri vermiş. Gerçekten anonim şirket kurucu ortakları ile yönetim kurulu üyeleri kendi şirketlerinden SSK sigortalısı olamazlar. Bunların Bağ-Kur Kanunu'nun 24'üncü maddesine göre Bağ-Kur sigortalısı olmaları gerekiyor. Bu kişiler öteden beri başka bir işverenin yanında çalışıyorlar ve anonim şirket kurucu ortağı veya yönetim kurulu üyesi olduktan sonra da çalışmaya devam ediyorlarsa, devam ettikleri sürece Bağ-Kur sigortalısı olmazlar. Ne zaman ki, buradan çıkışları yapılır, o zaman Anonim Şirket Kurucu ortaklığı veya yönetim kurulu üyeliğinden dolayı zorunlu Bağ-Kur sigortalılıkları başlayacaktır. İşverene faizli iade Okuyucumuzun ikinci sorusu ise, Sosyal Sigortalar kurumuna yanlış ve yersiz olarak yatırılan sigorta primlerinin iadesinin nasıl yapılacağı ile ilgili. Bu konu 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 84'üncü maddesinde düzenlenmiştir. Anılan maddeye göre, "yanlış veya yersiz olarak alınmış olduğu anlaşılan primler, alındıkları tarihlerden on yıl geçmemiş ise, hisseleri oranında işverenlere ve sigortalılara geri verilir. İşverenlere geri verilecek primler için Kurumca kanuni faiz de ödenir. Bu faiz, primin Kuruma yatırıldığı tarihi takip eden ay başından iadenin yapıldığı ayın başına kadar geçen süre için hesaplanır" denilmektedir. Kanunun bu hükme göre, primlerin yanlış veya yersiz alınmış olduğu anlaşıldığı taktirde, alındıkları tarihten itibaren 10 yıl içinde talep edilmesi halinde, hisseleri oranında işveren ve sigortalılara iade edilmesi ve bu primlerin sadece işverene geri verilecek kısım için kanuni faiz ödenmesi gerekir. İşçiye faizsiz iade Kanunda sigortalılara yapılacak prim iadelerinde yasal faiz uygulanacağı hüküm altına alınmamıştır. Bu sebeple Sosyal Sigortalar Kurumu yersiz alınan prim iadelerinde sadece işveren hisselerine yasal faiz uygulamaktadır. Diğer taraftan, yanlış veya yersiz alındığı anlaşılan primler, gecikme zammı ve faizi ile birlikte tahsil edilmişse, primler iade edilirken gecikme zammı ve faizi de iade edilecek ve işverene iade edilen meblâğın (prim+gecikme zammı+faiz) tamamı için kanuni faiz hesaplanacaktır. Söz konusu maddede, yanlış veya yersiz olarak alındığı anlaşılan primlerin hisseleri oranında işverenlere ve sigortalılara geri verileceği hükme bağlanmış olmakla beraber, primlerin iade edilebilmesi için işverence usulüne uygun olarak düzenlenmiş prim iptal bildirgesi ve bordrosu verilmesi gerekir. İptal edilecek hizmet süresi 1 Mayıs 2004 tarihinden sonraya rastlıyorsa "aylık prim ve hizmet belgesinin" iptali yapılmalıdır. Sigortalıların yanlış ve yersiz alınan sigorta primlerini geri alabilmeleri için öncelikle işverenin iptal bildirgelerini düzenlemiş olması ve sigortalının kendi hissesinin iadesi için kurumdan yazılı istekte bulunması gerekmektedir. Bu itibarla, yanlış veya yersiz olarak tahakkuk ettirilerek tahsil edilmiş olduğu anlaşılan primlerin; a) Prim iptal bildirgesi ve bordrosu veya aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenerek Kuruma verilmek suretiyle prim iadesi işveren tarafından talep edildiği taktirde, iptal edilen primlerin sadece işveren hissesi, ilgili işverene geri verilecek ve bu kısım için ayrıca kanuni faiz ödenecektir. b) Prim iadesi talebi yazılı olarak sigortalı tarafından yapıldığı taktirde, işverenden prim iptal bildirgesi ve bordrosu, aylık prim ve hizmet belgesi iptali istenecek, temin edildikten sonra, iptal edilen primlerin talepte bulunan sigortalıya ait hissesi, o sigortalıya verilmek üzere ilgili işverene geri verilecektir. Sosyal Sigortalar Kanunu'nda yersiz ve yanlış alınan sigorta primlerinin iadesinde, sigortalı hissesine yasal faiz uygulanmaması anayasal eşitlik kuralını ihlal edici bir sonuç doğurmaktadır. Yasa koyucunun duruma müdahale etmesi beklenmektedir. ------ >>> Okuyuculara cevaplar > Melahat Aydın- 4857 sayılı İş Kanunu'na göre, yıllık ücretli izin hakkına sahip olabilmek için işçinin en az bir yıl süre ile aynı işverenin yanında çalışmış olması gerekmektedir. Aynı işverene ait işyerlerinde bir yıldan az çalışan işçilerin yasa gereği ücretsiz izin hakkı yoktur. Verdiğiniz bilgilere göre, bir yıl tamamlanmadan işten çıktığınız için yıllık ücretli izin hakkınız doğmamıştır. Yıllık izinler takvim yılına göre verilmemektedir. İşçi herhangi bir yılın ortasında işe başladığında, 6 ay sonra, yılın sonunda yıllık izin kullanmaya hak kazanmaz. Yeni bir takvim yılına girilince sene geçtiği gerekçesi ile yıllık izin hakkı doğmaz. İş Kanunu'nda işçinin, bir yıl çalıştıktan sonra ücretli izin hakkının doğacağı açıkça belirtilmiştir. > Ali Akgün- Sigorta başlangıcınız askerlikten sonra olduğu için askerlik borçlanması yapmanızı tavsiye ediyorum. Zira, askerlik borçlanması ile prim ödeme gün sayınız artacağı gibi, sigortalılık başlangıcınızda askerlik yaptığınız süre kadar (18 ay) geriye alınacaktır. Böylece, emeklilikte kademeli geçiş sistemine göre bir yıl daha erken emekli olabileceksiniz. Anneniz, kardeşinizden dolayı Emekli Sandığı'ndan aylık alabilir. Bunun için annenizin muhtaç olup olmadığı araştırılacaktır. Muhtaçlık durumu varsa annenize Emekli Sandığı'ndan aylık bağlanır.