SSK Topluluk Sigortası

Topluluk sigortası, sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olmayan kimselerin sosyal güvenliklerini sağlayan bir sigorta koludur. Topluluk sigortası işlemleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca onaylanan genel şartlar doğrultusunda düzenlenen tip sözleşmelerde yer alan esaslar doğrultusunda yürütülür. Tip sözleşmeler, malüllük, yaşlılık ve ölüm, iş kazaları ve meslek hastalıkları ile hastalık ve analık sigortalarına göre üç ayrı sözleşme olarak düzenlenmiştir. Topluluk sigortası isteğe bağlı topluluk ve zorunlu topluluk sigortaları olmak üzere ikiye ayrılır. İsteğe bağlı topluluk sigortası Sosyal sigorta kanunları kapsamı dışında kalanların oluşturdukları toplulukların (dernek, birlik, sendika, vakıf, vb. teşekküller) istekleri üzerine SSK ile imzaladıkları tip sözleşmelere göre yürütülür. İlgili topluluğun sigorta kolları itibariyle imzalamak istediği tip sözleşmeyi seçme hakkı vardır. Yine topluluk üyeleri de birden çok tip sözleşme imzalanmışsa herhangi birine girme diğerlerine girmeme hakkına sahiptir. Diğer taraftan, ülkemizle sosyal güvenlik anlaşması bulunmayan ülkelerde iş üstlenen Türk firmalarından talepte bulunanlar, işyerlerinde çalıştıracakları işçilerle bunların hak sahiplerinin sosyal güvenliklerini sağlamak amacıyla SSK ile malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortası yönüyle topluluk sigortası sözleşmesi imzalayabilirler. Bu durumda söz konusu işverenler, işyerlerinin bağlı bulunduğu sigorta müdürlüklerine topluluk sigortası sözleşmesi imzalamak için müracaat ederler. Müracaat dilekçesine, şirketin tesciline ilişkin ticaret sicil gazetesi örneği, şirketin tabi olduğu vergi dairesi müdürlüğü ve vergi numarası, istenilen iş konusunda varsa sözleşme örneği ya da konsolosluklardan alınan belge, şirketlerde şirketi temsile yetkili olanların işveren adına imza atmasına, iş takibi yapmasına yetkili kılındığına dair yetki belgesi ve bu kişilerin nüfus cüzdanı fotokopisi ile imza sirküsü, ayrıca topluluk sigortasına girecek sigortalıların adı, soyadı, baba adı ve sigorta sicil numarası ile bunların ödeyecekleri primleri gösterir üç nüsha liste eklenir. Zorunlu topluluk sigortası 1136 sayılı Avukatlık Kanunu ile 1512 sayılı Noterlik Kanunu gereğince, herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olarak çalışmayan veya buralardan kendi çalışmalarından dolayı aylık almayan avukat ve noterler malüllük, yaşlılık ve ölüm topluluk sigortasına girmek zorundadırlar. Topluluk sigortası işlemleri Baro ve Noter Odası Başkanlıklarının tip sözleşme imzaladıkları sigorta/sigorta il müdürlüklerimizce yürütülmektedir. Topluluk sigortası primlerinin hesaplanması Malüllük, yaşlılık ve ölüm topluluk sigortası primleri, 506 sayılı Kanunun 78 inci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında kalmak kaydıyla tercih edilen prime esas kazancın % 30'udur. Ancak, sigortalı aynı zamanda hastalık sigortası yönünden de topluluk sigortası kapsamına alınmışsa, bu sigortalılar için uygulanacak malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranı % 20'dir. Hesaplanacak prime esas günlük kazanç yürürlükteki günlük asgari ücretten az olamaz. Tüm topluluk mensuplarına, ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar ödenmeyen primler için, bu tarihten başlanarak 506 sayılı Kanunun 80 inci maddesine göre gecikme zammı uygulanır. Ayrıca, topluluk sigortasına devam eden avukatlar, noterler ve sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmeyen ülkelerde topluluk sigortasına tabi olarak çalıştırılanların yasal süresi içinde ödenmeyen topluluk sigortası primlerinin takip ve tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun hükümleri uygulanır. İşe giriş bildirgesi, Aylık Prim ve Hizmet Belgesini yasal sürede Kuruma vermeyen yurtdışına işçi götüren topluluk işverenleri hakkında, 506 sayılı Kanunun 140 ıncı maddesine göre idari para cezası uygulanır. Baro ve noter odaları ile diğer topluluklar için idari para cezası uygulanmaz. İsteğe bağlı sigorta primi düştü Sosyal Sigortalar Kanununa göre, malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına isteğe bağlı olarak devam edilebilmesi için; - En az 1080 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak (sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerin bu işlerde çalıştırdıkları için bu şart aranmaz), - Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna zorunlu ya da isteğe bağlı sigortalı olmamak ve buralardan kendi sigortalılığından dolayı aylık bağlanmamış olmak, - İsteğe bağlı olarak her ay kesintisiz otuz gün üzerinden malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemek, - Örneği Kurumca hazırlanacak isteğe bağlı sigorta talep dilekçesiyle Kuruma müracaatta bulunmak, şarttır. İsteğe bağlı sigortaya girmek isteyenlerin bulundukları yerdeki sigorta müdürlüğüne İsteğe Bağlı Sigorta Başvuru Belgesi ile başvurmaları yeterlidir. Bu belgenin, Kurum kayıtlarına geçtiği tarihi takip eden aybaşından itibaren isteğe bağlı sigortaya girmiş olurlar. İsteğe bağlı sigorta primi, prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında kalmak kaydıyla sigorta primine esas kazancın yüzde 30 olarak hesaplanırken, 1 Ağustos 2004 tarihinden itibaren yüzde 25 olarak hesaplanması gerekmektedir. Gerçekten prim oranı 5198 sayılı Kanunla 1 Ağustos 2004 tarihinden itibaren yüzde 30'dan, yüzde 25'e indirilmiştir. Bu değişiklikten önce isteğe bağlı sigortaya ödenmesi gereken en düşük prim 164.889.000 TL, en yüksek prim ise 824.445.000 TL iken, değişiklik sonrasında ödenmesi gereken en düşük prim 111 milyon 037 bin 500 liraya inmiştir. Ödenmesi gereken üst sınır ise 721 milyon 743 bin 750 liraya çıkmıştır. İsteğe bağlı sigortaya prim ödeyen okurlarımızın fazla ödeme yapmamaları için bu hususlara dikkat etmeleri gerekmektedir. Zira geçtiğimiz ay isteğe bağlı sigorta priminin alt sınırı 133 milyona düşmesine rağmen bu durumdan haberdar olmayan okurlarımız fazla ödemede bulunmuşlardır.