SSK'da e-bildirge dönemi (1)

Bu günlerde Sosyal Sigortalar Kurumu ülkemizde yeni bir çığır açacak uygulamayı başlatmak için hummalı bir çalışma yürütüyor. Halen dünyada sadece 7-8 ülkede uygulanmakta olan internet ortamında bildirge verilmesi işlemine 1 Mayıs 2004 tarihinden itibaren SSK'da başlıyor. SSK hizmet binalarının önünde oluşan kuyruklar ile kamuoyu gündemine gelen Sosyal Sigortalar Kurumu, internet ortamında sigorta prim ve hizmet belgesinin verilmesine imkan sağlayan e-bildirge uygulamasıyla yeni bir dönemi başlatmaktadır. Sistemin tanıtımını yapmak amacıyla Sosyal Sigortalar Kurumu, bir yandan basın ve yayın organları vasıtasıyla tanıtım faaliyetlerini yürütürken, diğer yandan Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odaları ile koordineli olarak seminerler düzenlemektedir. Dönem bordrosu tarihe karışıyor Bilindiği gibi, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 79'uncu maddesi ve Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 16,17 ve 20'nci maddeleri uyarınca; mevcut uygulamada sigortalılarla ilgili olarak işverenlerce "Aylık Sigorta Primleri Bildirgesi", "Aylık Sosyal Güvenlik Destek Prim Bordrosu" ve "Dört Aylık Sigorta Primleri Bordrosu" düzenlenmektedir. Ancak, 1 Mayıs 2004 tarihi itibari ile yürürlüğe girecek olan yeni Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 20'nci maddesine istinaden işveren ve aracılar, Mayıs 2004 tarihinden başlamak üzere yukarıda sayılan belgelerin yerine, bilgilerin tek belge olarak yer aldığı "Aylık Prim ve Hizmet Belgesi"ni aylık olarak Kuruma doğrudan vermeleri gerekmektedir. Böylece yılda üç defa verile dört aylık dönem bordrosu uygulaması sona ermektedir. Bunun yerine, sigortalıların ad ve soyadları ile çalışma gün sayısı ve kazanç durumunu içeren aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenerek aylık olarak kuruma verilecektir. Ayrıca, 4958 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun 21'inci maddesi ile Kurumca belirlenecek iletişim araçları esas olmak üzere, Kurumun prim tahsilatı, tescil, tahsis ve sağlık hizmetleri uygulamaları dahil bütün işlemlerinin internet ve her türlü elektronik ve bilgi iletişim, araç ve ortamı ve benzeri araçlar üzerinden yapılabileceği, internet, elektronik ve benzeri ortamda bilgi ve belge alınıp verilebileceği belirtilmiştir. 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun 79 ve ek 42'nci maddelerine 5073 sayılı Kanunla eklenen fıkralar ile; Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin Kuruma gönderilmesinde işyerinin ve belgenin niteliği, çalıştırılan sigortalı sayısı, illerin gelişmişlik durumu ile bilişim ve teknoloji alanındaki gelişmeler gibi hususları dikkate alarak, işverenleri zorunlu tutmaya, Kurum Yönetim Kurulunun yetkili olacağı, bu şekilde belirlenen işverenlerin söz konusu belgeyi ait olduğu ayın sonuna kadar internet ortamında (e-bildirge uygulaması) Kuruma vermemeleri halinde, idari para cezası verileceği hüküm altına alınmıştır. 8 işçi çalıştırana e-bildirge zorunlu Kanunun bu hükmüne istinaden, SSK Yönetim Kurulu, 2004 yılı Mayıs ayı ile takip eden aylara ait Aylık Prim ve Hizmet Belgesi adı altında alınması gereken belgenin; tüm illerde resmi-özel sektör ayırımı yapılmaksızın bir ila yedi arasında sigortalı çalıştırılan işyerlerinden isteyenlerin, sekiz (dahil) veya daha fazla sigortalı çalıştırılan işyerlerinden ise, zorunlu olarak internet ortamında gönderilmesine karar verilmiştir. Bu durumda, işverenler, aracılar ya da geçici olarak iş görme edimini yerine getirmek üzere sigortalısını başka bir işverene devredenler, Aylık Prim ve Hizmet Belgesini yasal süresi içerisinde internet ortamında www.ssk.gov.tr adresindeki "e-Bildirge" menüsünden "e-Bildirge Kullanım Kılavuzu"ndaki açıklamalar doğrultusunda Kuruma göndereceklerdir. Aylık Prim ve Hizmet Belgesini internet üzerinden Kuruma göndermek zorunda olan işverenler, bu yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde (söz konusu belgeyi kağıt olarak yasal süresi içinde Kuruma verseler dahi) haklarında, 140/c maddesine göre idari para cezası uygulanacaktır. Taşeronlar ayrı değerlendirilecek İşveren, aracı veya geçici olarak iş görme edimini yerine getirmek üzere sigortalısını başka bir işverene devredenlerin, e-bildirge uygulaması kapsamında zorunlu olup olmadıklarının (sigortalı sayısının) tespitinde, işyeri dosyası baz alınmakla birlikte, bu kimselerin her biri, çalıştırdıkları sigortalılar bakımından ayrı ayrı değerlendirilecektir. Örneğin; İşverenin (5) sigortalısı, aracının ise (4) sigortalısı varsa, bu kimseler Aylık Prim ve Hizmet Belgelerini aynı işyeri dosyasından vermelerine ve çalıştırılan toplam sigortalı sayısı da 8'i aşmasına rağmen, işveren ve aracının her biri ayrı ayrı değerlendirileceğinden, e-bildirge uygulamasında her ikisi de (sigortalı sayıları 8'e ulaşmadığından) zorunlu tutulmayacaktır. Ancak, bunlar isterlerse e-bildirge uygulamasından yararlanabileceklerdir. Aynı işyerinde ikinci bir aracının olması ve 8 sigortalı çalıştırması durumunda, sadece bu aracı için e-bildirge uygulaması zorunlu olacaktır. Emekli çalışanların vergi bildirimi Bilindiği üzere, herhangi bir kurumdan emekli olup sigortalı bir işte çalışmaya başlayanlar için "Sosyal Güvenlik Destek Bordrosu" düzenlenmektedir. Yeni uygulama ile işverenler emekli çalışanlar için "Aylık Prim ve Hizmet Belgesi" düzenleyerek ayrı olarak Kuruma vereceklerdir. Aylık Prim ve Hizmet Belgesi, aynı işyerinde değişik gruba (sigorta koluna) giren sigortalılar için ayrı ayrı düzenlenecek, ancak işyerinin e-bildirge uygulaması bakımından zorunlu olup olmadığının tayininde, bu belgelerde kayıtlı sigortalıların toplam sayısı dikkate alınacaktır. Örneğin; Bir işyerinde; işverenin tüm sigorta kollarına tabi (5), kısa vadeli sigorta kollarına tabi (2) ve sosyal güvenlik destek primine tabi (1) olmak üzere toplam 8 sigortalısı varsa, bu sigortalıların tümünün aynı işveren tarafından çalıştırılması ve toplam sigortalı sayısının da 8 olması nedeniyle e-bildirge uygulamasında zorunlu olacağından, bu işyeri işverenince üç ayrı gruba giren sigortalılardan dolayı aynı ay için ayrı ayrı (3 adet) Aylık Prim ve Hizmet Belgesi düzenlenecek ve söz konusu belgeler internet üzerinden SSK'ya gönderilecektir.