SSK'dan işverene kolaylık
Bilindiği gibi, Kamu İhale Kanunu ve bu Kanuna istinaden çıkarılan uygulama yönetmelikleri uyarınca ihalelere katılmak isteyen veya ihaleli işleri üstlenen işverenlerin SSK'dan "borcu yoktur" yazısı almaları gerekiyor. Daha önce, Kamu İhale Kanuna göre, ihaleye katılan adayların veya isteklilerin tamamından ihaleye katılmadan önce kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borçlarının olmadığına dair borcu yoktur yazısı istenilmekte idi. İhale Kanunu'nun uygulama yönetmeliklerinde yapılan değişiklikle, ihaleye katılan işverenlerin SSK prim borcu olmadığına dair yazılı taahhütname vererek ihaleye girmesine imkan tanınmıştır. İhale üzerinde kalan işveren ise, daha sonra "borcu yoktur" yazısı alıp ihale makamına verebilecektir. Ancak, sonradan alınan borcu yoktur yazısında ise, ihale tarihi itibarıyla borcunun olmadığının belirtilmesi gerekir. Cüz'i borç ihale iptal ettiriyordu İşverenler Sosyal Sigortalar Kurumu'na borcu yoktur yazısı almak için müracaat ettiklerinde Türkiye genelinde sorgulama yapılarak borcu yoktur yazısı verilmektedir. Kurum tarafından borcu yoktur yazısı düzenlenirken işverenlerin dilekçelerinde beyan ettikleri ihale tarihi itibariyle vadesi geçmiş prim borçlarının mevcut olup olmadığına bakılarak işlem yapılmaktadır. İşverenin ihale tarihi itibariyle muaccel olmuş borçlarını ihale tarihinde veya sonrasında ödemiş olsa dahi borcu yoktur yazısı verilmemektedir. Buraya kadar her şey normal görülmektedir. İhaleye girmeden önce kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olmadığına dair beyan ve taahhütname imzalayan işverenler ihaleyi kazandıktan sonra SSK'dan borcu yoktur yazısı istemektedir. Ancak, SSK'ya borcu olmadığını düşünen işverenlerin karşısına ihale tarihi itibariyle cüz'i miktarlarda (örneğin, 1 milyon, 5 milyon gibi) borçlar çıkmaktadır. İşverenler, bu borçlarını daha sonraki bir tarihte ödemelerine rağmen, kendilerine ihale tarihi itibariyle borcu yoktur yazısı verilmemektedir. Borcu yoktur yazısı alamayan işverenlerin ihaleleri ise iptal ediliyor. Ayrıca işverenlerin ihaleye girmek için vermiş oldukları teminatlar ise yanmaktadır. Şimdi siz kendinizi bu işverenin yerine koyup düşünün. Bir veya iki milyon gibi çok küçük miktarlarda bakiye borcunuzun olduğundan haberiniz yok. İhaleye girdiniz ve kazandınız. SSK'ya küçük bir bakiye borcunuz çıktı. İhaleniz iptal edildi. Teminatınız yandı. Bu kabul edilir bir durum değildir. Küçük borçlar ödenebilecek İşverenlerin bu yönde meydana gelen mağduriyetlerini önlemek için SSK yönetim kurulu Kamu İhale Kurumu ile yaptığı değerlendirmeler neticesinde küçük miktarlarda borcu olan işverenlerin ihalelerinin iptal edilmesini önlemeye yönelik 16-351 sayılı Ek Genelge çıkarmıştır. Söz konusu genelgeye göre, "ihale tarihi itibariyle Türkiye genelinde kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olup olmadığına ilişkin borcu yoktur yazısı talep eden işveren ve aracıların, yapılan araştırma sonucunda, ihale tarihi itibariyle Kurumumuza toplam sigorta primine esas aylık kazanç alt sınırına kadar (488.70 YTL) borçlarının olması ve söz konusu borcun ödenmesi kaydıyla, bu durumdaki işveren ve aracılara ihale tarihi itibariyle 'borcu yoktur' yazısı verilecektir. Görüldüğü gibi, işverenin 488,70 YTL veya daha az borcu olduğu tespit edilirse, söz konusu prim borcunu ödedikten sonra ihale tarihi itibarıyla prim borcu yoktur yazısı alabilecektir. Ancak, söz konusu uygulama işyeri değil, işveren bazında (aracılar dahil) düşünülecektir. Başka bir deyişle, bir işverene ait SSK'da birden fazla tescilli işyeri varsa, aracı borçları da dahil tüm işyeri dosyalarından olan toplam borç miktarının ihale tarihi itibariyle sigorta primine esas aylık kazanç alt sınırını aşmaması gerekmektedir. Yine, özel işlem vergisi, eğitime katkı payı ve damga vergisi borçları, sosyal güvenlik prim borcu kapsamı dışında olmakla birlikte, ihale tarihi itibariyle kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borçları olmadığı halde, bu tür borçları olan işverenler ve aracılara da söz konusu borçlarını ödemeleri halinde, kendilerine ihale tarihi itibariyle borcu yoktur yazısı verilecektir. İnternetten borcu yoktur yazısı Öte yandan, Sosyal Sigortalar Kurumu işverenlerin internet üzerinden "borcu yoktur" yazısı almalarına imkan verecek program hazırlıklarını son aşamaya getirdi. Yukarıda açıklamaya çalıştığımız "borcu yoktur" yazısı için ortaya çıkan problemler bu sayede yaşanmayacak. İşverenler internet üzerinden Kurumun sitesine girerek borçlarının olup olmadığına dair bilgiyi öğrenebilecekler. Hatta alacakları çıktıyı ihale makamına bile verebilecekler. Bu sayede, hem işveren cüz'i borçlardan dolayı mağdur olmayacak, hem de sigorta müdürlüğüne giderek yazışmalar ile zaman kaybetmeyecek. Kurumun da iş yükü azalmış olacak. Bu yenilikler için emeği geçen herkese sizler adına teşekkür ediyorum.