SSK'nın kurtuluşu hastanelerden kurtulmak!
3 Kasım seçimleri yaklaşırken partilerin sosyal güvenlik alanında yapacağı yenilikler kamuoyunda gerektiği kadar tartışılmamaktadır. Partilerin seçim bildirgeleri sosyal güvenlik ile ilgili önemli mesajlar içermekle birlikte, parti liderleri ve yöneticileri tarafından daha net ve açık ifadeler ile nelerin yapılacağı topluma anlatılmamaktadır. Seçim beyanlarında belirtilen hususlar ise sadece kağıt üzerinde kalmaktadır. Kamuoyu yoklamalarında iktidara en yakın iki parti olarak gösterilen AK Parti ve CHP'nin seçim beyannamelerinde, SSK hastanelerinin Sağlık Bakanlığı'na bağlanacağı açıklanmıştır. Bu açıklamalar hayata geçirilebilirse, SSK açısından önemli bir dönüşüm başlangıcı olacaktır. Gerçekten SSK hastanelerinde sunulan sağlık hizmetlerinin yetersizliği kurum için önemli bir handikap oluşturmaktadır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik eski Bakanı Yaşar Okuyan hastane önündeki kuyrukları kaldıramazsa bakanlıktan istifa edeceğini taahhüt etmesine rağmen, bakanlık yaptığı üç yılı aşkın süre içinde, bırakın kuyrukları azaltmayı sorunu iyice içinden çıkılmaz bir hale getirdi. Bugün SSK'nın kuruluş yasası yoktur. Kurum iki yıldan beri olmayan yasa ile yönetilmektedir. Son 3.5 yıl içinde 11 genel Müdür görev almıştır. SSK yönetimi 616 sayılı KHK ile Başkanlık sistemine dönüştürülmüş, Başkanlığa bağlı Sigorta İşleri ve Sağlık İşleri olmak üzere iki genel müdürlük kurulmuştur. Şimdi kurum içinde Sigorta İşleri Genel Müdürlüğü ile Sağlık Genel Müdürlüğü arasında rekabet başladığı söylenmektedir. Sağlık Müdürlüğü'nün memurlarını sigortaya (veya tersi) görevlendirme yapmak, bir binayı birinden diğerine tahsis etmek, aradaki bu rekabet nedeni ile imkansız hale gelmiş. 616 sayılı KHK Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesine rağmen yerine yeni bir kanun çıkarılmamıştır. Anlayacağınız SSK'da işler iyice arap saçına dönmüş. Hal böyle iken, 3 Kasım sonrası kurulacak hükümetin ilk işi, ister istemez SSK'ya el atmak olacaktır. Zira Bağ-Kur için çıkarılan 619 sayılı KHK ile İş-Kur ve Sosyal Güvenlik Kurumu kuruluşu ile ilgili iki KHK daha iptal edildiği için bu konulara da acil çözüm bulunması gerekmektedir. SSK için yeni bir kuruluş kanunu yapılırken, bu durumu fırsat bilip hastaneleri Sağlık Bakanlığı'na bağlamak akıllıca bir iş olacaktır. SSK ile Sağlık Bakanlığı arasında yapılan ve SSK'lı hastaların Sağlık Bakanlığı hastanelerinden yararlanmasını öngören protokol iyi işlememektedir. Bu protokolün ilerisine geçerek, hastaneleri Sağlık Bakanlığı'na devrederek oradan sağlık hizmeti satın almak SSK'nın ve sağlık hizmeti alan vatandaşların yararına olacaktır. Aşağıda vereceğimiz rakamlar böyle bir işlemin ne kadar gerektiğini su yüzüne çıkarmaktadır. Ülkemizdeki hekimlerin ve hemşirelerin yarıdan fazlası, ebelerin ise neredeyse tamamına yakını Sağlık Bakanlığı'nda çalışmaktadır. SSK'da çalışanlar, Sağlık Bakanlığı'nda çalışanlara göre; hekim sayısı yönünden 3 kat, hemşire ve ebe sayısı yönünden 8 kat daha azdır. Tablo incelendiğinde durum daha net olarak görülecektir. Tablo: SSK ile Sağlık Bakanlığı Sağlık Personeli Karşılaştırılması(*) Personel Durumu SSK(2000) Sağlık Bak. (1998) Uzman Hekim 4.870 12.708 Hekim 3.353 6.621 Diş Hekimi 576 2.212 Eczacı 856 987 Hemşire-Ebe 10.008 78.598 Diğer Personel 25.010 94.974 TOPLAM: 44.673 216.100 Yine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre SSK'nın 136 hastane ve 30 bin yatak sayısına karşılık Sağlık Bakanlığı'nın 734 hastanesi ve 84 bin yatak sayısı bulunmaktadır. Ayrıca SSK'da 191 dispanser ile 203 sağlık istasyonu varken, Sağlık Bakanlığı'nda 5500 sağlık ocağı, 11800 sağlık evi, 271 verme savaş dispanseri bulunmaktadır. Bu rakamlara göre, Sosyal Sigortalar Kurumu'nun yatak sayısı Sağlık Bakanlığı'nın 1/3'ü oranındadır. Halbuki, ülke nüfusunun %48'i SSK kapsamındadır. Türkiye genelinde 1998 yılı rakamlarıyla bir hekime 839 kişi düşerken, SSK'da bir hekime yaklaşık 4170 kişi düşmektedir. Partilerin seçim beyannamelerine sadık kalarak SSK hastanelerini hemen Sağlık Bakanlığı'na devretmeleri ve SSK'ya tabi çalışan işçiler ile işçi emeklilerinin tüm Sağlık Bakanlığı hastanelerinden yararlanmaları istatistiklerin ışığında çok doğru ve adil bir uygulama olacaktır. *(Rakamlar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 2000 yılı sonunda yayınlanan "Çalışma ve Sosyal Güvenlikte Yeniden Yapılanma" adlı kitaptan alınmıştır.)