Yabancı kaçak işçi çalıştırmayın
Yabancıların ülkemizde çalışabilmeleri için almak zorunda oldukları çalışma izninin usul ve esaslarını yeniden düzenlemek amacı ile Türküye Büyük Millet Meclisinde 27 Şubat 2003 tarihinde Kabul edilen "Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkındaki" 4817 sayılı Kanun TBMM 6 Eylül 2003 tarihinde yürürlüğe girdi. Söz konusu kanunu 6 Mart 2003 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanmıştı. Ancak kanunun yürürlük tarihi Resmi Gazete'de yayımından altı ay sonrası olarak belirlenmişti. Kayıtdışı istihdam ile mücadelede önemli bir yer tutan ve ülkemizde önemli bir sorun olan yabancı kaçak işçilerle ilgili kanunun yürürlüğe girmesi ile bu alanda önemli bir boşluk doldurulmuştur. Süreli çalışma İzni Kanun Türkiye'de herhangi bir işyerinde bağımlı veya kendi adına bağımsız çalışan yabancılar ile yabancı çalıştıran gerçek ve tüzel kişileri kapsamaktadır. Vatandaşlıktan çıkarılanlar, basın kanununa göre çalıştırılacak muhabirler, yabancı basın yayın organları mensupları ile kamuda çalışacak yabancıları kapsamamaktadır. 4817 sayılı Kanun ile yabancılara istisnalar hariç Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çalışma izni verilecektir. Kanunun 5. maddesine göre süreli çalışma izni, iş piyasasındaki durum, çalışma hayatındaki gelişmeler, istihdama ilişkin sektörel ve ekonomik konjonktür değişiklikleri dikkate alınarak, yabancının ikamet izninin süresi ile hizmet akdinin veya işin süresine göre, belirli bir işyeri veya işletmede ve belirli bir meslekte çalışmak üzere en çok bir yıl geçerli olmak üzere verilir. Bir yıllık kanuni çalışma süresinden sonra, aynı işyeri veya işletme ve aynı meslekte çalışmak üzere çalışma izninin süresi üç yıla kadar uzatılabilir. Üç yıllık kanuni çalışma süresinin sonunda, aynı meslekte ve dilediği işverenin yanında çalışmak üzere, çalışma izninin süresi altı yıla kadar uzatılabilir. Süresiz çalışma izni Türkiye'nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı sözleşmelerde aksi öngörülmedikçe Türkiye'de en az sekiz yıl kanuni ve kesintisiz ikamet eden veya toplam altı yıllık kanuni çalışması olan yabancılara, iş piyasasındaki durum ve çalışma hayatındaki gelişmeler dikkate alınmaksızın ve belirli bir işletme, meslek, mülkî veya coğrafi alanla sınırlandırılmaksızın süresiz çalışma izni verilebilecek. Ayrıca bağımsız çalışacak yabancılara, Türkiye'de en az beş yıl kanuni ve kesintisiz olarak ikamet etmiş olmaları koşuluyla Bakanlıkça bağımsız çalışma izni verilebilecek. Bildirim yükümlülüğü Bağımsız çalışan yabancılar, çalışmaya başladıkları tarihten ve çalışmanın bitiminden itibaren, yabancı çalıştıran işverenler yabancının çalışmaya başladığı tarihten, çalışma izninin verildiği tarihten itibaren otuz gün içerisinde çalışmaya başlamaması halinde bu sürenin bitiminden itibaren ve herhangi bir nedenle hizmet akdinin sona erdiği tarihten itibaren, en geç on beş gün içerisinde durumu Bakanlığa bildirmekle yükümlüdürler. Denetleme yetkisi Yabancıların ve işverenlerin yükümlülüklerini yerine getirip getirmedikleri Bakanlık iş müfettişleri ve Sosyal Sigortalar Kurumu sigorta müfettişleri tarafından denetlenir. Genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idarelerin teftiş ve denetim elemanları kendi mevzuatları gereğince işyerlerinde yapacakları her türlü denetim ve incelemeler sırasında, yabancı çalıştıran işverenlerle yabancıların bu Kanundan doğan yükümlülüklerini yerine getirip getirmediklerini de denetler. Denetim sonuçları ayrıca Bakanlığa bildirilir. İki buçuk milyar para cezası Kanunun 21. maddesinde cezai hükümler düzenlenmiştir. Buna göre, Çalışma izni bulunmayan yabancıyı çalıştıran işveren veya işveren vekillerine her bir yabancı için iki milyar beşyüz milyon lira idarî para cezası verilir. Bu durumda, işveren veya işveren vekili yabancının ve varsa eş ve çocuklarının konaklama giderlerini, ülkelerine dönmeleri için gerekli masrafları ve gerektiğinde sağlık harcamalarını karşılamak zorundadır. Kanunda öngörülen bildirim yükümlülüğünü süresi içinde yerine getirmeyen bağımsız çalışan yabancı ile yabancı çalıştıran işverene her bir yabancı için ikiyüzelli milyon lira idarî para cezası verilecektir. Çalışma izni olmaksızın bağımlı çalışan yabancıya beşyüz milyon lira idarî para cezası verilecek. Bu fiillerin tekrarı halinde idarî para cezaları bir kat artırılarak uygulanacak. Çalışma izni olmaksızın bağımsız çalışan yabancıya bir milyar lira idarî para cezası verilir ve varsa işyeri veya işyerlerinin Bakanlık bölge müdürlerince kapatılması kararı alınarak, bu kararın uygulanması için durum ilgili valiliğe bildirilir. Tekrarı halinde, varsa işyeri veya işyerlerinin kapatılmasının yanı sıra idarî para cezası bir kat artırılarak uygulanır İdarî para cezaları gerekçesi belirtilmek suretiyle Bakanlık bölge müdürlüğünce ilgililere 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilecektir. İdarî para cezaları tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde vergi daireleri veya mal müdürlüklerine ödenmesi gerekir. İlgililer cezaya bu süre içinde yetkili sulh ceza mahkemesi nezdinde itiraz edebilirler. Başvuru, cezanın takip ve tahsilini durdurmaz. İdarî para cezası ile cezalandırılan bağımlı veya bağımsız çalışan yabancılar ile yabancı çalıştıran işverenler İçişleri Bakanlığına bildirilir. Süresi içinde ödenmeyen idarî para cezaları ve diğer alacakların takip ve tahsilinde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanacak.