Yanlış yerden sağlık yardımına af

Ülkemizde sosyal güvenlik sisteminin karmaşık bir yapıda olmasının bir sonucu olarak ortaya çıkan karışıklıklardan birisi de, yanlış sağlık karnesi kullanımıdır. Bilindiği gibi çoğunlukla isteğe bağlı sigortalı olan kadınlar, isteğe bağlı sigortalılık süresince eşlerinin üzerinden sağlık karnesi almaktadırlar. Dolayısıyla, bu durumda olanlara, eşlerinin tabi olduğu kurumdan sağlık hizmetleri verilmektedir. Eşleri üzerinden sağlık yardımı alan kişiler, zaman içinde kendi çalışmalarından dolayı sigortalı olabildikleri gibi, yine kendi sigortalılıklarına bağlı olarak emekli olmaktadırlar. Ortaya çıkan bu yeni durumda, kendi sigortalılığı veya emekliliğine bağlı olarak tabi olduğu kurumdan sağlık yardımı almaları gerekirken, eşerlinin üzerinden sağlık yardımı alamaya devam ederler. Böyle bir durumun zaman sonra ortaya çıkması sonucunda ise, eşinin tabi olduğu kurum yapmış olduğu sağlık harcamalarını yasal faizi ile birlikte geri istemekteydi. Tabii ki, geri ödeme güçlüğü içine düşen vatandaşlarımız farkında olmadıkları bir durumdan dolayı mağdur olmuşlardır. Buna benzer olaylar nedeniyle birçok vatandaşımız sosyal güvenlik kurumlarıyla husumet içine düşmüştür. Açılan bir çok dava halen devam etmektedir. Vatandaşlarımızın sıkıntısını fark eden Meclisimiz, 5565 sayılı "2007 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu"nun "Tahsil Edilmeyecek Alacaklar" başlıklı 29'uncu maddesinde konuya af niteliğinde bir çözüm getirmiştir. Borçlar tahsil edilmeyecek Söz konusu Bütçe Kanununun anılan maddesinde; "sosyal güvenlik kanunlarından herhangi biri kapsamında sağlık yardımı alması gerekirken, aynı dönemde diğer bir sosyal güvenlik kanunu kapsamında hak etmediği halde sağlık yardımı almış kişilerden, yersiz olarak sağlık ödemeleri yapan sosyal güvenlik kurumu tarafından tahakkuk ettirilmiş veya ettirilecek borçlar tahsil edilemeyeceği, ancak, varsa bu nedenle ilgililerin açtıkları davadan vazgeçmeleri gerektiği, bu borçlara ilişkin açılmış olan dava ve icra takiplerinden sosyal güvenlik kurumlarınca da vazgeçileceği" hükme bağlanmıştır. Kanunun bu hükmünden anlaşılacağı üzere, sosyal güvenlik kanunlarının herhangi birinden sağlık yardımı alması gerekirken aynı dönem içinde diğer bir sosyal güvenlik kanunu kapsamında hak etmediği halde, sağlık yardımı alan Sosyal Sigortalar Kurumu ve Bağ-Kur'a tabi sigortalıları ile Emekli Sandığı iştirakçilerinin ve bunların sağlık yardımlarından yararlanan aile bireyleri için yersiz olarak sağlık ödemeleri yapan sosyal güvenlik kurumunca tahakkuk ettirilen veya ettirilecek borçların, ilgilinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik kurumundan sağlık yardımı almaya müstehak olduğunun tespiti ve varsa yersiz kullandığı sağlık karnesini bir dilekçe ekinde ilgili Kuruma iade etmesi halinde, kurum alacağından vazgeçilerek yersiz kullandığı sağlık karnesi kullanıma kapatılacaktır. Örneğin, Sosyal Sigortalar Kurumuna isteğe bağı sigorta primi ödeyen bir sigortalı, eşi Emekli Sandığı emeklisi olduğundan dolayı eşinin üzerinden sağlık karnesi almıştır. Eşinin emekliliğine bağlı olarak Emekli Sandığından sağlık yardımları almaktadır. Zira, SSK'ya isteğe bağlı sigorta primi ödeyen sigortalılar bu kurumdan sağlık hizmeti alamamaktadırlar. Bir süre sonra örneğimizdeki sigortalı emeklilik için bütün şartları yerine getirdiğinden dolayı Sosyal Sigortalar Kurumu'ndan emekli olmuştur. Kendi sigortalılığına bağlı olarak emekli olduğu SSK'dan sağlık karnesi çıkarıp, eşinden dolayı kullandığı Emekli Sandığı karnesini iptal ettirmesi gerekirken, eşinin üzerinden yani Emekli Sandığından sağlık hizmeti alamaya devam etmiştir. Emekli Sandığı, kişinin SSK'dan emekli olduğunu fark ettiği andan itibaren emeklilik süresince yapmış olduğu sağlık harcamalarını yasal faiziyle geri istemektedir. Davadan vazgeçenden borç alınmayacak İşte, 5565 sayılı Mali Bütçe Kanunu bu tür uyuşmazlıklara bir çözüm getirmektedir. Örneğimizde ve benzeri olaylardan dolayı ortaya çıkan itilafları gidermek adına Kurumların borç takip işlemlerini durdurmuştur. Benzer olaylar nedeniyle dava açılmış ise, açılan davalardan vazgeçenlerin, vazgeçtiklerini başvurdukları mahkemelerden alacakları "feragat nedeni ile davanın reddine" dair kararın, bir dilekçe ekinde ilgili Kuruma bildirmeleri halinde, bu borçlara ilişkin olarak açılmış olan davalardan, dava ve icra takiplerinden de Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilen ilgili kurumca yukarıda kayıtlı madde hükmü gereğince vazgeçilmesi gerekmektedir. Öte yandan, 2007 yılı Mali Bütçe Kanunu 1 Ocak 2007 tarihinde yürürlüğe girdiğinden bu tarihten önce tahakkuk etmiş ve ilgililerden tahsil edilmeye başlanmış olan tutarlardan, herhangi bir şekilde Ocak 2007 ayı içerisinde tahsil edilen tutar varsa ilgililere iade edilecektir. Kanunun yürürlük tarihinden önce, yani 1 Ocak 2007 tarihinden önce tahsil edilen paraların iadesi söz konu değildir.