YAZIN KRİZ BÖYLE GELİYOR
Yaz aylarında en çok korktuğumuz kalp krizinin en önemli belirtisi, göğsün orta yerinde sıkıştırır veya baskı tarzında çok rahatsız edici bir his şeklinde göğüs ağrısıdır. Göğüs ağrısı çe-neye, sol kola doğru uzana-bilir. Bazen sırta vurabilir. Beraberinde nefes darlığı, çarpıntı hatta bayılma hissi gibi şikayetler de olabilir. Göğüs ağrısı özellikle egzersizle geliyorsa kalp-damar hastalığı düşünülmeli, egzersizle başlayan bu ağrı, egzersiz yapmadan da gelip bulantı-terleme gibi bulgular da refakat ediyorsa kalp krizi olabileceğinden acilen bir sağlık merkezine hasta ulaştırılmalıdır.
Kalp hastaları için nem tehlikelidir, kalbin yorulmasına sebep olur. Sıcak yerlerde özellikle dikkat edilmeli. Koroner kalp hastalığı olanlar, kalp krizi geçirenler ve Bay-pas'lı hastalar güneşin dik geldiği saatlerde dışarı çıkmamalıdırlar. Aşırı sıcaklar, pompa görevi görerek kanı tüm vücutta dolaştıran kalp için bir yüktür. Özellikle sıvı kaybı, kalbin görevini yaparken daha çok zorlanmasına sebep olur.
10 BARDAK SU İÇİN!
Kalp yetersizliği olanlarda ise yetersizliğin seviyesi artar. Koroner (kalbi besleyen) damarların hastalığı veya hipertansiyon gibi kalbi zorlayan ilave sebepler yetersizlik gelişmemiş bir kalpte bile yetersizliğe yol açar.
> Kalp hastaları dışında risk grubuna şu kişiler girmektedir: 55 yaş üstündeki erkekler, menapoza girmiş kadınlar, ailelerinde kalp hastalığı veya kalp krizi hikayesi olanlar, şeker hastalığı, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği, kilo fazlası olanlar, geçirilmiş beyin felci, bacaklarda damar tıkanması gibi damar hastalığı olanlar...
Yine dışarısı sıcak diye içerisinin ısısı, olması gerektiğinden çok fazla düşürülürse kalp üzerinde ve genel vücut sağlığı açısından risk taşır. Vücuttaki ısı farklılıklarında damarlar genişleyip daralarak bu duruma adapte çalışır. Mesela saunaya girilip dışarı çıktığında ortaya çıkan baş dönmesi, ısı ve sıvı kaybından olur.
DENİZE NASIL GİRİLİR?
Çok sıcak havada suya birden dalındığında ani kalp durmalarından ölümler görülebilir. Sıcak havada güneşlenirken vücudumuzu hiç suya alıştırmadan aniden soğuk suya atlanırsa, şok etkisi ile kalp aniden durabilir. Bundan dolayı vücudun ısı farklılıklarına yavaş yavaş alıştırılmalı, ani ısı değişiklikleri vücutta stres oluşturduğundan kalp hastaları için ciddi risk faktörüdür.
KALBİNİZİ YEMEYİN!
Kalp hastası, ağır yemeklerden sonra bir de egzersiz yaparsa, ciddi tehlikelerle karışı karşıya kalabilir. "Çok yedim, yediklerimi eriteyim' diyerek; yemekten hemen sonra yürüyüş yapmak, merdiven çıkmak ya da spor yapmak kalp krizi ve ani ölüme davetiye çıkartır. Yemekten sonra en az 1 saat dinlenilmelidir.
BU TAVSİYELER SİZİ KORUR!
Riskliye hamam yasak TATİLE ÇIKAN NE YAPSIN?
Yaza girerken 35 yaşın üstünde olanlar senede en az 1 kere, Risk grubundakiler ise 6 ayda bir doktora gidip kontrollerini yaptırmalı.
* Spor için yüzme, yürüyüş, bisiklete binme gibi aerobik kökenli egzersizler fazla zorlamadan yapılmalı ve tercih edilmeli.
* Günde 2.5 litre su içilmeli.
* Dışarıya sabah ya da akşamüstü çıkılmalı.
* Meyve (şeker hastası tatlı olanları yememeli) ve bol sebze yenmeli.
* Sigara, alkollü ve gazlı içecekler hiç içilmemeli.
* Klimaların derecesi dışarıya göre aşırı farklı olmamalı.
* Bol bol balık yenmeli.
* Ayrıca kalp hastalarına hamam, sauna ve sıcak banyo yasak!
OKUYUCUYA CEVAPLAR Dört ayda bir kan vermek doğru mu?
> Necati Şahin / TRABZON
* 55 yaşında, biraz kiloluyum, 7 yıldır yüksek tansiyon ve kolesterolüm var. Ayrıca yüzüm koyu kırmızı. Doktorum kilo ve her 4 ayda bir kan vermemi söyledi, sizce neler yapmalıyım?
CEVAP: Sayın Şahin, her şeyden önce egzersiz ile perhizine dikkat ederek ideal kilona in. Mümkün olduğu kadar yemeklerini ve salatanı tuzsuz ye. Öğün başı kepekli veya çavdar ekmeğini 1-2 dilimi geçme. Zeytinyağlı sebze yemekleri ile salataya ağırlık ver. Haftada en az 2 gün ızgara veya suda buğulama balık ye. 4 ayda bir kan vermeyi alışkanlık haline getirerek modern hacamat yapmış olursun ki, bu senin için her yönüyle faydalı ve sağlık kaynağıdır. Kırmızı eti 10 günden daha sık aralıklarla yeme, 4 köfte kadar. Hele hele sakatat, sucuk, salam ve pastırmadan kesinlikle uzak dur.
Kilo vermenin yolu kalori harcamaktır!
> Selim Bayraktar
* 51 yaşındayım, yürüyüş ve diyete rağmen kilo veremiyorum. Bir sürü ilacım var, Ramazan'da bunları nasıl alayım?
CEVAP: Saygıdeğer Bayraktar, şeker hastası olarak HbA1C değerinizin 6.5'un altında olması iyi, tokluk şekerinizi de sık sık kontrol edin, 140 mg'ın altında olmalı. Kilo vermenin temel kuralı; aldığın kaloriden fazlasını harcamak. Bu da ancak düzenli ve devamlı egzersiz, sağlıklı ve dengeli beslenme ile olur. Gerisi hep boş! Glukofaj zayıflama değil, kilolularda insülin direncini azaltıcı bir ilaçtır, tavsiye ederim. Akşamları tok karnına Coraspin 300 mg ve günaşırı tok 1 tane de B, B6, B12 vitaminlerinden bir tane almaya devam edin. Unutkanlık için bahsettiğiniz ilaca ise gerek yok. Ramazan'da ilaçlarınızı sahur ve iftarda hekiminizin ayarlaması ile alabilirsiniz.
25'lik delikanlı gibi olacaksınız
> Celal Demir / İSTANBUL
* 54 yaşında müteahhidim, 35 senedir günde 1 paket sigara içiyorum, herhangi bir şikayetim olmadı. Geçenlerde kontrol amaçlı hekime gittiğimde sigarayı bırakmam söylendi, bana ne oluyor hocam?
CEVAP: Celal Bey, zararın neresinden dönülürse kâr misali, mutlaka sigarayı bırakmalısın. Gelişmiş olan damar sertliği ilerlemeden, felç ve kalp krizine yol açan kalp-damar hastalığı oluşmadan, akciğer ve gırtlak kanseri de dahil solunum yolları hastalıklarına yakalanmadan sigarayı bırakıp spor da yaparsanız, kendinizi âdeta 25'lik delikanlı gibi genç ve dinamik hissedeceksiniz. Böylece hayatınızın ileri dönemlerini rahat ve sağlıklı geçirirsiniz. Ama sigarayı bırakınca perhizine dikkat edin ki, kilo almayınız. Hamur işi ve tatlılardan uzak durun.
Uykuda iken yarım saat göğsüm sıkıştı
> Sadettin Söken / KIRIKKALE
* 54 yaşındayım, Bu zamana kadar hiçbir şikayetim yoktu. 3 gün önce gece uykuda aniden nefesimde bir daralma ve göğsümde sıkışma oldu, yarım saat kadar sürdü, niçin olabilir?
CEVAP: Sadettin Bey, bu yaşlarda mutlaka ideal kiloya inme gayretinde olmalı ve hayat boyu perhiz yapılmalı. Bunlar yapılmadığı için de kalp-damar hastalıkları kapımızı çalmakta ve hayatımıza mal olacak sıkıntılar ortaya çıkarmakta. Başına gelen hadise, tansiyon ve kolesterol yüksekliğinin kalbini etkilemesine bağlı alarm veriyor. Tuzsuz diyete gir, hamur işi ve tatlılardan uzak dur. Bol sebze ve salata ile kuru bakliyat ye. Ama ekmeğe ve patatese dikkat! İlaçlarını düzenli kullan, kontrollerini aksatma. Her şey düzelecek, yeter ki egzersizini ve perhizini yap!
HER DERDİNİZİ BANA YAZIN
Bana sağlıkla ilgili her konuda soru iletebilirsiniz. Uzmanlık alanımın dışındaki konuları ise ilgili arkadaşlarımızı da misafir ederek sizlere elimden geldiği kadar yardımcı olmaya çalışacağım...
Adres: 29 Ekim Caddesi No: 23 Yenibosna-İST.
e-mail: aile.doktoru@tg.com.tr