Başınız sürekli dönüyor, kulaklarınız mı çınlıyor?

HAYATI ÇEKİLMEZ KILAN DENGESİZLİK Menier sendromu, bazı kişilerde hafif, kimilerinde ise sert seyreder. Çok şiddetli baş dönmeleri hayatı çekilmez kılar. Nöbet bitiminde hasta yorgun, bitkin ve sersem haldedir, uykusu gelir. Bu hal günlerce sürebilir. Sevgili okuyucularımız, günümüz insanın en çok dert yandığı rahatsızlıklarının başında baş ağrısı gelmektedir. Hemen hemen hepimizin çekmecesinde kutu kutu ağrı kesici mevcuttur. Sizlerden bu tarzda gelen şikayetlere uygun cevaplarla derman olmaya çalışıyorum. Buraya kadar her şey normal. Ancak öyle ağrılar var ki; hem başımızı, hem gözlerimizi ve hem de kulaklarımızı âdeta yerinden söker tarzda kendini göstermektedir. İşte bundan hareketle bu haftaki yazımda pek ismi duyulmamasına rağmen işitme kaybıyla sonuçlanan bir hastalık olan "Menier sendromu"ndan bahsedeceğim... BU YOLUN SONU SAĞIRLIK OLABİLİR! Menier sendromu; gelip giden işitme kaybı ile beraber baş dönmesi, kulak çınlaması ve etkilenmiş olan kulakta bir basınç hissi duyulması şeklinde karşımıza çıkmaktadır. İç kulak kaynaklı baş dönmelerine (vertigo) sebep olan rahatsızlıkların başında gelir. Önceleri dalgalı, sonraları sürekli olabilen sağırlık, baş dönmesi, kulakta dolgunluk hissi ve kulak çınlaması vardır. İç kulakta su drenajı yapan lenf damarlarının tıkanma ve şişmesi ile oluşur. Kesin sebebi bilinmemekle birlikte, iç kulaktaki bir bölmede bulunan özel sıvının yüksek basınca ulaşması sonucu oluştuğu tahmin edilmektedir. İç kulaktan kaynaklanan baş dönmelerinin en önemli sebebidir. Genelde 20 ile 50 yaşları arasında başlar. Erkek veya kadın her insanda olabilir. Menier sendromu ekseriyetle önce bir kulağı etkiler, vakaların % 25 ila 50'sinde ileriki dönemlerde ikinci kulak da etkilenir. Labirent denilen iç kulakta sıvı artışı vardır. Bu sıvı fazlası labirent zarında basınç yapar. Bu zarı bozar ve bazen de yırtar. Neticede denge ve işitme hissi bozulur. DENGEYİ SAĞLAYAN SİSTEMLER Vücutta dengemizi sağlayan 3 adet sistem vardır. Gözlerimiz, derin duyularımız ve iç kulak-beyin sistemidir. Bunlardan biri bozulursa vertigo denilen dengesizlik ve baş dönmesi ortaya çıkar. Dengesizlik, sağlam kalan iki sistem tarafından telafi edilinceye kadar devam eder ve uyum sağlanınca sonlanır. Dengesizlik olduğunda, tedavi için diğer mekanizmalara destek yapılmalıdır. Beyin kaynaklı denge bozukluğuna bir de görme kusuru eklenirse, ayakta durmak mümkün olmaz, kişi yere düşer. Beyin ve beyin sapından kaynaklanan baş dönmelerde, ayakta duran hasta gözlerini kapadığında, yere düşecek derecede dengesini kaybediyorsa, baş dönmesinin beyin, özellikle de beyincik kaynaklı olabileceği düşünülür. SEMAZENİN?NİÇİN BAŞI DÖNMEZ? Baş dönmesi bir hastalıktan kaynaklanmadığı sürece fizyolojik vertigo olarak değerlendirilir ve geçicidir. Kişinin kendi etrafında defalarca döndüğünde, yüksek bir yerden aşağıya baktığında hissedilen baş dönmeleri buna örnektir. Ancak uzun süre bu durumlara maruz kalındığında, vücut bu durumlara uyum sağlayıp alışkanlık kazandığında dönme duygusu ortadan kalkar. Semazenler, balerinler, yüksek inşaatlarda çalışanlar bu gibi durumlara iyi örnektir. Göz, kulak ve beyin ile ilgili çeşitli hastalıklar sonucu ortaya çıkan baş dönmeleri ise patolojik (hastalıklı) vertigo olarak tanımlanır. İç kulağa ait Meniere sendromu, görme kaybına kadar götüren göz hastalıkları, en sık rastlanan patolojik baş dönmesi sebepleridir. Baş dönmesinin başlıca sebepleri > Boyun omurlarında kireçlenme > Menier sendromu > İlaçlar (yüksek dozda Aspirin) > İç kulak iltihapları > Kulak siniri hastalıkları > Aminoglikozid grubu antibiyotikler > İdrar söktürücüler > Kinin grubu ilaçlar > Pozisyona bağlı baş dönmeleri (kemik çıkıntıları, başı oynatmak, yastıklar) > Kafa travmaları TEŞHİS > Menier hastalığına benzer şikâyetleri olan durumlarda önce basit bir boyun omur filmi (servikal grafi) çekilerek kireçlenme, omurlar arası kemiksi osteofitdenen çıkıntıların olup olmadığı belirlenir. > Boyunda kireçlenmeyi akla getirebilecek bir durum yoksa ve hasta gençse çeşitli ses frekanslarında ne kadar işitildiği tespit için odiogram denilen işitme testi yapılır. > Bu test yetersiz kalırsa, teşhis için elektronistagmografi denen kulağa sıcak ve soğuk su verilir. Bu işlem esnasında gözlerde çeşitli hareketler de değerlendirilir. TEDAVİ Önce ilaçlarla rahatlayın ameliyat ise son seçenek > Sebebi ne olursa olsun baş dönmelerinin tedavisinde istirahat şarttır. Sessiz ve loş bir ortamda dinlenmek uygun olur. > Dönmeye sebep olan ani baş hareketlerinden kaçınmak gerekir. Dönmeyi azaltacak egzersizler tavsiye edilir. > Baş dönmesi ile bulantı ve kusmayı durdurmak için ilaçlar verilir. Ayrıca idrar sökücü ilaçla vücuttaki sıvı miktarı azaltılır. Şiddetli bir krizin sebep olabileceği stres ve gerilim için de sakinleştirici ilaçlar da verilebilir. Menier Sendromu, kendi kendine de hafifleyip kaybolabilir. > İlaç tedavisi ile krizlerin sıklığı ve şiddeti kontrol altına alınamazsa, KBB uzmanı tarafından ameliyatla iç kulak ve zarlarındaki basınç ortadan kaldırılır. Bazen dengeyi kontrol eden sinir kesilir. Hasta kulakta çok veya tamamen işitme kaybı olduğunda ve baş dönmesi çok şiddetli ise tüm iç kulak tamamen yok edilebilir. Bu durumlarda denge sağlama görevi, diğer kulağa ve görme duyusuna geçer. Eğer her iki kulakta da Menier varsa tedavi çok daha zordur. Dikkat! Yüksek sesli müzik sağır ediyor Menier sendromunun başlıca belirtilerini şöyle sıralayabiliriz: > Şiddetli baş dönmesi, beraberinde bulantı ve kusma: En can sıkıcı ve şikayet edilen belirti baş dönmesidir. Hastanın başı, sanki bir şeyin etrafında çevriliyormuş gibi döner durur. Yerinde durduğu halde vücudu sanki hareket halindeymiş gibi hisseder. Baş dönmeleri nöbetler halinde gelir ve kişi denge kurmakta zorlanır. > Kulak çınlaması: Özellikle baş dönmeleri esnasında alçak frekanslarda işitme kaybı olur. Zil sesi gibi zırıltılı sesler oluşur. Çınlama ve kulakta dolgunluk hissi bazı kişilerde işitme kaybı ile birlikte olabilir. Bazılarında ise nöbetler esnasında veya az öncesindedir. Bütün Menierlilerde kulak çınlaması vardır. > İşitme kaybı: Hastalığın ilk dönemlerinde biraz, zamanla hepten işitme kaybı olabilir. Bazen işitme kaybıyla birlikte çınlama, kulakta dolgunluk hissi ve yüksek tondaki sesler de kişiye rahatsızlık verir. Özellikle yüksek sesle dinlenen müzik (akustik travma) ve kulaklık kullanımındaki artış, gençlerde işitme kaybı vakalarını çoğaltmaktadır. Kulaklıkla ve otomobillerinde yüksek sesle müzik dinleyen gençler aman dikkat! TAVSİYELER > Tuzsuz diyet ve idrar söktürücü doğal bitki çayları iyi gelir. > Baş dönmesi için kullanılan ilaçlar geçici bir rahatlık sağlar. Bulantı için ilaç verilebilir. Bulantı ve baş dönmesi için kullanılan ilaçlar uyku hâli ve sersemlik yapabilir. > Kahve ve demli çay gibi yoğun kafein ihtiva eden içecekler, alkol ve sigara kesinlikle bırakılmalıdır. > Düzenli uyku ve yemek alışkanlığı edinilmelidir. > Bedenen aşırı yorulmamalıdır. > Stresten uzak durulmalıdır. OKUYUCULARIMIZA CEVAPLAR İşitme kaybım giderilebilir mi? > Sevdenur Pelit > 40 yaşındayım, 25 yaşımda bana "Menier sendromu" teşhisi kondu. Uzun aralıklarla ataklar geçirdim. Sol kulağımda şiddetli uğultu ve işitme kaybı var. Bu hastalıkla ilgili tıbbi bir gelişme var mı, işitme kaybım giderilebilir mi? CEVAP: Sevdenur Hanım, hastalığınla ilgili detaylı açıklamaları bu haftaki sayfamızda etraflıca ele aldım. Şikayetlerinle ilgili gerekli tetkikler yapılıp kesin sebep belirlendiyse, buna yönelik tedavilerin hekim takibi altında, düzenli kontrollerle yıllar boyu ilaç kullanman veya ameliyat olman gerekebilir. Gerekirse üniversite hastanelerinden birinin KBB kliniğine müracaat ediniz. Bir de eğer fazlalıkların varsa mutlaka ideal kilona in. Kan şekeri, ürik asit ve trigliserid ile LDL ve HDL kolesterol değerlerini normal sınırlar içinde tutucu diyet ve ilaç uygulaması gerekebilir. Bu sebeple ayrıca bir dahiliye uzmanına da detaylı muayene ve tetkik yaptırmanda fayda vardır. Annemin kulağında sürekli zırıltı mevcut > Mehmet Yüksel > Annemde sık sık baş dönmesi, ışığa bakamama, sesten rahatsız olma ve mide bulantısı oluyor . 15 gün içinde 3 operasyon geçirdi ancak hâlâ 'kulaklarında zırıltı olduğunu ve başının döndüğünü' söylüyor. Bize neler tavsiye edersiniz? CEVAP: Mehmet Bey, annenizin bahsettiğiniz şikayetleri bir çok şeye bağlı olabilir. En basitinden, gerekirse en detaylısına kadar yapılacak araştırmalar ile sebep net olarak tespit edilirse ona göre tedavisi planlanır. Öncelikle anneniz dahiliye uzmanının etraflı muayene ve laboratuvar incelemeleri ile o yönden bir anormalliğin olup olmadığı belirlenerek duruma göre KBB ve nöroloji uzmanlarının da konsültasyonları ve yaptırtacakları ilave tetkiklerle şikayetlerinin kesin sebebi ortaya konarak bunlara yönelik esas tedavi ile rahatlatılabilir. Bahsettiğiniz şikayetler, migrenin bazı formlarında görülebilir, zaten nöroloji uzmanı meslektaşımız bu konuyu netleştirecektir. HER DERDİNİZİ BANA YAZIN Bana sağlıkla ilgili her konuda soru iletebilirsiniz. Uzmanlık alanımın dışındaki konuları ise ilgili hekim arkadaşlarımızı da misafir ederek sizlere elimden geldiği kadar yardımcı olmaya çalışacağım... e-mail: aile.doktoru@tg.com.tr Adres: 29 Ekim Cad. No: 23 Yenibosna-İSTANBUL