Hastalıkları mutluluk hormonu ile savuşturun

Annem her gün hasta! Annem 63 yaşında, emekli, borçları var. Babam 22 yıl önce vefat etti. Kardeşimle kalıyor. Evhamlı, sanırım İBS hastası, bağırsaklarda şişkinlik ve ağrıları var. Her hafta acile gidiyoruz. Tahlilleri normal çıkıyor. İlaçları fayda etmiyor. Doktorlar 'psikolojik' diyor. Hipnoz, egzersiz, terapi, diyet, antidepresan ilaçlar; hangisi iyi gelir? > E. P. / Bursa Sevgili okuyucularımız, bu hafta Bursa'dan bize yazan bir kardeşimizin annesinin durumu vesilesiyle günümüzde sık sık rastladığımız sebepsiz gibi görünen ancak psikolojik durumuzun yol açtığı bazı rahatsızlıklar ve İrritabl Bağırsak Sendromu (İBS) hastalığından bahsedeceğim. Öncelikle okuyucumuzun sevgili annesinin 63 yaşında borcu olması, kendisini maddi-manevi büyük baskılara maruz bırakıp gece yastığa başını koyduğunda rahat uykusuna bile mani olur. Bundan dolayı borç meselesinin hal edilmesi gerekir. Parasal manada yapılan hatalar ve çekilen sıkıntılar, kişiye strese sokarak hastalanmasına sebep olur. Bundan dolayı herkes kendi durumuna göre israfa ve lükse kaçmadan ayağını yorganına göre denk alarak kendini gereksiz maddi baskılardan arındırmalı, moral ve motivasyonu yükseltecek manevi değerlere yönelmelidir. Hayata iyimser bakmak ve ibadet etmek mutluluk hormonlarını artırarak kişiyi huzurlu kılar ve hastalıklardan beri kılar. Başlıca mutluluk hormonları şunlardır: > Dopamin: Moral bozukluğunda rölatif olarak eksikliği gelişir. Bir şeyi yapabilmemiz için bizi motive eden hormon olan dopamini, normal seviyede tutabilmemiz için bedeni ve zihni aktif olunmalı, haftada en az 2-3 defa balık, günde 3-4 adet ceviz, badem, fındık ve fıstık yenilmelidir. > Serotonin: Düzenli uyku, libido, mutlu ruh hali ve iştah için de gereklidir. Serotonin eksikliği, kişinin depresif, huzursuz ve sinirli olmasına zemin hazırlar. Serotonin, gıdalardan etkilenen tek nörotransmitter olup, beyin hücrelerinde bulunan triptofan adlı aminoasitle artar. Triptofan da muz, yulaf ve peynirde bol miktarda bulunur. > Endorfin: Vücut tarafından üretilen en güçlü tabi morfin tarzı uyuşturucu niteliğindeki ağrı kesicidir. Keyif ve huzur hisleriyle alakalıdır. Sevinçli bir haber alınınca salgılanır. Endorfin salgısını artıran yegane unsur ise fiziki aktivitedir. > Noradrenalin: Stresli durumlarda salgılanan katekolamin grubu bir hormondur. Kızgınlık, öfke, saldırganlık durumlarında daha fazla salgılanır. Bu hormon, kişiyi acil bir durum karşısında vücudu savunmaya hazırlar. Stresten uzak durmak ve stresi kontrol altında tutmak, noradrenalin seviyesini dengede tutar. > Adrenalin: Heyecan, sıkıntı, korku ruh hallerinde yükselen bir hormonudur. Adrenalinin en önemli görevlerinden biri, şeker ve yağ metabolizmasında enerji depolarının acil durumlarda kullanıma geçmesini sağlamaktır. Dikkati zirveye çıkartır ve görsel hafızayı güçlendirir. > Melatonin: Havanın kararmasıyla salgılanan uyku ve mutluluk hormonudur. Gün içinde üretimi azdır. Biyolojik saatimiz, melatonin tarafından yönetilir. Spor yaparak kan şekerinin dengelenmesi, bu hormonun düzenli salgılanmasını sağlar. RAHATSIZLIĞIN TEMEL?KAYNAKLARI Her şeyi kafaya takmayın! Okuyucumuzun annesinde var olan şikayetler, tamamen İrritabl Bağırsak Sendromu'na bağlı gözükmekte. Günümüzde özellikle hanımlarda oldukça sık rastladığımız İBS'nin sebebi; her şeyi anlamsız bir şekilde kafaya takıp üzüntü, sıkıntı ve dertleri çok büyüterek uzun süreli, zihni menfi yönde meşgul etme sonucu gelişen hormonal dengesizlik ile bünyemizin verdiği anormal somatik reaksiyonlardır. Hormonlar normalin dışında ve dengesiz salgılanarak vücudumuzdaki ahengi (homeostazis) bozarlar. Böylece başta kalp ve damar sistemi ile mide-bağırsaklarımız hastalıklara açık hale gelir. Bundan kurtulmanın yolu ise; Maruz kaldığımız stres faktörlerinden sabır ve tevekkülle (üzerimize düşen vazifeleri yaptıktan sonra gerisini Allah'a havale etmek) kurtulmaktır. Asıl kişinin hayatta işleri daima yolunda gidiyorsa asıl bundan korkulmalı, kötü günlere hazırlıklı olunmalı. MİDE ŞİŞKİNLİĞİ Etkili ilaçlarla rahatlarsınız Bize dayanılmaz ağrılar veren İrritabl Bağırsak Sendromu, kesin teşhisin ardından günümüzde oldukça etkili ilaçlarla rahatlıkla tedavi edilebilir. Mebeverin grubu bağırsak hareketlerini düzene koyucu, otilonyum bromür gibi antispazmotikler, gerekirse çeşitli anksiyolitik (sıkıntı giderici) ilaçlar ve şikayetlerin sebeplerinin altında aşırı bakteri üremesi varsa Rifaksimin türü antibiyotiklerle oldukça başarılar neticeler alınabilmektedir. Anti depresanlar tabloya depresyon refakat ediyorsa belirli süre hekim kontrolünde kullanılabilir. PERHİZ Mevsimin taze meyve ve sebzelerini tüketin Hastalanmamak için, bağırsakların düzenini bozacak besinlerden kaçının. Hazır, katkılı, glisemik indeksi yüksek gıdalardan uzak durun. Balık, taze sebze ve meyvelerden bol bol tüketin. ALTERNATİF Hipnoz ve yogayı tavsiye etmiyorum Hipnoz, bir türlü ikna yoluyla beyindeki bazı hormonları harekete geçirme metodu olup, hele 'yoga' gibi terapi adı altındaki uygulamalara itibar edilmemelidir. Bizim kültürümüzde ruhi rahatlamanın yolu sadece ibadet etmek ve ihsandan geçer. Beyin yerine hasta ikna edilip basit perhiz ve ilaçlarla kesine yakın tedavi yapılır. GEVŞEYİN Su kenarı ve ormanlık alanda yürüyüş yapın Ruhen huzurlu ve mutlu olabilmenin temel esprilerinden biri de, uzun süreli kapalı, oksijeni azalmış ortamlarda kalmamaktır. Fırsat buldukça ozonun (O3 ) bol bulunduğu deniz ve ırmak kenarları ile yeşili bol ormanlık alanlarda yürüyüşler yapılmalıdır. Ayrıca egzersizler ve namaz kılmak da vücudumuzun gevşemesine yardımcı olur.