Kaliteli beslenip
zayıflıktan kurtul

Kıymetli okuyucularımız, geçen hafta açtığımız " Zayıflık " dosyasını bu hafta tedavi ve kilo almanın yollarıyla noktalıyoruz... > Kişinin günlük enerji ihtiyacı hesaplandıktan sonra, ilave olarak 1000 kalorilik gıda eklenerek bir tedavi uygulanılır. Bu yüzden ilk önce kişinin beslenme alışkanlığı belirlenir. ÖĞÜNLERİ 6'YA ÇIKARIN > Öğünler arttırılarak üç ara üç ana öğün olarak düzenlenir. Ara öğünlerin muhtevası, enerji değeri yüksek gıdalardan ayarlanır. Enerji daha çok karbonhidratların arttırılmasıyla sağlanmalıdır. Yağlarda artış yapılırsa bulantıya sebep olur. > Protein 1.5 gr/kg şeklinde düzenlenmelidir. Protein daha arttırılırsa, proteinlerin temel taşı olan serotonin gibi bazı amino asitler iştahsızlığa yol açar. > Diyet, vitamin ve mineral yönünden de zengin olmalıdır. Özellikle B grubu vitaminler (ekmek, pirinç, et, süt, yumurta, yeşil yapraklı sebze, kuru bakliyatlar vb.) iştah artışı sağladığından bu vitaminden zengin gıdalara ağırlık verilmelidir. Burada hacim yönünden az, besin kalitesi yönünden zengin gıdalar özellikle seçilmelidir. ZAYIFA?TATLI VE BÖREK SERBEST > Zayıflamada olduğu gibi, ağırlık kazanmada da harcanandan fazla alınan 7 kalorilik enerji 1 gram yağ dokusu oluşturacağı düşünülerek diyetin kalorisi ayarlanır. Ayda 2 kg şişmanlamak isteyen bir kimsenin günde harcadığı enerjiden 400-500 kalorilik fazla alması gerekir. > Zayıf kimseler aralarda yağ, şeker ve undan yapılan tatlılardan da alabilirler. Arzu edilirse süt miktarı artırılır. Şekerli limonata ve konsantre meyve suları da isteksiz kimselerin kalori sağlamalarına yardımcı olur. KİLOLARDAN?SONRA NE YAPILMALI? Normal ağırlığa yaklaştıktan sonra şeker ve tatlılar, gerekirse tahılların bir kısmı azaltılarak o ağırlığı sürdürecek şekilde kalori ayarlaması yapılır. Haftada bir defa tartılıp durum tespiti yapılarak uygun diyet düzenlenmelidir. İSTAHSIZA ENERJİ TAKVİYESİ İştahsız kişiler miktarı az, enerji değeri yüksek yiyecekleri tercih etmelidirler. Mesela 1 kase sütlü tatlının içine eklenecek 10 gr kadar dövülmüş ceviz veya fındık 60 kalori daha fazla ilave katkı sağlar. Baklava, tahin helvası, cevizli kadayıf gibi tatlılar yoğun enerji kaynağıdırlar. Ekmek yerine enerji değeri daha yüksek olan çörekler yenebilir. Kilolar ve hormonlar Vücut ağırlığı ile tiroid hormonları arasında ne gibi bir ilişki vardır? Tiroid hastalıkları ile kilo veya metabolizma arasında çok yakın bir alaka vardır. Tiroid bezi, vücut metabolizmasını düzenleyen hormonları üretir. Metabolizma hızı, belirli bir zaman diliminde vücudun tüketmiş olduğu oksijenin ölçülmesi ile tespit edilir. Hipertiroidi (tiroid hormonunun fazla salgılanması-zehirli guatr) olan birçok hasta kilo kaybeder. Hasta çok fazla harcadığı kaloriyi geri alamazsa, kilo kaybı gelişir. Tiroid hormonları, iştah ile metabolizmayı ve vücut aktivitesini kontrol eden faktörlerden sadece birisidir. Tiroid hormonu almak zayıflatıyorsa, bu kilolardan kurtulmak için iyi bir yol mu? Kilo kaybı, ağızdan fazla miktarda tiroid hormonu alındığında da olur. Fakat tiroid hormonu alarak zayıflamaya çalışmak, vücudun genel ahengini bozduğundan faydadan çok zarar vereceği için böyle bir metot kesinlikle tatbik edilmemeli. Ayrıca tiroid hormonları iştahı da artırdığından bazı hastalarda, aşırı yemeye bağlı kilo kaybı yerine kilo artışı bile olabilir. Tiroid hormon tedavisi sırasında hasta zayıflar, tedavi kesildikten sonra ise verilen kilolar tekrar alınır. Hipotiroidi tedavisinden sonra ne kadar kilo kaybı olur? Hipotiroidi (tiroid hormonunun az salgılanması) durumunda kilo alımı, su ve tuz tutulumuna bağlı olduğundan tedavi sonrası kilo kaybı, % 10'dan daha azdır. Hipertiroidide olduğu gibi hipotiroidide de tedaviden sonra hasta, önceki kilosuna döner. Zayıflığın tedavisi Zayıfları normal ağırlığa çıkarmada ilk adım, esas sebebi ortaya koymaktır. Zayıf kişi doktor kontrolünden geçerek sebebi bulunmalı, ona göre tedavi olmalı, bunun yanı sıra yeterli ve dengeli beslenmeyi sağlayacak beslenme programı uygulanmalıdır. Altta yatan sebep tedavi edilmeden ya da tedaviden sonra kalite ve miktar yönünden dengeli diyet uygulanmadan zayıflık giderilemez. İŞE PARAZİTLERİ YOK EDEREK BAŞLANMALI Eğer hormonal sebeplerden dolayı (zehirli guatr gibi) zayıflık oluşmuşsa, hormon tedavisi yeterlidir. Parazit gibi asalaklardan dolayı ise el ve taharet temizliğine dikkat edilip ağızdan da ilaçlarla kolaylıkla tedavi edilir. Parazit ya da kurt gibi asalak canlılar yok edildiğinde kendiliğinden kilo alınır. Ancak eğer beslenme düzensizliğinden kaynaklanıyorsa beslenme alışkanlıklarının rayına oturtulması, öğün aralarında abur cuburdan kaçınılması gerekir. Bir de kilo alınırken ister istemez fazla kalori yağ olarak depolandığından yağlanma kaçınılmaz olup iyi ve dengeli beslenme düzeniyle yağlanma en aza indirilmelidir. OKUYUCULARIMIZA CEVAPLAR Gözlerimden yaşlar geliyor > Emine Koçak Almanya Boğazımda sürekli balgam oluyor, gözümden yaş geliyor. Neden olabilir? CEVAP: Bahsettiğiniz şikayetler çoğunlukla, insanımızın % 85'inde bulunan burun orta kemiğinin (septum) az veya çok eğriliği (septum deviasyonu) ile burun içindeki kıkırdak bölmelerin (konka) çeşitli sebeplerle şişmesi (ödemi) ve büyümesi (konka hipertrofisi) neticesi gelişen kronik farenjit ve sinüzite bağlıdır. Ayrıca bu durumlara sizde olduğu gibi alt göz kapağı ile burun orta bölümü arasındaki kanalın tıkanması sonucu gözden yaş veya sarımsı, çapak tarzında iltihabi sıvının gelmesi de buna eklenebilir. Bu altta yatan sebeplere alerji de eklenirse durum daha da çekilmez hale gelebilir. Muhtemelen sizde alerjik rinit gibi bir durum da söz konusu. Öncelikle KBB uzmanı meslektaşımıza müracaat ederek gerekli muayene ve tetkiklerinizi yaptırıp sonuçlarına göre cerrahi ve tıbbi tedavilerle oldukça rahatlarsınız. Balık yağı yerine kendisini yiyin! > Nurcihan Altın Komşum bir yıl önce beyin felci geçirdi. Diyet yaptığı için çok zayıfladı, balık yağı hapı kullanmak istiyor. Bu hapları çocuklarımıza vermemizin mahsuru var mı? Size danışmak istedik. CEVAP: Sayın Altın, günümüz insanı, beslenme dengesizliği, hareket azlığı neticesi şişmanlık ve bu durumun oluşturduğu damar sertliği ve hipertansiyon sonucu gelişen damar tıkanması veya damar çatlaması riski ile karşı karşıyadır. Diyet konusu, maalesef milletimiz tarafından yanlış anlaşılmaktadır. Diyet, yemek yememek değildir! Kişinin hayatını sağlıklı ve dinamik devam ettirebilmesi için her zaman dengeli beslenmesi gerekmektedir. İnsanoğlu tatlı ve hamur işi, kahve, çikolatadan uzak durduğu takdirde daha sağlıklı yaşar. Balık yağı kapsülleri veya şurupları balık bulunmadığı veya yenemediği durumlarda her yaş grubu için kullanılabilir. Fakat asıl faydalı olan balığın kendisini yemektir. Genize yemek kaçırma reflü mü? > G. Ç. / Sakarya Yaşım 31, boyum 1.65, kilom 65, boğazımda tıkanma, yediklerim genizime kaçıyor ve perde varmış hissi mevcut. Ne tavsiye edersiniz? CEVAP: Kıymetli okuyucumuz, KBB yönünden yapılan muayene ve tetkikleriniz normal bulunduğuna göre o yönden herhangi bir sıkıntınız yok demektir! Bahsettiğiniz şikayetler gastroözofajial reflü ve demir eksikliği anemisi durumlarında da olabilir. Size tavsiyem, bir dahiliye uzmanına detaylı muayene olup gerekli tetkiklerinizi yaptırmanızdır. Bunun sonucunda çıkacak sonuçlara göre ve tiroid ameliyatı olmanız da göz önüne alınarak uygun tedavi ile şikayetlerinizden kurtulursunuz! Bahsettiğiniz ilaç dozu, her 2-3 ayda bir TSH tahlili yaptırarak vücudunuzun ihtiyacına göre ayarlanabilir.