ÖMÜR BOYU DİYET ŞART!

Çölyak hastalığının tek tedavi şekli var... Bıktırıcı gıda alerjisi olan 'çölyak'ın diyeti hayat boyu sürdürülmezse maazallah kansere sebep olabilir! Kıymetli okuyucular, geçen hafta genel hatlarıyla tanıttığımız çölyak hastalığını tedavi ve diyetle noktalıyoruz... Ömür boyu süren bir gıda alerjisi olan çölyak hastalığının tek tedavi şekli, hayat boyu kesintisiz gluten içermeyen gıdalarla beslenmektir. Gluten buğday, arpa, çavdar ve yulafta bulunduğu için bu gıdalardan ömür boyu uzak durmak mecburidir. Diyet uygulanmaya başladıktan kısa bir süre sonra villuslar, hiç zarar görmemiş gibi çalışmaya başlar ve şikâyetler ortadan kalkar. Bu sebeple glutenli gıdalar, kesinlikle tüketilmemelidir. KANSERİ NASIL KESERİZ Çölyaklı hastalar, normal ekmek, makarna, pasta, börek, bisküvi ve benzeri çok sayıda gıdayı yiyemezler. Mısır unu, pirinç unu, soya unu, patates unu gibi gıdalar gluten içermediği için rahatça kullanılabilir. Bu hastalarda laktoz eksikliği de olabildiğinden başlangıçta süt ve sütlü gıdaların alınmaması tavsiye edilir. Böylece hastalığın sıkı diyet ile kansere dönüşümü engellenebilir. 'SESSİZ ÇÖLYAK'A DİKKAT! Geçtiğimiz hafta Çölyak hastalığının belirtilerini bir bir saymıştık. Ancak kansızlık, karın ağrısı, şişkinlik, büyüme geriliği ve ishal gibi silik bulgularla görülen bu hastalığa hiçbir belirti olmadan da yakayı kaptırmış olabilirsiniz. "Latent" veya Sessiz Çölyak tabiri, bu hastalığa ait tipik bulguların olmadığı fakat irsi eğilimi olanlar için kullanılır. Bu kişilerde zamanla çölyak yerleşir. Genetik olduğu için ailesinde hastalık olanların şikayeti olmasa da hekime müracaat ederek kontrollerini yaptırmaları uygun olur. ONA GLUTENSİZ EKMEĞİ SEVDİRİN Çocuğunuz çölyak hastası... Bu dünyanın sonu değil ya... Bu sinsi hastalıkla bıkmadan mücadele edin ve çocuğunuzun da öyle yetişmesini sağlayın. Market, fırın ve bakkallardan glutensiz ekmek almasını ona öğretin! ÇÖLYAK PERHİZİ NASIL OLMALI?Gluten öldürücü bir zehirdir Etiketinde 'glutensiz' diye yazan tüm gıdaları çölyaklılar yiyebilir. Kullandıkları gıdalarda gluteni araştırmak, hastalar için tabii bir alışkanlık ve âdeta refleks haline gelmelidir >> Glutensiz diyette yasak yiyecekler: Buğday, arpa, yulaf, çavdar, irmik, malt ve bunların nişastaları, hidrolize sebze, bitki proteinleri, bunlardan yapılmış sirkeler, soya sosu, değişik aroma ve kıvam arttırıcılar ve bütün bunlardan yapılmış ürünler. >> Hastalara tavsiye edilen gıdalar: Mısır, pi-rinç, patates, darı, nohut, mercimek, kestane, soya, fasulye, ayçiçeği, keten, susam, haş-haş, kara buğday, pirinç sütü, Hindistan cevizi sütü, patates sütü, zeytinyağı, balık yağı, Hindistan cevizi yağı, kuruyemişler özellikle de ceviz, fındık, incir ve kuru üzüm sofradan eksik edilmemelidir. >> Bu hastalar, dışarıda özendikleri poğaça, ekmek, bisküvi gibi yiyecekleri evde kendileri glutensiz malzemelerle hazırlayabilirler. Mesela İstanbul gibi büyük şehirlerde Halk Ekmek'in ürettiği ve büfelerinde satışa sunulmuş "Özel diyet nişasta ekmeği" kullanılmalı, ayrıca glutensiz ürünlerle değişik tatlılar hazırlanabilir. >> Dengeli bir beslenmenin yanında hekim tavsiyesi ile vitamin ve özellikle demir içerikli mineral takviyesi almaları da uygun olur. KAÇAMAK YAPMAK YASAK! >> Gluten, çölyak hastaları için öldürücü bir zehirdir. Bu hastalar, ömür boyu diyet uygulamalı, bir defa dahi olsa asla ihmal edilmemelidir. Sürekli diyet uygulandığı halde arada bir glutenli gıdalarla kaçamak yapmak, çölyaklılar için bağırsak kanseri, yutak kanseri, ağız içi tümörleri, osteoporoz (kemik erimesi), diyabet, şizofreni, küçük çocuklarda büyüme geriliği gibi vahim sonuçlar doğurabilir. >> Diyet uygulanarak gluten içeren gıdalardan uzak durulması durumunda çocuğun boyu normal uzar, kilosu normale döner, kemikleri ve dişleri sağlıklı duruma gelir. OKUYUCULARIMIZA CEVAPLAR Minik bebeğim ürtiker oldu, ne zaman geçer? > Dilek Doğruyol / SAMSUN 9 aylık bebeğimiz 3 aylıkken ürtiker oldu, bebeğim ömür boyu bu rahatsızlıkla baş etmeye mi çalışacak? CEVAP: Dilek Hanım, saydığınız şikayetler; beslenme ile anne sütüne geçen gıdalar, sizin ve bebeğin giysilerinden kaynaklanan (deterjan da olabilir) alerjik reaksiyonlardır. Bunları araştırmak gerekir. Sonra da bahsettiğin Tip 1 antihistaminik ve antiallerjik ilaçları kullanmak gerekir. Beslenme döneminde kesinlikle çikolata, hazır meyve suyu, kola, çeşitli kimyasal katkı maddeleri ile hazırlanmış gıdalardan uzak durmalı. Zorunlu durumda kortizonlu krem ve iğne ile alerjik reaksiyon baskılanabilir. Sosyal fobinizi aynaya bakarak yenmeye çalışın > F. B. Eşim 25 yıllık din görevlisi, hitabet sırasında zorluk çekiyor. Bunu nasıl yenebilir? CEVAP: Kıymetli hocam, herkes topluluğa hitap e-derken sosyal fobi yaşayabilir. Buna bağlı olarak konuşma, okuma gibi bazı faaliyetlerinde aksama, hatta duraksama olabilir. En başta bu faaliyetlerimiz için önceden kısa süreli de olsa ayna karşısında egzersiz yapmak, hemen hemen herkesin aynı sıkıntı ve heyecanı yaşayabileceğini, bunun gayet normal ve insani bir davranış olduğunu düşünmek kişiyi rahatlatır, stres ve gerilim hormonlarının seviyesini azaltır. Zamanla şikayetleriniz kaybolur. Üzerinize düşeni yapın, gerisini Allah'a bırakın! > Rumuz Hasta 43 yaşında bayanım, fıtığım var ama belimden çok ayağım, sırt ve göğsüm ağrıyor. Yazınızda somatizasyon için saydığınız 12-13 belirti var. Ne tavsiye edersiniz? CEVAP: Değerli okuyucum, ayak parmaklarınızda uyuşma, karıncalanma, kuvvet zafiyeti varsa, beyin cerrahına giderek ameliyat olun. Sol omuzdan başlayıp ayak parmak ucuna kadar olan ağrılarınız, tipik somatizasyon bulgusu. Size tavsiyem, sizi ciddi anlamda ruhen ve fikren meşgul eden, sıkıntıya sokan dertlerinizi ertelemeyin gereğini yapın, gerisini Allah'a havale edin. Odanızı sık sık havalandırın. Yeşillik ve su kenarlarında yürüyün... Başım öyle dönüyor ki hastanede bile bayıldım! > Nurten Yılmaz Yaşım 34, boy 1.65, kilo 65. Mide yanması, baş ağrısı, kusma var. Çok moralsizim, size güveniyorum. CEVAP: Kıymetli kardeşim, şikayetlerin boynundaki fıtık sebebiyle oluşmakta. Öncelikle 5-6 kilo vermelisin. İlaçlarından Nootropil 800'den 4X1 olarak başlayıp alınacak cevaba göre 4X2'ye kadar çıkılabilir. Betaserc adlı ilacın 24 mg'lık formundan 8 saatte bir 1 tane al, ayrıca her akşam tok karnına 100 mg aspirin ile B1, B2, B12 vitamini preparatlarından birinden 1. ay her gün 1 tane, 2. aydan itibaren de günaşırı devam et. Karamsar olma, önce Allah'a, sonra da doktorlara güven. Beyinde kireçlenme ne demek, tedavisi nedir? > Ayşe Şenonar 38 yaşındaki kardeşimin beyninde kireçleme var... CEVAP: Ayşe Hanım, darbeye maruz kalan beyin dokusunda kireçlenme oluşabilir. Ayrıca beyin dokusunu besleyen damarlar, yüksek kolesterol düzeyi ve sigara ile kireçlenebilir. Çekilecek ilaçlı beyin tomografisi ve MR'da çok daha net bilgiler bulunabilir. Bir de, boyundan beyne giden damarlara yapılacak dopler ultrasonografisi ile damarlardaki daralma ve kan akımındaki azalma varlığı çok daha iyi tespit edilebilir. Eğer damarlarda daralma ve kan akımında azalma varsa, her akşam tok karnına 150 mg aspirin alınmalıdır. Prostat ameliyatı oldum. Şimdi de iltihap akıyor > Rumuz Salih İzmit 67 yaşındayım, epeydir idrarımda iltihap var, geçen yıl prostat ameliyatı oldum, tavsiyeleriniz... CEVAP: Değerli Salih Amca, sizde idrar yollarının mikrobik iltihabı mevcut. Bu durum prostat büyümesi ve prostat ameliyatları sonrası sık sık tekrarlar. Bu sebeple bol bol su iç ve idrar tahlili sonrası da mutlaka idrar kültürü yaptır. Çıkacak sonuçlara göre uygun antibiyotiği de yeterli süre kullandın mı, Allah'ın izni ile hiçbir şikayetin kalmayacak. Bir de idrar yapma hissin geldiğinde, hiç bekletmeden hemen ve mutlaka oturarak boşalt, hiç geciktirme. Halı saha maçından felç geçirmiş gibi çıkıyorum > Ahmet Baykuş 28 yaşında, 85 kilo, 1.76 boyundayım, halı saha maçından sonra belimden aşağısı felç gibi oluyor. CEVAP: Sevgili kardeşim, öncelikle 10-12 kilo fazlalığın var. Şikayetlerinin sadece maç sonrası olması, günlük aktivitelerin esnasında bir sıkıntının olmaması; büyük ihtimalle adalelerinin yeterli antrenmanlı olmayıp ham olmasından kaynaklanmakta. Buna bir de hırs ve efor eklenince ağrı büyür. Sana tavsiyem, maçlara adale gruplarını ısıtmadan çıkma, bir de aşırı hırsa kapılıp aniden adaleleri-ne yüklenme! Maç sonrası da bazı ağrı kesici ve adale gevşetici ilaçlar alırsan, herhangi bir yakınman kalmaz. HER DERDİNİZİ BANA YAZIN Hasreti, çeken bilir Kendilerine büyük özlem ve sevgi duyduğum biricik ve çok kıymetli oğlum Furkan Ahmet ÖZKIRIŞ'ın doğum gününü tebrik ediyor, Lise 3'teki çok sevgili kızım Zeynep Banu ÖZKIRIŞ'a da derslerinde muvaffakiyetler diliyorum. Yüce Rabbim, cümlemize daima sağlık ve afiyet üzere hayırlı, uzun ve huzurlu ömürler nasip etsin... e-mail: aile.doktoru@tg.com.tr Adres: 29 Ekim Cad. No: 23 Yenibosna-İSTANBUL