SAMAN NEZLESİ yaz-kış peşimizde

Bazılarımızın sürekli hapşırığı tutar, burnu tıkanır ve havuç gibi kızarır. Elimizde ise mendil hiç eksik olmaz, gözler dersen sürekli ağlamaklı ve sersem gibi yaşarız... Alerjik Nezle yaz-kış peşimizde! Kıymetli okuyucular, geçen zaman zarfında gösterdiğiniz ilginin neticesi olacak birkaç hafta ara verdiğimiz Mevsimsel Hastalıklara kaldığımızdan yerden devam ediyoruz. İrritabl (hassaslaşmış) Bağırsak Sendromundan (belirtiler topluluğu) yoğun soru alıyorduk, bir de Allah korusun "Domuz Gribi uzağımızda değil" dedik şimdilik tek vakayla atlattık gibi... Alerjik rahatsızlıkların başında gelen Alerjik Nezle (nam-ı diğer Saman Nezlesi veya Alerjik Rinit); bir ya da birden fazla alerjene karşı hassasiyeti olan kişilerin, alerji yapan madde ile karşılaştığında burun tıkanıklığı, akıntısı, kaşıntısı, hapşırma ve göz yaşarması, kaşıntısı, koku alamama ve beraberinde halsizlik, kırıklık hissi gibi belirtilerin haftanın çoğu gününde görülüyor olması halidir. Hastalığın isminden de anlaşılacağı gibi şahsın bir alerji yapıcıya hassas olması ve bu madde ile karşılaşmanın o kişide nezle şikayetleri oluşturması gerekir. TÜRKİYE'DEKİ HER 4 KİŞİDEN 1'İNİN BAŞI ALERJİK NEZLE İLE DERTTE... Toplumda en sık görülen alerjik hastalıklardan birisidir. Yaklaşık her 4-10 kişiden birinde alerjik nezle vardır. Bu kişilerin çoğu, alerji ile birlikte olan başka durumlardan da şikayetçidir. Alerjik nezle, mevsimsel bir seyir izleyebilir ya da belirtiler yıl boyunca hiç azalmadan devam edebilir. Mevsimsel seyir izleyen tip daha sıktır, bahar ve yaz aylarında çeşitli polenlerin ortaya çıkması ile belirtilerde artış gözlenir. Yıl boyunca süren alerjik nezleye ise sebep olarak ev tozu gibi sürekli ortamda bulunabilen alerjenlerden akarlar gösterilmektedir. Mikrobik nezlelerden farklı olarak berrak burun akıntısı ve kaşıntısı ile ard arda hapşırmalar vardır. Nezle şikayetleri, polen alerjisi olanlarda bahar süresince, ev tozu akarlarına alerjisi olanlarda yıl boyu devam eder. Bir ömür boyu sürebilir ancak tedavi mümkün İnatçı olan alerjik nezle, buna rağmen kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Tedavide ise uzun ince yollar izlenir! > Birinci basamak tedavi; alerjinin sebebi olan uyaran maddelerden ve ortamlardan bireyin uzak tutulmasıdır. > İkinci basamakta ise ilaç tedavisi gelir. Bu alerji şurup ve hapları veya burun spreyleri ile olur. İşte bu ilaçlar: ANTİHİSTAMİNİKLER: Sıkça kullanılan ilaçlar olup histaminin etkisini bloke ederek alerjik nezle belirtilerini önlerler. Antihistaminikler burun akıntısını keserler ancak tıkanıklık konusunda fazla bir şey yapamazlar. Yan etki olarak en sık sersemlik hissine ve uyuklamaya yol açarlar. DEKONJESTANLAR: Bu ilaçlar burundaki damarları daraltarak rahatlama sağlarlar. Bazen sıkıntı hissi ve uykusuzluğa sebep olabilirler. Fazla kullanılırsa burun tıkanıklığı gibi alerjik nezle belirtilerini daha da kötüleştirebilirler. BURUNA UYGULANAN ANTİENFLAMATUAR SPREYLER: Doğrudan buruna sıkılan kortizonlu spreyler burundaki kaşıntı, akıntı, tıkanıklık ve hapşırmanın gerilemesini sağlar. Diğer ilaçların aksine sersemlik hissine yol açmazlar. > Alerjenlerle temasın kesilmesi ve ilaçlara rağmen şikayetler geçmemişse immunoterapi (aşı) uygulanır. > Hastalık geçmiyorsa altta yatan ya da sonradan gelişen aşırı büyümüş burun etlerine ya da poliplerine yönelik olarak da KBB uzmanları tarafından cerrahi müdahale yapılır. Hastaya psikolojik takviye de gerekebilir. İŞ VE OKULUMUZU ETKİLİYOR Alerjik nezle burunda sebep olduğu şikayetler ile iş ya da okul başarısının düşmesi, dikkat dağınıklığı, konsantrasyon ve uyku bozukluğu gibi şikayetler ile hayat kalitesinde bozulmalara yol açabilir. Ancak bu bulaşıcı bir hastalık değildir. Saman nezlesinde en çok merak edilenler... KİMLER RİSK ALTINDA? Tüm alerjik hastalıklarda olduğu gibi alerjik nezlede (saman nezlesi) en büyük risk faktörü de genetiktir. Ancak tek yumurta ikizlerin birinde varken diğerinde olmaması da rastlanan bir durumdur. Bu da, çevresel faktörlerin etkili olduğunun en büyük delilidir. NELER SEBEP OLUR? Alerjik nezlede en sık sorumlu olan alerjenler; Polenler, ev tozu akarı ve hayvanlardır. Yine bazı mantarlar sporları, hamam böceği ve nadiren gıdalar da sebep olabilir. Sigara, egzoz dumanı, hava kirliliği ile giderek daha hijyenik ortamlarda yaşamamızın rolü de büyüktür. ASTIMA YOL AÇAR MI? Tedbir alınmazsa ileri vakalarda yorgunluk, iştahsızlık, sinirlilik, baş ağrısı, sinüzit, orta kulak iltihabı veya astım gibi hastalıklara dönüşebilir. Ayrıca alerjik nezlenin tedavi edilmesi, başta astım gelişimi olmak üzere diğer rahatsızlıkları önleyebilmektedir. BESLENME DİYETİ VAR MI? Saman nezlesi olan kişilerin taze sebze ve meyve bakımından zengin, karbonhidrat ve proteini yüksek ama süt ürünlerinin bulunmadığı bir diyet uygulamalarında fayda vardır. Ayrıca multi-vitamin ve mineral desteği alınması uygun olur. OKUYUCUYA CEVAPLARBen ve kızım ne yapmalıyız? > Necla Koç 54 yaşındayım, sedimantasyon tahli- lim 48'den 39'a düştü, trigliserid de 244... Kızım ise 28 yaşında, varisi var, tek çare ameliyat diyorlar neler tavsiye edersiniz? CEVAP: Kıymetli Abla, sedimantasyon vücuttaki çeşitli iltihabi durumlarda yükselen bir göstergedir. Değeriniz normalin biraz üstü. Muayene ve yapılacak ilave tetkiklerle düzelir. 15 günde aralarla kontrol gerek. Trigliserid değeriniz üst limit olan 150'nin oldukça üzerinde. Kilolu iseniz mutlaka verin. Kızınıza gelince; O da kiloluysa versin, uzun süre ayakta veya oturarak çalışmamalı, yarım saatte bir 50-100 metre hızlı yürümesi oldukça faydalı olur. Eğer variköz damarları, yapılacak Dopler ultrasonografide çok bariz yetersizlik göstermiyorsa, hekim kontrolünde verilecek ilaçlarla beraber tavsiyelerimizi en az 6 ay uygulasın. Fayda görüyor ve varislerde küçülme varsa ameliyat olmasın. Aksi halde ameliyat olup, tavsiyelerimizi uygulasın. Kesinlikle doğum kontrol hapı kullanmasın, zira varisleri arttırdığı gibi damar tıkanmasına da sebep olabilir. Hayat boyu akşam tok karnına 100 mg aspirin de alsın. Anneniz keşke ameliyat olsaydı > Murat AVCI / KAYSERİ 20 yıl şeker hastası olan annemin görmesi % 90 kayboldu. Vitrektomi cerrahisi yapılırsa faydası olur mu? CEVAP: Annenizde şeker hastalarında en çok korktuğumuz Diyabetik Retinopati ve Nefropati gelişmiş. Tek tedavi, damar yakma olan Lazer Fotokoagülasyon'dur. Bunu yaptırmamış olmanız, büyük hata ve annenizin görmesini kaybetmesinin esas sebebi olmuş. Görme bozukluğunun diya-lizle ilgisi yok. Şikayetinizi vitrektomi konusunda uzman Erciyes Üniversitesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi öz kardeşim Doç. Dr. Abdullah Özkırış'a ilettim, gereğini yapacaktır. Genç yaşımda unutkan oldum! > Ebru Kantar / BURSA 25 yaşındayım kendimi bildim bileli polen alerjisiyle başım dertte, unutkanlığımın sebebi ilaçlar olabilir mi? CEVAP: Kıymetli kardeşim, önce yapılacak deri ve kan testleri ile neye karşı alerjin olduğu tespit edilmeli. Uzun süre kullandığın ve bu haftaki yazımızda da bahsettiğimiz gibi antihistaminik ve dekonjestan türü burun akıntısını kesen ilaçlar unutkanlık yapabilir. Sizin gibi gençlerde unutkanlık çoğunlukla stres ve birçok şeyi bir anda yapma ve bir araya sıkıştırma telaşı ile olur. Kesinlikle karamsar olma, temiz havada yürüyüşe çık ve bol sebze-meyve tüket. Kulağımda mantar var > Ersin Kuzu / ORDU Her şey 3 yıl önce kulaklarımı temizletmeyle başladı, doktorlar "mantar" diyor, alerji ilacı veriyor ama nafile, çaresi ne? CEVAP: Kulağınızdaki kronik mantar enfeksiyonu ile ilgili sorunuzu Kayseri TEKDEN Hastanesi KBB Uzmanı kardeşim Op. Dr. Mahmut ÖZKIRIŞ'a ilettim. Dış kulak yolundaki mantar enfeksiyonlarının dirençli olduğunu, KBB uzmanının gerekirse cildiye uzmanı ile de konsülte ederek vereceği ilaçları düzenli ve yeterli dozda kullanmanızı, kulağınızı kesinlikle duş sonrası nemli bırakmamanızı ve mutlaka kontrole gitmenizi tavsiye etmiştir. Ailevi Akdeniz Ateşi hastalığı > Tuğba Yiğit / AVUSTURYA Göğsümün sol yanından aşağıya doğru ağrım var, nefes alırken zorlanıyorum, ben Ailevi Akdeniz Ateşi hastası mıyım? CEVAP: Göğsünüzdeki ağrı büyük ihtimalle FMF dediğimiz Ailevi Akdeniz Ateşi'ne bağlı. Sıklıkla Akdeniz çevresinde yaşayanlarda görülen hastalığın ağrı ve ateş ataklar dışında belirtisi yoktur. Yine hastalığın ortaya çıkması için anne veya babanın taşıyıcı veya hasta olması gerekir. Kesin teşhis genetik inceleme ile olur. Mutlaka hayat boyu hekim kontrolünde kolşisin denen ilacı günde 3-4 defa kullanın, ağrılarınız bir daha hiç gelmeyecektir. Kortizon iki tarafı keskin kılıca benzer > Melek Ayvaz / ALMANYA Bileğimdeki ağrı için doktor "kiriş iltihabı" teşhisi koydu ve ameliyat istedi. Siz ne bana neler tavsiye edersiniz? CEVAP: Sizde tendinit ile birlikte özellikle bayanların yorulan bileklerindeki sinirden kaynaklanan Karpal Tünel Sendromu da olabilir. Hastayı geçici rahatlatmak için lokal kortizon iğneleri yapılabilir. Fakat kortizon iki tarafı keskin kılıca benzer. Kullanımı süresince mutlaka tuzsuz diyet uygulanmalıdır. Aksi takdirde başta yüz olmak üzere tüm vücut şişer. Kesin ve rahatlatıcı tedavi, plastik cerrah tarafından transvers ligaman denilen kalınlaşmış ve sertleşmiş yatay bağın kesilerek serbest hale getirilmesidir. "Stres yapma" diyeceksin ama... > Rumuz Semra / KONYA 28 yaşındayım, üzülünce kol ve bacaklarım kasılıyor. Doktora gideyim mi? "Stres yapma" diyeceksiniz ama çok zor! CEVAP: Kıymetli kardeşim, şikayetleriniz İrritabl Bağırsak Sendromu gibi tamamen stres kaynaklı Fibromiyalji dediğimiz bir tablodur. Şunu söyleyeyim ki, siz yine de üzerinize düşeni yapın gerisini Allah'a bırakın, bu dünya için üzülmeye değmez, kendinizi güvende hissedeceksiniz. İlacınızı 6 saatte bir 1 tane alabilirsiniz. Dahiliye uzmanına muayene olun ve 2-3 ay devam et. Hiçbir şeyin kalmayacak. Eşim tam iki yıldır tuvaletini yapamıyor > Rumuz M. / BERLİN Eşim 2 yıldır tuvaletini yapamıyor, bir de kan geliyor, sanki doğum sancısı gibi. 93 kiloydu, 64 kiloya indi. Lütfen yardım? CEVAP: Eşinizin kilo vermesi çok iyi. Kabızlığın sebebi çoktur. Muayene-lerinde bağırsakları normal bulunmuşsa altta yatan sebep genelde strestir. Sancılı dışkılama ve kan gelmesi, uzun süren kabızlık neticesi gelişen anüsün çevresinde Anal Fissür denilen yarık ve yırtıkların varlığını akla getiriyor. Kepekli ekmek, posalı zeytinyağlı gıdalar yesin, bol su içsin, acı ve bulgur pilavından 1 ay uzak dursun, hareket etsin, moralini çok yüksek tutsun. Hemşehrim kepek ekmeğe devam > Yusuf Yılmaz 68 yaşındayım, karnım gurulduyor, ne yapmalıyım? CEVAP: Saygıdeğer hemşehrim, ben de Boyabat Benişli köyündenim. Size tavsiyem kabız kalmamalısınız. Bunun için de ekmeğin kepekli olsun. Bol sebze ve meyve tüket. Posalı ve sulu gıdaları tercih et. Yürüyüş yap. Divertiküllerin kolonoskopide çıkarılıp patolojik incelemede herhangi bir anormallik yoksa, dahiliye uzmanının bağırsağa yönelik ilaçlarıyla rahatlarsın. Son 2 haftadır yazdığımız yazıları dikkatle ve tekrar okursan oldukça istifade edeceksin. HER DERDİNİZİ BANA YAZIN Bana sağlıkla ilgili her konuda soru iletebilirsiniz. Uzmanlık alanımın dışındaki konuları ise ilgili hekim arkadaşlarımızı da misafir ederek sizlere elimden geldiği kadar yardımcı olmaya çalışacağım... e-mail: aile.doktoru@tg.com.tr Faks: 0 (212) 454 31 00 Adres: 29 Ekim Caddesi No: 23 Yenibosna-İSTANBUL