Simidin susamı sütün asidi(!) kebabın ateşi sizi yakmasın

MİDEM YANIYOOOR-3- MİDEYİ BOZMAMAK İÇİN NELER YAPMALIYIZ? Yoksulun da zenginin de kebabı mideye hiç yaramıyor. Ateşe maruz kalan, çiğ olan, kabuklu, salamura, baharatlı yiyeceklerle kızartma midenin can düşmanı. Gece içilen masum süt ise mide asidini ters etki ile artırdığı için zararlı olabiliyor. Kıymetli okuyucularımız, mide rahatsızlıklarının en karakteristik hastalığı "ülser"dir. Bu yüzden bugün sizlere sunacağım tedbir ve korunma yolları, ülser temelli olacaktır. Beslenmeye geçmeden şu hatırlatmada bulunayım; kilolarınız varsa mutlaka ideal kilonuza inin, hareketli bir hayat tarzını benimseyin, egzersiz ve açık havayı ihmal etmeyin. Yine stres, ülsere yol açan faktörlerin başında geldiğinden stresten uzak, sakin bir hayat sürmeye çalışılmalıdır. Eskiden baharatlı, acı, ekşi, turşudan, yağlı ve asidik yiyeceklerden kaçınması ısrarla mide hastasına tenbih edilir, süt verilirdi. Günümüzde ülser için özel bir diyet olmadığı gibi, gece yatmadan önce içilen sütün (mide asidini ters etki ile artırır) zararı bile olabilir. PEKİ NELER YEMELİYİZ? Mide hastasına süt ve türevleri, çorbalar, patates püresi, pirinç pilavı ve lapası, haşlama ve ızgara etler, tavuk ve balık, haşlanmış sebze püreleri, komposto, meyve suları, tatlı yoğurt ve muz verilmesi uygun olur. Ayrıca yanda yasak listesine girmeyen her türlü hafif yiyecek ve içeceği rahatlıkla tüketebilirsiniz. Yine şeker hastalığı yoksa bal yenilmesi, ülserin iyileşmesi açısından çok fayda sağlar. Mide çok boş bırakılmamalı, yemekler azar azar yenmeli, öğün sayısı artırılmalı. Sindirimi zor olan özellikle çiğ besinlerden uzak durulmalı. Bir de şu noktayı vurgulamak istiyorum: Bir gıdanın bir insanı rahatsız etmesi, ille de bir mide hastalığının olduğu anlamına gelmiyor. Bazı gıdalar, bazı insanları rahatsız eder. Bu durumda da yiyeceği yememek lazım. Bunu doktor değil, o kişi bilir. Türkiye Gazetesi'nin değerli okuyucuları, "Midem Yanıyoor" yazı dizimizi bu burada noktalıyoruz. Bu konuda sorularınızı her zaman sorabilirsiniz. Bu dizimizi ve diğer yazılarımızla birlikte "sağlık dünyası"nda yaşanan gelişmeleri takip etmek için www.ailenizindoktoru.net adlı internet adresimizi tıklamanız yeterli... Hepinize sağlıklı bir ömür diler, gelecek haftaya yeni bir konu ile buluşmak ümidiyle, esen kalın. BİTTİ ACI VE BAHARAT MİDEYE ZARAR VERİR Mİ? Dozajında tüketildiği zaman sağlıklı birine zarar vermeyen acı ve baharatların aşırısı hiç kimseye faydalı değildir. Mide hastası (özellik reflüsü olan) acı ve baharattan uzak durmalı. İŞTE YASAK LİSTESİ Mide hastasının mutlaka uzak durması gereken yiyecek listesi oldukça kabarık. Sağlığınız yerinde olsa bile aşağıdaki yiyecek ve içeceklere temkinli yaklaşın! >> Kafeinli içecekler (çay ve kahve) >> Asitli meşrubat (kola, gazoz vs) >> Şıra, boza, >> Alkollü içkiler (bira dahil hepsi) >> Tütün (sigara, puro ve nargile) >> Her türlü maden suyu >> Et suyu, sirke ve turşu >> Yağda kızartmalar, hamur ve sebze >> Biberli ve baharatlı yiyecekler >> Çiğ sebze ve meyveler (muz hariç) >> Konserve ve tuzlu etler (salamura) >> Kabuklu ve çekirdekli yiyecekler (fındık, fıstık, ceviz vs.) >> Kokulu sebzeler (soğan, sarımsak, karnabahar, salatalık, lahana, biber, roka, maydanoz v.b ) >> Kuru fasulye, nohut, mercimek, bakla, bulgur pilavı, içli ve çiğ köfte, kebap ve baharatlı yiyecekler LAHMACUN VE SOĞAN >> Yağda yumurta, lahmacun, pide, susamlı simit, bisküvi, pasta, börek, pizza, hamburger >> Koyu tatlılar (marmelat reçel vs) ile hamur tatlıları >> Başta aspirin olmak üzere, optalidon, panalgin gibi ağrı kesiciler romatizma ve grip ilaçları ile içinde reserpine bulunan tansiyon ilaçları ve kortizon bulunan tüm ilaçlar. NE NEDİR? Mide Gurultusu Karnınız açken gelen ses, mideniz tarafından çıkarılmaz ve aç olduğunuz için olmaz. Bağırsak gazlarından ileri gelen bu ses, ince bağırsağın üst kısmında oluşur. Bağırsak kaslarımız yiyecek ve içecekleri aşağıya doğru gönderirken, sıvılaşmaya başlayan yiyeceklerden sızan gazdan kaynaklanır. Safra Kesesi Aslında yolu 12 parmak bağırsağına açılan safra, mideye kaçtığı zaman oluşan "alkalen", reflü ve gastritin sebeplerinden biridir. Safra Kesesi, taş üretmeye başladığı zaman, sindirim şikayetlerine ve iltihaplanma ile safra yolları tıkanıklıklarına, sonucunda da sarılığa yol açtığından alınmalıdır. Mide Krampları Ani başlayan ve mide bölgesinde hissedilen ciddi ağrılara denir. Genellikle midenin aşırı ve dengesiz kasılmasından kaynaklanır. Stresle, sıkıntıyla, aşırı heyecan ve üzüntüyle ilgilidir. Çok soğuk ve aşırı sıcak yiyecekler de yol açabilir. Spazmı önleyici ve mide asidini dengeleyici ilaçlarla geçer. OKUYUCULARIMIZA CEVAPLAR Fitness acaba omuz ağrısı yapar mı? > Bekir Yaşar Omuzumda ara sıra ağrılar oluyor. Doktor, "kemiklerde su toplanması var, üzerine fazla yüklenme, fitness yapıyorsun ondan olabilir" dedi. Ne yapmalıyım, acaba bu rahatsızlık geçer mi? CEVAP: Bekir Bey, muhtemelen sizde ani travmaya (zorlama, çarpma, darbe) bağlı eklem kapsülü ve liflerinde hafif yırtılma, buna bağlı ödem dediğimiz su toplanması olmuştur. Bu sebeple o eklemi çok kullanma, mümkün olduğu kadar istirahat ettir, ilk oluşum anında soğuk uygulama, aradan 3-5 gün geçtikten sonra ise sıcak uygulama, nonsteroid antienflamatuar dediğimiz ağrı kesiciler ile adale gevşetici ilaçlar kullanarak oldukça rahatlarsın. Ortopedi uzmanına muayenede fayda var. Fitness ya da başka fiziksel bir aktivite sebep olabilir ama önemli olan dinlenme ve ilaçlarınızı ihmal etmemeniz. Uzun süren reflüde ameliyat kaçınılmaz > Ali Ecevitli 20 yıldır reflü hastasıyım, 4 kere endoskopi yapıldı, hepsi aynı sonucu verdi, uyguladıkları tedaviler sonuç vermedi, siz ne dersiniz? CEVAP: Değerli Ali Bey, yapılan tüm tetkiklerinde aynı sonuçlar çıktığı ve yapılan tüm ilaç tedavilerine rağmen herhangi bir müspet manada netice alınamamışsa, tek seçenek ameliyat kalmakta. Fazla geciktirme. Allah korusun kansere dönüşüm olmadan ameliyat ol ve bu dertten bir an önce kurtul! Göbek düşmesi nedir annemin yaptığı gibi çekme rahatlatır mı? > Necla Koç / ANKARA 52 yaşındayım, 2 yıldır bağırsaklarımda guruldamalar ve ishal var, soğukta tekrarlıyor. Bir de "göbek düşmesi" nedir, çocukken karnımız ağrıyınca rahmetli annem göbeğimizi çekerek rahatlatırdı. CEVAP: Saygıdeğer Necla Hanım, bağırsaklarındaki şikayetler için gaita muayenesi ve kan testi yeterlidir. Tahlillerin normal çıkarsa, bu kez akla İrritabl Bağırsak Sendromu (İ.B.S.) gelmelidir. Bunun da en büyük sebebi stres, her şeyi kafaya takma, üzüntü ve endişe halleridir. Hem ilaç hem de psikolojik tedbirlerle çok rahatlarsın. Tıpta "Göbek düşmesi" diye bir şey yoktur. Bu durum tecrübelerime göre İ.B.S'den başka bir şey değildir. Çekerek rahatlatma ise tamamen psikolojik olumlu beklenti ve şartlanma, yani psikoterapi ve plasebo etki ile olmaktadır. Mide hastalığında antibiyotiklerin yeri > Sema Odabaş Reflü ve gastritim var, asit düzenleyici verildi, siz antibiyotikten de bahsediyorsunuz, reflü için ameliyat dendi, ne yapmalıyım? CEVAP: Sema Hanım, sizde Heilkobakter Pilori bakterisi tespit edilmişse, 2 hafta müddetle antibiyotik kullanmak gerekir. Yine kilon fazlaysa ve hayat tarzında (diyet, egzersiz vs.) değişiklikler yapmayacaksan ameliyattan sonra da şikayetlerin sürer. Tedbirlere rağmen sıkıntılar bitmezse o zaman ameliyattan başka çare kalmamıştır. Ama şişlik, geğirme, kabızlık akla İrritabl Bağırsak Sendromunu da getiriyor. Proton pompa inhibitörü ve H2 antagonistleri ile İ.B. Sendromuna yönelik ilaçları süresinde kullandığın halde şikayetlerin geçmiyorsa, reflün ileri düzeyde ise ve berberinde mide fıtığı da varsa ameliyat olmanı tavsiye ederim. Stres ve aşırı gerilim kaşıntıya yol açıyor > Betül Gel 2 yıldır kaşıntı ile mücadele eden 31 yaşında bir çocuk annesiyim. Doktor "kurdeşen", herbalist ise bağırsak mantarı teşhisi koydu. Kaşıntılarım bitmedi. CEVAP: Kıymetli kardeşim, şikayetlerine göre sizde stres ve aşırı gerilime bağlı kronik ürtiker mevcut. Size tavsiyem, bu tür kaşıntılarda sadece antihistaminik grubu ilaçlar yeterli olmamakta, mutlaka psikolojik destek de alman gerekir. Yeşil alan ve deniz kenarında bol bol yürüyüş yap, sakin ortamlarda dinlen. Üzerine düşeni yaptıktan sonra gerisini Allah'a bırak. Kilo vermek için de yağlı, hamur ve tatlılardan uzak dur, öğün başı 1-2 dilim tam tahıl buğday ekmeği ye, devamlı egzersiz ve bol mekik yap. Gereksiz yere de antidepresan ilaç kullanma. Yine alternatif tıbba yönelirken hekimlerine danış! Uykudan uyandıran ağrılarım oluyor... > Hakan GÜNEŞ 32 yaşındayım, liseden beri mide rahatsızlığı yaşıyorum. Reflüyle başladı, yanma, ekşime, fıtık var. Artık gece uykumdan uyaracak kadar fazla ağrı oluyor. Değerli görüşlerinizi rica ediyorum. CEVAP: Değerli Hakan, yapılan endoskopide mide fıtığının ileri boyutta ve reflü olduğunun söylenmesi, proton pompa inhibitörü ve H2 antagonisti ilaçlara rağmen şikayetlerin azalmadığı gibi hatta artış göstermesi, özellikle açlık ağrısı ile kendini gösteren duodenal (oniki parmak barsağı) ülserinin altındaki organ olan pankreasa penetre (delinerek yapıştığını) olduğunu ve reflünün yemek borusu alt ucunda hasara dönüştüğünü akla getirmekte. Tüm bu sebeplerden dolayı, acilen tekrar endoskopini yaptır ve durumuna uygun ameliyatını ol, riske girme. Allah korusun ileride kanser de dahil üzücü ve iş işten geçici sonuçlarla karşılaşma. Gerekirse iş yerinde yemek yemeyi bırak! > Bahri Korkmaz Çok sigara içiyorum, meyveyi kabuklu seviyorum, öğlenleri lokantada yemek yiyorum hepsi de mideme yaramıyor. Askerde onikiparmak bağırsağı ülserim vardı, ilaçlar kısa bir süreliğine rahatlatıyor ama... CEVAP: Sayın Korkmaz, sizde kronik peptik ülser mevcut. Sigara içmeye devam edersen iyileşmeyeceğini, hatta bunun neticesinde kanama geçireceğini ve midenin, onikiparmak bağırsağı 1. kısmında delinme olabileceğini unutma! Kesinlikle sigarayı bırakmalısın. Kullandığın ilaçlardan proton pompa inhibitörüne devam et. Ayrıca H2 antagonisti ilaçlardan birini de gece yatarken al. Bu tedaviye 4 ay devam et. Stresten de mümkün olduğu kadar uzak dur, beslenmene dikkat et, gerekirse meyveyi soy, öğlen yemeğini evden götür! HER DERDİNİZİ BANA YAZIN Bana sağlıkla ilgili her konuda soru iletebilirsiniz. Uzmanlık alanımın dışındaki konuları ise ilgili hekim arkadaşlarımızı da misafir ederek sizlere elimden geldiği kadar yardımcı olmaya çalışacağım... e-mail: aile.doktoru@tg.com.tr Adres: 29 Ekim Cad. No: 23 Yenibosna-İSTANBUL