Yaşlanmayı
geciktiren yağlar

VÜCUDUN TIKIR TIKIR İŞLEMESİ İÇİN Nasıl ki, bir makinenin hareket etmesi için yağ gerekiyorsa bizim için de yağ asitleri o kadar hayatî öneme sahip. Balıkta bulunan omega 3, cildimizi içten nemlendirerek yeniler ve yaşlanmayı geciktirir Sevgili okuyucularımız, Allah'ın izniyle Ramazanı sağ salim geride bıraktık.. Ancak tembellik yok, hayatımızın her anında sağlıklı yaşamayı kendimize düstur edinmeliyiz. Bundan hareketle size bu haftadan başlayarak önümüzdeki birkaç sayfamızda sağlıklı ve uzun ömür sürmemizi sağlayacak temel beslenme unsurlarının başında gelen YAĞ ASİTLERİNDEN bahsedeceğim. Yağlar, hidrojen, karbon ve oksijen moleküllerinden oluşan organik bileşiklerdir. Bütün yağlar, trigliseridlerden, her trigliserid de 3 yağ asidi ile 1 birim gliserolden oluşur. Yağlar arasındaki farklılıklar, her birinin içindeki yağ asitlerinin değişik oluşundan oluşur. SİZİNKİ DOYMUŞ MU DOYMAMIŞ MI? Biyolojik ve hayatî önemi olan yağlar şunlardır: 1- Yağ asitleri > Satüre (doymuş) yağ asitleri > Ansatüre (doymamış) yağ asitleri: > Monoansatüre (Tekli doymamış) yağ asitleri; zeytinyağı gibi. > Poliansatüre (çoklu doymamış) yağ asitleri; ayçiçek, mısır, soya ve balık yağı... 2- Trigliseridler 3- Fosfolipidler 4- Kolesterol Tabiattaki onlarca yağ asidinin tümü, doymuş ve doymamış yağ asitleri olarak iki ana gruba ayrılır. Doymuş yağ asitleri domuz yağı, et ve çikolatadaki kakao yağı gibi katı yağlarda bulunur. Doymamış yağ asitleri ise sıvı veya oda sıcaklığında yumuşaktır, bitkisel veya balık yağlarında bulunur. Sağlık yönünden hayati önem taşıyan temel yağ asitleri, Linoleik ve Linolenik asittir. Vücudumuz bu asitleri kendisi yapamadığından beslenme yoluyla alınması gerekir. Doymamış yağ asitlerinin tümü temel yağ asitleri değilse de, temel yağ asitlerinin tümü doymamış yağ asitleridir. OMEGALAR NE MANAYA GELİYOR? Vücudumuzun ihtiyaç duyduğu 20 farklı yağ asidi vardır. Linoleik ve Linolenik asit, vücudumuz kendisi üretemediğinden besinlerden almak mecburiyetindedir. Bu iki temel yağ asidi, diğer yağ asitlerinin ham maddesi veya temel yapı taşlarıdır. Linoleik yağ asitleri ailesine omega-6, Linolenik yağ asitleri ailesine de omega-3 grubu yağ asitleri denir. Sağlıklı bir beslenme için omega-6 yağ asitleri, omega-3 grubu yağ asitlerinden kabaca 2 ile 4 kat daha fazla alınmalıdır. Doymuş yağlar, kolesterol ve trigliserid bakımından zengin beslenme tarzı, vücudun bu doymamış yağ asitlerini üretme kabiliyetini azaltır. Balığın yağını içmek yerine kendisini yiyin Omega-3 yağlarının alımı için en doğru yol, balığın kendini yemektir. Doğrudan balık yiyerek alınmasının ilave biyolojik faydaları vardır. Uskumru, lüfer, hamsi ve alabalıklar da iyi birer omega-3 kaynağıdır. Düzenli olarak balık yenemezse, omega-3 yağları saf şekilde içeren kapsüller tarzında da alınabilir. Sadece omega-3 kapsülleri ve balık yağlarının kolesterol yüksekliği tedavisinde kullanılmaları uygun olmayıp tam tersine total kolesterolü biraz artırabilirler. Balık yağ ve kapsülleri, ilaçlara yardımcı olarak trigliserid yüksekliği durumlarında kullanılabilir. OMEGA-3 hem balıkta hem de bitkide bulunur Omega-3 yağ asitleri 'esansiyel' yani temel yağ asitleridir. Vücudumuzda üretilmediği için mutlaka besinlerle alınması gerekir. Pek çok formu bulunan bu yağ asitlerinin anahtar görev yapanları EPA (Eikosapantaneoik asit) ve DHA'dır. (Dokosahekzaneoik asit). Esansiyel olan bu yağ asitlerinin yeterli miktarda alınamaması, başta kalp damar hastalıkları olmak üzere birçok hastalığa zemin hazırlar. Hem EPA hem de özellikle DHA beynin gri maddesi, retina ve sinirler gibi kilit dokuların yapısının % 25'i ila % 40'ını DHA oluşturduğundan genel vücut sağlığımız için çok önemlidir. ANNE SÜTÜNÜN ÖNEMİ DHA'nın anne sütünde önemli ölçüde var olması, vücudumuz için ne kadar hayati öneme haiz olduğunu gösterir. Anne sütündeki miktarı, annenin beslenme durumuna bağlı olarak değişir ve balıktan zengin beslenen kadınlarda gerçek seviyesinin 4 misli kadar daha yüksektir. Omega 3, hücre yenilenmesi dahil birçok önemli fonksiyonu olan bir yağ asidi ve cilt dostudur. Cildi içten nemlendirir, yeniler, ciltaltı bağ dokusunun temel taşları olan kollajen ve elastini koruyarak yaşlanmayı geciktirir. Omega 3 içeren besinler her gün tüketilmelidir. Omega-3 yağ asitleri, insan vücudundaki tüm hücrelerin yapısında bulunurlar ve hücrelerin hayati fonksiyonları için gereklidirler. NELERDEN?ALABİLİRSİNİZ? Omega-3 yağ asitleri en çok somon, orkinos, uskumru, sardalya, hamsi gibi balıklarla keten tohumu, ada çayı, kivi, perilla ve semizotunda bulunur. Az oranlarda ceviz, badem, fındık, soya filizi, kuru fasulye, soya fasulyesi, nohut, mısır, mısır unu, çörek otu yağı, kanola yağı, soya yağı, tatlı patates, marul, lahana, brokoli ve diğer yeşil yapraklı sebzelerde bulunur. Biraz da yumurtada mevcuttur. HAFTAYA: OMEGA-3'ÜN FAYDALARI KETEN?TOHUMU her derde deva Keten tohumlarından elde edilen yağda % 50 oranında omega-3 yağ asidi bulunur. Omega-3 serisinin en önemli temel yağ asidi Alfalinolenik Asit (ALA) en bol olarak keten tohumu yağında bulunur. Keten tohumunun içerdiği bu yağ asitleri (omega 3-6-9); vücut sıcaklığının korunması, sinir kılıflarının yapılması, dokuların korunması ve enerji üretimi için hayatî önem taşır. Keten tohumunun faydalarını şöyle sıralayabiliriz: * Kalp-damar, tansiyon, kolesterol ve diyabete iyi gelir * Bağışıklık, üreme ve sinir sistemini korur. * Menopoz, mantar enfeksiyonları ve adet sancılarına iyi gelir. * Alerji ve diğer iltihabi hastalıklarda yapıcı rol oynar. * Mideye, gastrite, bağırsaklara, kabızlığa karşı birebirdir Hekimler işin kolayına kaçıp tomografi diyor > Rumuz Gül * Yaşım 22, kilom 61, boyum 160, çok şiddetli baş ve yüz ağrılarım var. Sinüzit zannediyordum, doktora gittim, tomografi çektirmemi istedi. Başka doktor tomografinin zararlı olduğunu söyledi, ilaçlar fayda etmedi, ne tavsiye edersiniz? CEVAP: Saygıdeğer kardeşim, baş ağrılarının çok sebepleri vardır. Ağrıların sebebi sinüzit olabileceği gibi tansiyon, kolesterol, göz içi basıncı (glokom ), strese bağlı adale spazmına da bağlı olabilir. Önce bir dahiliye uzmanına muayene olun, tetkik, tavsiye ve tedavisiyle oldukça rahatlarsınız. Tomografi çekimi esnasında ışın (şua) alımı söz konusu olduğundan ilmen mecburi olmadıkça yaptırmamak lazım. Günümüzde maalesef en basit baş ağrısında, bırakın detaylı klinik muayene yapılmayı, hiç muayene bile yapılmadan hatta hastaların talebiyle ve sadece baş ağrısı şikayeti karşısında hekimlerimiz inisiyatif almadan hemen tomografi veya MR istemektedirler. Hekimlik mesleğinde asıl ve asla ihmal edilmemesi gereken temel kural ve prensip; hastayı detaylı dinleme (anamnez) ve ardından yine detaylı klinik muayene olmalıdır. Ancak bunlardan sonra ilave tetkikler istenerek teşhis kesinleştirilir. Dizlerini bükmeden hiçbir şey kaldırma! > Yusuf Kılıç / OSMANİYE Son bir haftadır belimin sol alt tarafında bir ağrı var. Eğilip kalkmamda sıkıntı oluyor. Tekstilde çalışıyorum, işimiz gereği ağırlık kaldırıyoruz. Acaba neden kaynaklanıyor, hangi polikliniğe gitmem gerekir? CEVAP: Yusuf Bey, ağrınızın asıl sebebi tespit edilerek tedaviniz planlanır. Ama sizin gibi çalışanlarda genellikle uzun süre aynı pozisyonda ve dengesiz oturma veya ağır bir şey kaldırma ile ters bir harekete adaleleri zorlamakla olur. Çoğunlukla da Fibromiyalji dediğimiz adalelerin gerilmesi ve zorlanması sonucu oluşan ödeme (şişmeye) bağlıdır. Pratisyen veya fizik tedavi uzmanı bir hekime muayene olarak durumun netleştirilerek nonsteroid antienflamatuar ilaçlar ve adale gevşeticilerle oldukça rahatlarsın. Ama bir daha tekrarlamaması için ağır bir şeyler kaldırmaktan ve uzun süre aynı pozisyonda oturmaktan kaçınmalı, yarım saatte bir iş yerinde bir tur atıp adalelerin dengesi sağlanmış olur. Bir de dizlerini bükmeden en ufak bir ağırlığı bile yerden almamalısın! Doğum kontrol hapı gerekiyorsa kullanın > Ö.G. 19 yaşındayım, yumurtalıklarımda en büyüğü 5 cm büyüklüğünde olan kistler var. İlaç olarak doğum kontrol hapı veriyorlar. Ancak bu yaşta bu tür bir ilacın kullanılmasını uygun bulmuyorum. Arada sancılarım oluyor, tedavisi nedir? CEVAP: Kıymetli okuyucumuz, boy ve kilonuzu belirtmemişsiniz. Genç ve kilolu bayanlarda 'polikistik over sendromu' denen ve her iki yumurtalıkta çok sayıda kistler, adet düzensizliği ve vücudun çeşitli yerlerinde kıllanmada artış ile görülen bir durum olabilir. Adet düzensizliklerinin tedavisinde ağızdan doğum kontrol hapları hekim kontrolü altında kullanılabilir. Reçeteyi hekimine danışmadan kullanmamazlık yapma! Yumurtalık kistleri kıllanma, adet düzensizliği ve ağrıları yaptığı gibi hormonal bozukluğa bağlı gebe kalamama, insülin direncine bağlı bozulmuş açlık glikozu veya şeker yükleme testinin bozulmasına yol açabilir. Kadın doğum uzmanı ve endokrinoloji konusunda tecrübeli dahiliye uzmanına en kısa zamanda muayene olup tetkiklerini yaptırıp tedavine derhal başla! ----------------------------- Evet ruhumuzu rahatlattı Dün yapılan referandumda Türkiyemizin gerçek demokratik hukuk devleti, sosyal ve ekonomik olarak lider ülke, içinde yaşayan 73 milyon vatandaşımızın ruh ve beden sağlığının çok ileri düzeyde olabilmesi yolunda, geçen haftaki yazımda yaptığım çağrıya icabet edip "Evet" oyları ile katkıda bulunarak reform niteliğindeki öncü Anayasa değişiklik paketine onay veren Milletimize teşekkür ediyor, bu yönde yoğun gayret ve katkıları olan başta Başkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere tüm siyasilerimize minnet ve hürmetlerimi arz ediyor, yeni kanunların hayırlara vesile olmasını Yüce Allah'tan diliyorum. Teşekkürler Türkiye...