İsyan yüklü bayramlar

Dünyada, iç isyanlarla sarsılmayan ülkeler var mıdır acaba? Yalnız biliyorum ki, iktisaden ve fikren geri kalmış ülkelerde, isyanlar çok görülüyor. Mesela bugün, demokrasinin beşiği sayılan İngiltere'de bile, geçmiş asırlarda, çok şiddetli ayaklanmalar oldu. Demokrasi, İngiltere'ye öyle güle oynaya gelmedi. Fransa da demokrasiye kolay girmedi. 1789 Fransız ihtilalinin sancıları, ülkeyi zaman zaman yaşanmaz hâle getirdi. Ama bugün, İngiltere'de, Fransa'da, Almanya'da ne orduların bir darbe yapmaları muhtemeldir, ne de, devlete karşı bir halk ayaklanması olabilir. Baltık ülkelerinde de rejim artık oturmuştur. Mesela: İsveç'te, Norveç'te, Danimarka'da, orduların darbe yapacağına, halkların devlete baş kaldıracağına kim inanabilir? Fakat, iktisaden ve fikren geri kalmış ülkelerde, hem orduların, hükümet darbeleri yapmaları her zaman mümkündür, hem de cahil halkın, çok basit sebeplerle devlet güçlerine baş kaldırması olağan hallerdendir. Uzağa gitmeye ne gerek var; bizim imparatorluk devrimiz, Milli Mücadele yıllarımız, Cumhuriyet dönemimiz askeri darbelerle, halk ayaklanmalarıyla yaralı değil mi? İmparatorluk devrimizdeki Yeniçeri isyanlarını, halk ayaklanmalarını, ancak bir kitap hacminde yazabiliriz. Millî Mücadele yıllarımızdaki halk ayaklanmaları da bir hayli kabarıktır. Milli Mücadelemizin ve genç cumhuriyetimizin halk ayaklanmalarından ve askerî darbelerden çektikleri, düşman başına. 1919 yılından itibaren, hem bazı Kürt toplulukların, hem de Türk soylu cahillerin, gafillerin, hainlerin isyanlarından, milletimiz çok çekti. Bir ara ben, o aptalca, ahmakça isyanları: SU TESTİLERİ isimli bir kitapta anlatmayı çok düşünmüştüm. SU TESTİLERİ, su yolunda kırıldılar. Şimdi, hayretle görüyorum ki, bir takım insanlar, inatla ve ısrarla sadece Doğu Anadolu'daki Kürt isyanlarını, birin üzerine bin koyarak dövüne dövüne yazıp anlatıyorlar. Hiçbir devlet, isyan bayrağı açan vatandaşlarını güler yüzle ve bir deste çiçekle karşılamadı, karşılamıyor, karşılamayacak. İsyan hareketlerinde, insanların soyları-sopları önemli değildir. İşte size Millî Mücadele yıllarımızda Türk asıllı isyancılardan, isyan hareketlerinden birkaç örnek: 1919 yılında, Bayburt'ta, Şeyh Eşref ayaklanmasını devlet şiddetle bastırdı. Aynı yıl içinde Konya Valisi Cemal'in ve Ayan üyesi Zeynel Abidin Hoca'nın isyanıyla birlikte, Delibaş ayaklanması da tepelendi. 1920 yılında Yozgat'ta Çapanoğlu Edib Bey ve kardeşinin 7.5 ay süren isyan hareketi dibinden kurutuldu. 1920 yılında Afyonkarahisar'da Çopur Musa, Simav'da Şalgam oğulları devlete başkaldırdıkları için yok edildiler. Edremit'te, Manyas'ta, Düzce'de, Nallıhan'da, Beypazarı'nda, Bolu'da, Zile'de, İnegöl'de, Yenihan'da başlayan isyanlar, kanla bastırıldı. Batı'da Demirci Mehmet Efe isyanı da büyümeden yok edildi. Anzavur ayaklanmasını, Çerkez Ethem başkaldırmasını bilmeyen mi var? Peki ne olacaktı? Devlet Orta Anadolu'da, Batı Anadolu'da başlayan isyan hareketlerini şiddetle bastıracaktı da Doğu Anadolu'daki isyanlara, selam mı duracaktı? Alkış mı tutacaktı? Dersim faciasını da yarın yazacağım. Bayramınız bayram ola?