Afganistan'da durum

Farsça Dari Lehçesinde Cumhuriye Afganistan, Orta Asya'nın güneyinde 652.225 km2 yüzölçümlü bir kara ülkesidir. Nüfusunun önemli bir bölümü Türktür. Tacikler yüzde 25, Hazariler yüzde 19 ve Özbekler yüzde 6. Halk yönetimden memnun değildir. "1973'ten beri her hükümet terakki sözü verdi, fakat durum gittikçe kötüleşiyor", diyorlar. Taliban saldırıları artmıştır. Bir hapishaneye saldırıda yüzlerce mahkum salıverilmiş 7 Temmuz'da Hindistan sefareti dışında bir intihar bombalaması 40 kişiyi öldürmüş 100'den fazla insanı yaralamıştır. Bu saldırılar komşu Pakistan'ın Kabile bölgesinde hazırlanmaktadır. Bazı asker kayıpları artmaktadır. Son 2 ay kayıpları Irak'taki bu ayki kayıpları geçmiştir. Terörizm ve isyan Afganistan'daki kötülüklerin tek menşei değildirler. 2 yıl önce ziyareti kolay olan Waardak; Ghayni ve Logar eyaletlerinde yabancılara saldırılmakta ve bazı yerler yakılmaktadır. Afgansitan eroin yapımında kullanılan afyonunun yüzde 92'sini üretmektedir. Afganistan narkotik, suistimal, yolsuzluk ve hukuksuzlukla çökmektedir. Kurtarmak için ne yapmalı. Politikacılar "daha fazla para ve asker yollayalım" diyorlar. Barack Obama ve John McCain başkan olurlarsa 7 binle 15.000 asker vaad ediyorlar. Haziran ayında Paris'te bir konferansta batılı hükümetler 20 milyar dolar ek yadım sözü verdiler. Afganistan'ın halledilecek meseleleri olması bunların hepsinin halledilmesi, Batı tarafından hallini gerektirmez. Çocukları okullara gitmiyorlar, insanların çoğu işsiz, az sayıda kadın okul görmüş ve çocuklarının çoğu bir yaşından önce ölüyorlar, mamafih kısa zamanda klinikler ve ilkokulları açtılar, iş kurdular. Dünyadan yardım yağmaya başladı. 2001'den beri 6.4 milyon çocuk eğitim gördü, iyi çalışan bir Merkez Bankası kurdular, paraları iyi durumda. Seçilmiş bir parlamentosu, telekomünikasyonu ve güvenilir bir ordusu var, dış yardımı 20.000 köyde seçilmiş konseylere gidiyor. Elektrik yayılıyor. Memurlarda temel eğitim yok. Öğretmenlerin dörtte biri cahil ve sadece okuttukları sınıftan bir sınıf fazla okumuşlar. Taliban'la savaşmak da güçtür. Pakistan bölgesel istikrar bakımından Afganistan'dan daha önemlidir. Taliban Afganistan'ın bir yabancı askerî işgaline karşı savaştığını söylemektedir.