Atatürk'ün uyarıları -2-
22 Haziran 1919... Mustafa Kemal Atatürk, düşmanlara karşı örgütlenme ihtiyacını belirten "Amasya Bildirgesi"ni yayınladı: 1. Vatanın tamamiyeti, milletin istiklali tehlikededir. Hükümeti merkeziyetimiz, itilaf devletlerinin tesir ve murakabesi altında mahsur bulunduğundan, deruhte ettiği mesuliyetin icabatını ifa edememektedir. Milletin istiklalini gene milletin azmü kararı kurtaracaktır. Milletin halü vaz'ını derpiş etmek ve sadayı hukukunu cihana işittirmek için, her türlü tesir ve murakabeden azade bir heyeti milliyenin vücudu elzemdir. Bunun için bilmuhabere her taraftan vaki olan teklif ve arzuyu milli üzerine Anadolu'nun bilvücuh en emin mahalli olan Sivas'ta milli bir kongrenin şerian in'ikadı takarrür etmiştir. Bunun için tekmil vilayatı Osmaniye'nin her livasından ve fırka ihtilafı nazarı dikkate alınmaksızın müktedir ve milletin itimadına mazhar üç kadar zatın sürati mümküne ile yetişmek üzere hemen yola çıkarılması icab etmektedir. Her ihtimale karşı bunun bir sırrı milli halinde tutularak dağdaya mahal verilmemesi ve lüzum görülen mahallerde seyahatin mütenekkiren icrası lazımdır. 2. Vilayatı şarkiyemiz namına 10 Temmuzda Erzurum'da in'ikadı mukarrer kongre için vilayatı mezkürenin Müdafaa-i Hukuku Milliye ve Reddi İlhak Cemiyetlerinden müntehap azalar zaten Erzurum'a müteveccihen yola çıkarılmışlardır. O vakte kadar vilayatı sairemizin murahhasları da Sivas'a vasıl olabileceklerinden Erzurum Kongresi'nin azası da tensib edeceği zaman da içtimal umumiye dahil olmak üzere Sivas'a hareket edecektir. 3. İş bu mevadda göre murahhasların Müdafaai Hukuku Milliye Cemiyetleri ve belediye riyasetleri vesaire ile intıhabı ile tahrikleri hakkındaki delaleti aliyyei vatanperverlerini ve isimleriyle zamanı hareketlerinin işarını istirham ederim. 4. Bu telgrafın vusulünün hemen işar buyurulması rica olunur. Atatürk, 28 Ocak 1920'de Misak-ı Milli'nin (Ulusal Ant) Meclis-i Mebusan'da kabulü hakkında şunları söylemiştir: "Malumunuzdur ki Misak-ı Milli'yi en nihayet Ankara'da tespit etmiştim. İtiraf ederim ki; ben de hudud-u millîyi biraz Wilson Prensiplerinin insani maksatlarına göre ifadeye çalıştım. Hemen tasrih edeyim; o insani prensiplere istinadendir ki, Türk süngülerinin müdafaa ve tespit ettiği hususları müdafaa etmişimdir. Wilson, anlamadı ki, süngü, kuvvet, şeref ve haysiyetin müdafaa edemediği hudutlar başka hiçbir prensiple müdafaa edilemez." Nisan 1926, Hakimiyet-i Milliye. "Biz Türkler, tarih boyunca hürriyet ve istiklal timsali olmuş bir milletiz."