Fransa'da mediyatörün müdahaleleri

TBMM bu yıl Kamu Denetçisi (Ombudsman) yasasını kabul edecektir. Dünyada Ombudsmanların ne gibi konuları araştırdıklarına bir göz atmak, yarın seçilecek Türk Kamu Denetçisine yardım edebilir düşüncesi ile Fransa'da Mediyatör denilen Kamu denetçisinin müdahalelerini bildirmek istedik... Tıbbi kazalarda kurbanlara ödenecek tazminatın sorumlu kişinin tesbitine tabi tutulması usulü kıldırıldı, zira kurbanlar senelerce hiç yardım alamayacaklardı. - Hukuk davalarında bilirkişi raporlarının çabuk alınmasını sağlayacak düzenlemeler getirildi. - Avukatlara bedava danışılması kolaylıkları genişletildi, bu suretle lüzumsuz davalar önlendi. - Genç askerlere askerlik hizmeti esnasında sağlanan sosyal güvenlik artırıldı. - Tecavüze uğrayanların âdil tazminatı çabuk almaları sağlandı. - Sivil hizmetler imtihanları için müracaat eden Fransız okulları mezunu öğrencilerle yabancı okullar mezunları arasında daha geniş eşitlik sağlandı. - Kamu hizmetleri faturaları (mesela telefon)nın doğru olduğunu isbat külfeti kişiden alınıp İdareye verildi. Özel hayata müdahale Bayan C Polisin ismini bir tıbbi muayene yapılmadığı halde akıl hastaları listesine koyduğunu öğrendi, isminin bu listeden çıkarılmasını zira ismi üçüncü bir şahsın dikkatini çekerse kendisi için zararlı olabileceğini söyleyerek isminin bu listeden çıkarılmasını Polisten beyhude istedi. Mediyatör polis makamlarına kadının isminin akıl hastaları listesinden ve ilgili birçok idari belgeden çıkarılması için tazyik etti ve çıkarttı. Polisin bu uygulaması Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine göre aykırı idi ama Laos vatandaşı olduğunu söyliyerek Fransız mevzuatı tashihat yaptığından sözleşmeye atıf yapılmadı. Yabancıların ikametine müdahale Fransa'ya izinsiz giren bayan L siyasi mültecilik statüsüne müracaat etti. Fransız mekamları bu talebi Laos vatandaşlığını isbat edemediğini, ülkesinde takibata maruz kaldığını veya ciddi tehdit altında olduğunu isbat edemediğini söyleyerek bayan L'ye mültecilik statüsünü reddetti ve Fransa'yı terketmesini bildirdi. Mediyatör L'nin iddiasını destekleyen kuvvetli bir karine olduğunu onun sınır dışı edilmesinin, Fransa'da beş yıldan fazla kaldığı için ciddi fiziki ve psikolojik sonuçlar doğuracağını ileri sürdü ve bayan L'ye mülteci statüsünün tanınmasını birer adet ikamet ve çalışma müsaadesi çıkarılmasını sağladı. Bu eylem 7 nolu Protokol'ün (a) ve (e) hükümlerine uygundu fakat bu hükümler hiçbir zaman ileri sürülmedi. Ombudsman kendisine tevdi edilen dosyayı dikkatle inceler ve bu incelemede kişi lehine bir iyi niyet karinesi görürse o zaman olayı kişi lehine çözer. Bu halde Ombudsman (mediyatör) İnsan Hakları metinleri yerine İnsan Hakları mevzuatının ruhuna atıf yapar. Meselâ - Bir kişinin Fransız vatandaşlığına hakkı olup olmadığına dair Mevzuattaki tezatları gösterme, - Yabancı bir kadının Fransız vatandaşlığına geçmek için müracaat hakkının makamlarca kadının her gün yabancı bir ülkeye çalışmak için gittiği öne sürülerek reddedilmesi, - Aynı isimdeki bir şahıs sanılarak tutuklanan ve pek çok gün salıverilmeyen bir kimseye bu muameleden doğan tazminat hakkı, - Doğumla Fransız iken sonra bir vatandaşlık iktisap etmiş genç bir ekeğe "askeri hizmeti ifaya" red sebebiyle hakkında dava açıldığında iyi muamele hakkı, - Saldırganlar meçhul veya tesbiti çok güç olsa da tecavüz veya ciddi kaza kurbanlarına sebep olunan ağır fiziki ve psikolojik zarar sebebiyle tazminat hakkı gibi.