Irak'ta durum

A -
A +

Irak'ta her gün onlarca kişi öldürülmekte bunlardan çoğu da Amerikan askerleri olmakta. Osmanlı İmparatorluğu yıkıldıktan sonra ona bağlı ülkelerden ilk bağımsızlığa kavuşanı Irak olmuştu. Birinci Dünya Savaşından sonra yıkılan Alman, Avusturya, Macaristan ve Osmanlı imparatorluklarından ayrılan toprakları Milletler Cemiyeti üç kategoriye A, B, C mandalarına ayırmıştı. Bunlardan A mandaları bağımsızlığa en yakın ülkelerdi ve hepsi de Osmanlı İmparatorluğunun toprakları idi. İlk olarak Irak 1932'de tam bağımsızlığına kavuşmuştur. Bugün Irak'ın toplam nüfusu 22.3 milyondur. Bunun yüzde 43'ü 14 milyonu Şii Araptır, yüzde 13'ü 2 milyon 9'u Sünni Araplar, yüzde 20'si 4.5 milyonu Kürtler yüzde 1'i 200 bini Türkmenler yüzde 3'ü 700 bini Hristiyanlardır. Yeni Irak Anayasası hazırlandı, bu 15 Ağustosta Meclise sunulacaktı. Sonuç 1 hafta ertelendi. Devletin adı Irak Federal Cumhuriyeti olacak. Şii ve Kürtler aylar süren pazarlıkların ardından bazı konularda anlaşırken bazılarında henüz anlaşmaya varamadılar. Sünniler ise federal yapılanmaya, bölünme endişesi ile karşı çıkıyor. Yeni Anayasadaki sancılı konular şöyle: 1) Federalizm: Kürtler Kuzey Irak'ta Şiiler ise Bağdat'ın güneyinde özerk bölge kurmak istemektedirler. Sünniler ülke üçe bölünecek diye buna kesinlikle karşı çıkmaktalar. 2) Dinin hayattaki rolü: Taraflar dinin İslam olduğu konusunda anlaştı. Ancak dinin günlük hayattaki rolü konusunda görüş ayrılıkları var. Kürtler laisizm Şiiler ise şeriat istiyorlar. 3) Ülke adı: Irak Federal Cumhuriyeti olması kararlaştırıldı. 4) Kerkük: Kürtlerle Şiiler Kerkük'ün statüsü konusunda anlaşmaya yaklaştı. Saddam döneminde göçe zorlanan Kürtler geri dönecek olmazsa tazminat alacaklar. Kerkük sorunu ileriye dönük olarak normalleştirilecek. 5) Peşmergeler: Kürtler peşmergelerin silahsızlandırılmasına kesin karşı çıkıyorlar. Sonuçta peşmergelerin bölgesel bir güç olarak kalmasına görüş birliğine varıldı. 6) Petrol gelirleri: Gelirler hükümet ile 18 eyalet arasında nüfus oranı ve "acil gerekliliğine" göre paylaştırılacak. Sünniler sadece petrol gelirlerinin paylaşımı konusunda Şii ve Kürtlerle görüş birliği içinde. Başkan Bush asiler yenilmedikçe Irak'tan çekilmeyeceğiz diyor, 2003 yılı Mart'ında ABD Irak'ı işgal etti. Asiler öyle kolay kolay yenilmiyor, geçmişte olduğu gibi bazan bu iş dokuz yıl sürebiliyor.

UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.