Kaybettiğimiz Filistin -3-

İngilizler, planları gereğince, zayıf örtme kuvvetlerini atarak 1916 yılı sonlarına doğru Elariş'e yaklaştılar ve Sina bölgesinde büyük kuvvetler topladılar. Nihayet 22 Aralık 1916'da deniz kuvvetlerinin de desteğiyle taarruz ederek Elariş'i ele geçirdiler. Böylece Sina Çölünü Türk kuvvetlerinden tamamen temizlemiş oldular. Bunun üzerine Türk birlikleri, Gazze-Şeria-Birüssebi hattında savunma için tertiplenerek mevzilerini berkitmeye başladılar. Bu mevzi, 4'üncü Türk ordusunun iki piyade (3'üncü, 16'ncı) bir süvari tümeninden oluşan 22'nci Kolordusu tarafından tutulmuştu. Ordunun diğer iki kolordusu (12'nci, 8'inci, Kolordu'lar) Adana, İskenderun ve Suriye kıyılarını korumakla görevlendirilmişti. Çünkü İngilizlerin İskenderun bölgesine ya da Suriye kıyılarına bir çıkarma yapmasından korkuluyordu. İngilizlerin teşvikiyle 5 Haziran 1916'da başlayan Arap ayaklanması, Sina Yarımadası boşaldıktan sonra daha da genişledi. Çünkü bu arada Araplar, Kızıldeniz'de bazı kıyı kesimlerini ele geçirmişler ve deniz yoluyla İngilizlerden yardım almaya başlamışlardı. 1917 yılı Temmuzunda Akabe Limanının Arapların eline geçmesiyle karadan da temas sağlanacak ve Araplar, İngilizlerle birlikte Türklere karşı savaşacaklardır. Ayrıca ayaklanma, Suriye'ye de sıçrayacağından 4'üncü Ordunun geri güvenliği önemli bir sorun teşkil edecektir. Bu itibarla kıyılara ve geri bölgeye iki kolordunun ayrılmış olması çok görülmemelidir. İngilizler, ilk önce Türk mevzinin kuzey kanadındaki Gazze'yi ele geçirmek istediler. 26 Mart 1917 günü üç piyade, iki süvari tümeni ve bir hecin süvari tugayı ile taarruz ettiler (1'inci Gazze Muharebesi). Gazze'yi savunan Türk kuvvetleri, iki piyade alayı, bir piyade taburu ve dört bataryadan oluşuyordu. Muharebenin devamı sırasında 3'üncü ve 16'ncı piyade tümenleriyle bazı topçu birlikleri de bu bölgeye sevk edilmiş, 53'üncü Tümen güneye kaydırılmıştır. Fakat irtibatın yetersizliği yüzünden bu birliklerin hareketi gecikmiş, Gazze'deki zayıf Türk kuvvetleri, üstün İngiliz kuvvetlerine karşı akşama kadar savaşmak zorunda kalmışlardır. Buna rağmen çok üstün bir savunma yapan Türk kuvvetleri karşısında ağır zayiat veren İngilizler, 27 Mart günü muharebeyi keserek geri çekildiler. 3000 kişilik kuvvetiyle 18.000 kişilik İngiliz kuvvetinin taarruzlarına karşı koyan Gazze Garnizonunun bu zaferde şeref payı çok büyüktür...