Lozan Barış Antlaşması 81 yaşında
Büyük Taarruzla ordumuz İzmir'e girmiş ve Yunan ordusu köylerimizi yakıp yıkıp insanlarımızı kitle halinde boğazladıktan sonra Türk topraklarını terk etmişti. Allah bu savunmasız insanları öldürtenleri cezalandırdı. Sakız ve Midilli adalarına kaçan 75.000 Yunan askeri Albay Nikolaos Plastiras emriyle Atina yönetimine karşı ihtilal başlattı. Kral 1. Konstantin tahttan indirildi, zaten 7 Aralık 1921'de yapılan halk oylamasıyla sürgünden dönüp yeniden tahta oturmuştu. Kurulan askeri mahkeme "Anadolu bozgunu" sorumlularını yargıladı. 19 Kasım 1921 seçimlerinde Venizelos yenilmiş barış taraftarı olduğunu söyleyen Dimitris Gunaris başbakan olmuştu. Ama sözünü tutmadı savaşa devam etti. Yunan ordusu Sakarya'da fena yenildi. Yunan Askerî Mahkemesi Gunaris'i ve ittifak parti liderleri Petros Protopapadakis'i, Mikos Sreatos'u, Yorgo Baltacis'i, Nikos Thotokis'i General Yorgo Hacıanestes'i idama mahkum etti. İnfaz halk önünde gerçekleşti. Mudanya Mütarekesinden (3-11 Ekim) sonra Lozan'da Barış Konferansı 21 Kasım 1922'de başladı. Türk heyeti Dışişleri Bakanı İsmet Paşanın başkanlığında idi. Konferansın ilk bölümü 4 Şubat 1923'te son buldu. Bu bölümde Doğu Trakya sınırı Meriç Irmağı ile tesbit edildi, İmroz ve Bozcaada bize verildi, yabancı gemilerin Boğazlardan serbest geçişi kabul edildi. Osmanlı borçlarının geleceği sorunu, Kapitülasyonlar, İstanbul ve Boğazların itilaf devletlerince boşaltılması konusunda anlaşmaya varılamadı. Bu konular konferansın 23 Nisan 1923'te başlayan ikinci bölümünde ele alındı. Musul ve Osmanlı borçları hariç diğer konularda anlaşmaya varıldı. 24 Temmuz 1923'te anlaşma imzalandı. TBMM 23 Ağustos 1923'te 341, 342, 343 ve 344 sayılı dört yasa ile Lozan Antlaşmasını ve eklerini onayladı. Antlaşma yeterli onay belgesi sayısına ulaşılmasıyla 6 Haziran 1924'te yürürlüğe girdi. Lozan Antlaşması ile Osmanlı İmparatorluğu tarihe mal oluyor, yerine laik milli genç Türk devleti geçiyordu. Türkiye Cumhuriyeti büyük devletler kurmuş Türk ulusunun yorulmaz gayretleri ile yücelmesini sürdürmektedir.