Sayın Cumhurbaşkanı Sezer'in 61 yaşında emeklilik yasasını vetosu ve bürokratlar

Sayın Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer zorunlu emeklilik yaşını kamuda 65'ten 61'e indiren yasayı veto etmiştir. Sayın Sezer'in gerekçeleri şöyledir. 1) Erken emeklilik Emekli Sandığı'nın yükünü artırır. 4447 sayılı yasa emekli olma yaşını kadında 58 erkekte ise 60 olarak tespit etmiştir. 61 yaşta emeklilik bu yasa ile çelişmektedir. 2) Bu düzenleme hayat süresinin yükselmesi dikkate alındığında sosyal gelişmeye aykırıdır. 3) Ülkenin iç ve dış politikalarını yürüten ve ülke yönetiminde görev yapan kariyer mesleklerde geleceğe yönelik eleman yetiştirilmesi, hizmette aksama ve yönetim boşluğu olmaması amacı ile belli bir plan ve program içinde yürütülmektedir. Bu programı kesintiye uğratmak devletin çıkarlarıyla bağdaşmaz. 4) Ülkenin içinde bulunduğu iç ve dış şartlar her meslek kesiminde ülke yönetiminde görev ve sorumluluk üstlenmiş deneyimli kamu görevlilerini, var olan sisteme göre erken emekli olunmaya zorunlu kılan düzenlemeler, ülke çıkarları ve kamu hizmetlerinin gerekleri yani kamu yararı ile bağdaşmaz. 5) Bakanlar Kurulu'na verilen dört yıl uzatma yetkisi her iktidar döneminde farklı yorumlanmaya ve uygulanmaya elverişli soyut bir yetkidir. Kazanılmış hak kavramına ve Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırıdır. 6) 61 yaş sınırı nedeniyle emekli olacaklara verilecek ek ikramiye yönünden 30 yıl hizmette bulunanlar ile bulunmayanlar arasında ayırım yapılıyor. Bu da kabul edilemez. 7) Yargıçları ve savcıların 61 yaş sınırı yönünden ayrıca değerlendirilmesi gerekir. Sayın Sezer bu gerekçeleri öne sürmüştür. 61 yaşa indirilmesinin başka bir mahzuru da şudur: Özel sektör zaten kıymetli bürokratlara cazip maaşlar vererek kamu hizmetinden ayrılmalarını sağlamaktadır. Bir 61 yaşın kabulü bu bürokratların bir de emekli maaşı almalarını sağlıyacaktır ki mesela özel vakıf üniversitelerinin cazip teklifleri emeklilik yaşını bekleyen öğretim görevlilerinin işini kolaylaştıracak kamu üniversiteleri zor duruma düşeceklerdir. Bürokrat ailesinin toplum içindeki yeri ya da kendi siyasi bağlılıkları gibi nedenlerle seçilmez. Göreve alınmayı belirleyen kişinin uzmanı olarak çalışacağı işe uygunluğunu gösteren resmi belgelerdir (sertifika, diploma gibi). Göreve başladığı anda bürokrat artık yalnızca ya da en azından büyük ölçüde işinin adamıdır, işi mesleği, olmuştur. Görevi fahri veya kısa dönemli değil sürekli ve istikrarlıdır. Genellikle de kıdem ve başarıya dayanan bir sistem çerçevesinde yükselir. Bürokratların ücretleri de genellikle özel sektördeki gibi verimliliklerine göre değil görevlerinin hıyerarşi içindeki yerine göre belirlenir. Bazı geleneksel yönetim biçimlerinden farklı olarak bürokraside memur görevini satamaz ya da oğullarına devredemez. Eski bir usulü sert uçlu yazı aleti yerine fırça yazmayı güçleştirme yolu ile Çinli memurlar oğullarına devrederken bürokratın özel hayatı ile kamu hayatı arasında kesin bir ayırım vardır. Kişisel mülkünü yönetimde kullanamaz, "yönetimin imkanları da mülkiyetinde değildir" Bazı marksistlere göre bürokrasi yalnız ayrıcalıklı ve başka bir grup değil aynı zamanda hem doğuda hem de batıda hızla yaygınlaşan ve ne sosyalist ne de kapitalist olan yeni tip oligarşik bir rejimin varlığı ile belirlenen yeni bir sömürücü sınıftır. Bu görüş yanlıştır. Bürokratlar devletin işlemesini, kurallara uyulmasını sağlarlar. Dikkatle korunmalı, kazandıkları hakları değişen iktidarların oyuncağı olmamalıdır.