Slovakya durumunu düzeltti

Birinci Dünya Savaşı sonrası kurulan devletlerden biri olan Çekoslovakya, 1992'de Çek ve Slovakya Cumhuriyetleri diye ikiye ayrıldı. Bunun nasıl geliştiğini 1995'te Türk Tarih Kurumunun basıp yayınladığı "Çekoslovakya Sorunu" adlı kitabımda etraflıca anlatmıştım. Bu ayrılış olduğu zaman Slovakya Orta Avrupa'nın en kötü devleti olarak anılıyordu. Etnik azınlıklara çok kötü muamele ediyor, hür medyayı tehdit ediyor ve hukuk devleti kavramı ayaklar altında eziliyordu. Aynı ülke başka bir hükmetle bugün 15 üyeli Avrupa Birliği'ne 2004 yılında girecek birinci ülke durumuna gelmiştir. Slovakya mevzuatını Avrupa Birliği'nin aday devletlerden istediği 31 konudan 20'sini gerçekleştirmiştir. Bu surette Slovakya, Estonya'dan bir konuda, Polonya'dan iki konu da öne geçmiş olmaktadır. Estonya ve Polonya Avrupa Birliğine (AB) giriş müzakerelerine Slovakya'dan iki yıl önce 1998'de başlamışlardı. AB genişleme sözcüsü Christopher Filou ilerlemeyi sadece gerçekleştirilen konulardan ibaret saymamakta "Bu atılan gollerin sayıldığı bir futbol ligi değildir" demektedir. Slovakya'nın dikkate değer bir ilerleme kaydettiğini belirten sözcü "1998'de Slovakya ile başlamadığımızın sebebi o zamanki başbakan bay Maciar'ın siyasi demokratik kritere saygı göstermeyişi idi" demektedir. Sözcü 1994-1998 arası başbakanlık yapmış Vladimir Meciar'in otoriter stilinin ülkesinde ve yurt dışında sert eleştiri aldığına işaret etmekte ve Slovakya'nın o zamanki ekonomik durumunun AB'ye birinci sınıf adaylarınkinden kötü olmadığını belirtmektedir. Bugünkü hükümet 1998 Ekiminde iktidarı ele alan Mikulas Dzurinda başkanlığındaki demokratik kuvvetlerin bir koalisyonudur. Slovakya'yı milletlerarası yalnızlıktan çıkarmıştır. Meciar iktidarda iken AB ve NATO Slovakya'nın adaylığına karşı idiler. 1994 ile 1998 arası Slovakya yıllık yüzde 5.9'luk bir ekonomik büyüme kaydetti. Bu hükümetin fazla gideri sebebiyle oldu. Nitekim Meciar'dan sonraki hükümet seçmeni sıkan tedbirler aldı ama ekonomi düzeldi. Hükümet bundan sonra adaletin bağımsızlığını sağladı. Anayasa mahkemesinin yetkilerini artırdı. 1999'da Slovaklar ilk kez cumhurbaşkanlarını doğrudan kendileri seçtiler. Kosice eski belediye başkanı Rudolf Schuster başkan oldu. Ocak ayından itibaren de şikayetlerini yeni kurulan kamu denteçisi (ombudsman)ne anlatacaklardır. Fakat sıkıntılar bitmemiştir. Demokratik Slovya partisi ile Meciar seçmenlerin yüzde 30'unun oyuna hakimdir. Koalisyon partileri iktidarda desteklerinin yarısını kaybetmişlerdir. Gelecek yılki Parlamento seçimleri bakalım ne gösterecek?