Afganistan üzerinde hesaplar

Afganistan'da örgütlerin biribirleriyle savaşmasını önlemek için kurulacak Birleşmiş Milletler askerî gücünün komutanlığına, hem Almanya, hem İngiltere, ayni anda tâlib oldu. Kimlerin Orta Asya'da yer kapmak istediklerini gösterir. Fransa ile İtalya, dostları Almanya ile İngiltere'nin bu acelesine eminim bozulmuşlardır. Zira onlar da ayni postu istiyorlar. Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya... Bu devletlerin Orta Asya'da işleri ne? diye sual buyurursanız cevabı, global ekonomide pay kapmak ve enerji akış yolları üzerinde bulunmaktır. BM barış gücünün komutanlığı için ABD düşünülmüyor. Zira Afganistan'da, ülkeyi Ruslar'dan kurtarmasına rağmen, Amerikan aleyhdarlığı büyüktür. Amerikan askeri, BM barış gücünden müstakil, birtakım üslerde mevzilenecektir. Barış Gücü'nün tabii komutanının bir Türk generali olması gerekir. Bir düzine ağırlıklı sebebi vardır. Ama devletler, nadiren makul üzerinde birleşirler. Tarih böyle yazıyor. İngiltere'nin bir hamlesi daha var: Üsâme bin Lâdin'i, müttefiki Amerika'dan önce ele geçirmek için, olanca komandosunu, mağara mağara dolaştırıyor. Başarırsa, Lâdin'i, idamı yasaklıyan Avrupa Birliği ilkelerine göre, Amerika'ya teslim edemiyecektir. Lâdin'i elinde tutmakla İngiltere ne kazanır? derseniz, İngiltere'de devletin ve diplomasinin hâlâ Amerika'dan daha derin olduğunu hatırlamak kâfidir. Lâdin'in idamı, tarafdarlarını pek çok ülkede eyleme götürecek, terörle savaşın boyutları ister istemez çok genişliyecektir. Bu savaşta Washington, Pax Americana'nın kuralları neyi gerektiriyorsa öyle davranacaktır. Lâdin'i elinde bulundurduğu takdirde İngiltere, dostlarını ve hasımlarını hizalıyacaktır. Washington sert çıkabilir ama, karşısındaki en yakın müttefiki İngiltere'dir, üstelik Avrupa Birliği'dir. Kaldı ki, Amerika'nın da Lâdin'in idamının böyle bir formülle engellenmesi hâlinde terörün hışmından taviz vermeksizin sıyrılacağı düşünülebilir. Afganistan bahsinde bakalım daha neler göreceğiz.