Anayasa tartışılıyor

Adalet ve Kalkınma Partisi'nin anayasayı değiştirme projesi 26 madde içeriyor. Bu arada mahut çirkin "geçici" denen 15. madde de var. Proje, bomba gibi düştü. CHP ve MHP -geçici madde dışında- bütün maddelere olumsuz oy vereceğini bildirdi. Hareket Partisi'nin ifadesi daha yumuşak, fakat daha çok radikaldi. BDP ise, baraj pazarlığı yapacaktır. Bu gibi hassas sayıdaki oylamalarda, her milletvekilinin oyu ayrıca değer kazanır. Grubu olmayan parti mensupları ile de görüşülecektir. Asıl tepki, yüksek yargıdan geldi ve devam edecek. Yüksek yargı, projeyi, iktidar partisinin yargıyı teslim alma teşebbüsü şeklinde değerlendirdi. Bu çok önemli anayasa tadil projesi, yasama ve yürütmeyi, açık ifadeyle Türkiye Büyük Millet Meclisi ile hükûmeti, yargı kontrolünden kurtarmak için yapılmış görünüyor. Yasama ve yürütme, yargı'nın müdahalelerinin dengeyi bozduğuna kanidir. Aynı zamanda Avrupa Birliği kriterlerine uyum sağlamak hedefi de açıktır. Muhalefet, bu iki temel sebebi kabûl etmiyor. İktidar partisinin yargıdan kurtulmak teşebbüsü, hattâ taarruzu olduğunu ileri sürüyor. Yargı da aşağı yukarı bu fikri savunacaktır. Yasanın referanduma gitme ihtimali, tamamen ayrı konudur. Daha da kapsamlı ve karmaşıktır. Bu ihtimali, proje Yüce Meclis'e sunulup oylanmaya başlandığı zaman ele almak daha mâkuldür. Tasarı Meclis'te kabûl edilse de, edilmese de, Adalet ve Kalkınma Partisi kazançlı çıkacaktır. Bugün için tahminler böyledir. Kabulü hâlinde, önemli bir demokratik adım atılacaktır. Anayasa Mahkemesi ve Yüksek Kurul'un bünyesinde değişiklikler elbette müzakereye açıktır. Zaten proje bunun için çeşitli yerlere gönderildi. Yüce Meclis gene de kabul etmezse AK Parti, genel seçimde, vatandaştan, bu derecede halka yararlı bir teşebbüsü gerçekleştirmek için yeterli oy isteyecektir. Cumhuriyet tarihimizde önemli bir düzenleme teklifidir. Beklenmedik gelişmeler muhtemeldir. Kaldı ki eninde sonunda bu tâdillerle yetinmek imkânı kalmayacak, bir gün mutlaka yepyeni bir anayasa yapılacaktır. Seçim yasamız da, milletvekili statüsündeki boşluk da, anayasamız gibi, sakıncalı denecek derecede ârızalıdır.