Balkanlar

İstanbul'da yapılan Güneydoğu Avrupa İşbirliği Zirvesi sona erdi. 12 ülkenin devlet ve hükûmet başkanları katıldı: Türkiye, Yunanistan, Bulgaristan, Romanya, Arnavutluk, Slovenya, Makedonya, Hırvatistan, Sırbistan, Karadağ, Kosova, Bosna-Hersek... Vaktiyle bu 12 devlet (Slovenya hariç) Osmanlı Türkiyesi'nin çatısı ve yönetimi altında bir arada yaşıyorlardı. Osmanlı Balkanlar'a Rûmeli (Roma imparatorluğu diyârı) diyordu. Anadolu ile beraber imparatorluğumuzun iki kanadından biri idi. Bu kanadın yarısı 1878'de, diğer yarısı 1913'te koptu. Tek kanatlı imparatorluk olmaz, zira uçamaz, yerinde sayar. Biz de cumhuriyet ilân ettik. Atatürk'ün Balkan Paktı'ndan daha geniş bir coğrafyada Güneydoğu Avrupa'nın elbette iş birliğine ihtiyacı var. Bu coğrafya bu kadar devleti kaldırmakta zorlanacak ama başka çare yok. 12 devlet içinde 2 Müslüman Arnavut devleti var: Arnavutluk ve Kosova. 2 Ortodoks Sırp devleti: Sırbistan ve Karadağ. 2 Ortodoks Bulgar devleti: Bulgaristan ve Makedonya (Makedonca ayrı dil değil Bulgarca'nın lehçesidir). Bir Müslüman Boşnak-Katolik Hırvat-Ortodoks Sırp devleti: Bosna-Hersek. Hırvatistan Katolik ama, Sırpça'nın bir lehçesini konuşuyor. Bunlara Ortodoks Yunanistan'la Katolik Slovenya'yı eklersek oldu 12. Moldova'yı almamışlar. Moldova da girerse, Romanya ile 2 Ortodoks Romen devleti oluyor. Böyle bir coğrafyayı, daha kuzeyinde epey ülke (Macaristan, Slovakya, Ukrayna) ile birlikte asırlarca yöneten atalarımız Osmanlı Türkleri'ni hayranlıkla anıyorum (bu coğrafyaya Yavuz Sultan Selim, Atlantik'le Basra Körfezi arasındaki bütün Arap âlemini kattı). Bunların hepsi Avrupa Birliği ve NATO üyesi veya üye adayıdır. Türkiye, AB dışındadır. Başbakan Erdoğan, Avrupa sınırlarının nereden başladığını söyledi. Vaktiyle de Gaulle, sınırın Ural Dağları olduğunu vurgulamıştı. Ama Sarkozy ile Merkel'in kafası bir türlü basmıyor. 12 Balkan devleti zirvesine hem Cumhurbaşkanımız, hem Başbakanımız katıldı. Daha önemli bir toplantı, yarın Kanada'da başlıyor: G-20 Zirvesi. Başkan Obama ile Erdoğan'ın ikili görüşmesi önemli olacak deniyor.