Honduras'ta darbe

19. yüzyıl başlarında İspanya sömürgesi olmaktan ayrılıp bağımsız devletler hâline gelen pek çok İspanyolca konuşan Katolik Latin Amerika devleti ortaya çıktı. Hepsi büyük oranda Kızılderili ve Afrika kökenli zenci köle nüfusu içeriyordu. Bunlar İspanya'ya baş kaldırıp ayrıldıkları için, İspanya (Burbon) hanedanından bir prensi kral yapamadılar. Mecburen Amerika kıt'asındaki tek bağımsız devlet ABD cumhuriyetini örnek aldılar: Hem cumhurbaşkanı hem başbakan, hem başkomutan olan bir başkan. Tam başkanlık sistemi... Şeklen Birleşik Amerika'yı taklid ettiler ama, bir teki bile demokrasi kuramadı. Başkanlar birer diktatör oldu. Modern sanayie ve ekonomiye geçemediler. ABD, bu Latin Amerika devletlerine büyük yatırımlar yaptı. Bu ülkelerin ham maddelerine ihtiyacı vardı. ABD, 1890'da bugün 35 üyesi olan Amerika Devletleri Birliği'ni kurdu, her zaman birliğin başkanıdır. Ama Latin Amerika ülkeleri halkı, gringos dedikleri Birleşik Amerikalılar'ı sevemedi. ABD bu ülkelerde sık sık düşman iktidarlarla karşılaştı. Washingotan'ın böyle iktidarları yıkması, Amerikan aleyhdarlığını körükledi. Hâlen Küba ve Venezuela, tam bir ABD karşıtı, hasmı, düşmanı politika izliyor. Honduras başkanı Manuel Zelaya da, sosyalist geçinmesine rağmen epey çalıp çırpmasına bakmadan, Venezuelalı Hugo Chavez'in peşine takılmaya kalkıştı. Arkasında şüphesiz ABD bulunan Honduras'ın 9.000 kara deniz hava askerinden oluşan silahlı kuvvetlerinin darbesine maruz kaldı. Soluğu komşusu el Salvador'da aldı. Chavez, Venezuela'nın dünyanın 6. büyük petrol rezervine güveniyor. Honduras'ın ise böyle bir durumu yok: 112.492 km2, 8 milyon nüfus, 3.500 dolar p.c. gelir. Venezuela bugün İran'la stratejik ittifak içindedir. Honduras'ta çekişme daha sürecektir. ABD son yıllarda yoğun şekilde milyonlarca Latin Amerikalı Katolik İspanyolca konuşan göçmeni vatandaşlığına aldı. Âdetâ Protestan Anglo Sakson kimliği gölgelendi. Latinler, kendi ülkelerindeki diktatörlerden ve yoksulluktan kaçıyor, ABD'de bakan, senatör, general oluyorlar. Ama Birleşik Amerika'da İngilizce'nin mutlak egemenliğine en küçük halel gelmedi.