Irak'ta son durum

Aylardan beri dünya gündemini işgal eden Birleşik Amerika'nın Irak savaşı konusu, anlaşılan 2002-3 kışına ertelendi. Eğer gerçekleşirse... Zira -zayıf da olsa- hiç yapılmaması ihtimali de belirdi. ABD, Pax Americana'nın bir safhası olarak gördüğü Irak meselesini aşabilmeli ki, sıra diğer ülkelere, muhtemelen İran'a gelebilsin. Aksi takdirde, Washington'ın 21. yüzyıla ait temel projesi akamete uğrayacaktır. En azından Başkan Bush ve çevresi, böyle düşünüyor. Sorunun Saddam'ın haddini bildirmekten çok, petrol üzerinde egemenlik olduğunu artık anlamayan kalmadı. ABD'nin petrol dağıtımında son, hattâ tek söz sahibi bulunmak, dolayısıyle en gelişmiş ülkelerin sanayilerini kontrol edebilmek iddiasının, güçlü muarızları var. Başta Almanya geliyor. Japonya'yı Pasifik'te tatmin eden ABD, Rusya ve Fransa'ya tavizler vererek, Almanya ile baş başa kalmak istiyor. Kendi petrolü bulunan Çin, Irak üzerinde, Fransa ve Rusya kadar direnmiyecektir. Çin'de Amerika'nın muazzam yatırımları mevcuttur. Moskova'daki trajik eylemin, Irak konusu ile bağlantısı öne sürülüyor. Fransa'yı ikna etmek, Rusya'dan daha zordur. Ama Amerika, hiçbir zaman doğrudan karşısına alamıyacağı Fransa'ya petrol alanında güvenceler verip işi bitireceğini umuyor. Geriye Almanya kalıyor ama, Güvenlik Konseyi'nin veto hakkını haiz 5 devletinden biri değildir. Hâlâ Hitler belâsının cezasını çekiyor. Devlerin -af buyurun- bu tepişmesinde, Türkiye de ağırlığını koydu. Türkiye'nin, olası zararlarına karşı -hoş lâflar dışında- sağlam teminat istemesi ve savaş sonrası Irak'ın Orta Doğu dengelerini olumsuz etkileyeceğini tekrar tekrar vurgulaması da bize göre, Amerika'nın harekâtı geciktirmesinin sebeplerinden biridir. BM Güvenilk Konseyi'nden karar çıkarsa, Irak'ın denetlenmesi işi, kısa müddette bitirilemiyecektir. Her hâl-ü kârda Amerika, Körfez egemenliğinin bir parçası olan Irak'ta kendisine dost bir yönetim kurmak planından vaz geçmiyecektir.