İran ve biz

Temennimiz, İran'ın süper füzeler ve atom bombasından vazgeçmesidir. Zira Türkiye'ye bu alanlarda en azından on milyar dolar ayırmak zorunluluğu getirir. Zengin Suûdîler ve kısıtlı bütçe sahibi Mısır, bizi izler. Bu felâket senaryosunu önleyen politikacı, Nobel Barış'la yetinmez, dünyanın bütün ödüllerini alır, ülkesinde seçim kazanır, dünya ansiklopedilerinde 500 yıl madde başıdır. İran, dünyanın kırmızı alarm ile gözlediği bir devlet olmaktan çıkar, büyük prestij kazanır. Türkiye'den sonra dünyada Türkçe konuşan 2. en büyük kitle, İran'da yaşıyor. İran'ı Şîî'leştiren Türk dilinin -hem klasik, hem tekke tarzı halk şiirinde- en büyük şairlerinden Hatâyî mahlaslı Şâh İsmail'dir. Anadolu'dan İran'a götürdüğü Türkmenlerle kurduğu devlete çağının tarihçileri Türkmen Devleti demişlerdir. 1500 yılında Sünnî Hanefî Akkoyunlu Türkmen hanedanının elinden taht şehri Tebrîz'i alarak Safevî devletini kurdu ki, İran tarihinde Sâsânîler'den sonraki en muhteşem dönem sayılır. İran'da Safevîler'in yerine geçen Nâdir Şâh Avşar Türkmen, bugünkü -Sünnî'liğe nisbeten yakın- Şîî-Câferî mezhebini kabûl ettirdi. Türk tarihinin sonuncu cihangiridir. Hindistan Timuroğulları'nın Türk imparatorluğunu istilâ ederek, koca Hind kıt'asını İngiliz emperyalizmine açık bırakmıştır. Sonraki Kaçar Türk hanedanı, 1925'e kadar İran tahtında kaldı. Gazneli Sultan Mahmud'dan Ahmed Şâh Kaçar'a kadar kaldığımız için İran, büyük komşusu Türkiye'ye mesafelidir. Yıllarca Suriye gibi PKK'yı kollayan İran, bugün Suriye, hattâ Barzânî gibi, PKK'nın karşısındadır. İran, Türkiye'ye rejim ihracından da vazgeçmiştir. Vaktiyle Şâh İsmail de aynı hevese kapılmıştı. İran, petrol ve gaz zenginidir. Bu zenginlik, 2500 yıllık parlak tarihini de, dünya edebiyatları arasında mutlak şekilde 1. olan klasik şiirini de gölgede bıraktı. Petrol rezervi 18 trilyon dolar değerinde ve Suûdîler'den sonra Dünya 2.'sidir. Buna doğalgaz zenginliği dahil değildir. İran'ın Doğu Akdeniz üzerindeki terör örgütleri ise İsrail'in ve Araplar'ın meselesidir. Başbakanımız'ın Tahran ziyaretini Washington'ın nasıl değerlendirdiğini önümüzdeki günlerde göreceğiz.