İttifak arayışları

Partilerin yüksek oranda oy almak için türlü kombinezonlar düzenliyerek seçimlere girmeleri tabiidir. Bizde yüzde 10 gibi katı bir baraj, partileri daha da dikkatli davranmaya zorluyor. Bu barajı geçmek ihtimali bulunmayan partiler, başka listelere girerek bir kaç milletvekilini meclise sokmaya çalışacaklardır. Önceki seçimlerde de yapıldı. Açık ittifak bizim sistemimizde mümkün değil. Birleşmeyi seçmen sandıkta yapsın deniyor. İttifak temasları başladı. Tuğrul Türkeş, Muhsin Yazıcıoğlu, Mehmet Ali Bayar, aranan isimler arasında... Oy katkıları ve simgeledikleri idealler bakımından... Bu iki güçlerini abartmadan sayı ve sıra itibariyle uzlaşırlarsa, meclise girerler. Oy oranı, siyasetle uğraşan bizleri ilgilendiriyor. İktidar oy oranına göre değil, meclise giren üye sayısı ile şekilleniyor. Mecliste partiler, aldıkları oylara göre değil, getirdikleri milletvekillerinin toplamı ile sıralanıyor. Şunu demek istiyorum: Başka parti listesinden meclise giren milletvekilleri, hemen ayrılarak asıl partilerine dönüyorlar. Onları listesinden meclise gönderen partinin milletvekili sayısı azalıyor. Dolayısıyle, muhtemel bir koalisyonda, pazarlık güçleri buna göre oluyor. İttifak, bugünki durumda iri sayılan iki parti arasında yapılmak istenirse, gerçekleştirmek güç hâle geliyor. Meselâ 1995 seçimlerinde DYP-MHP ittifakı, her iki partinin yetersiz aracıları ve danışmanları ve aldatıcı tahminler sebebiyle -iki partinin genel başkanlarının ilişkileri dostça olduğu halde- akamete uğradı. İki parti de büyük zarar gördü. Bugün DYP ile ANAP arasında bu konuda bir temas varsa, gene sonuç alınamıyabilir. Bu iki partinin genel başkanlarının, dillere destan dostluklarına rağmen... Hâsılı Türkiye, pek çok bakımdan zorda kalmış bir ülkedir. Sistemleri köhneleşmiş, çürümüş, ıslah edilememiştir.