Kongre'de karar haftası

Global finans krizinin teknik sebeplerini ekonomistler, yazıp çiziyorlar. Biz, politik sebep ve sonuçları üzerinde odaklanıyoruz. Ancak gerek Demirel'in, gerek Özal'ın epey yıl ara ile ikili sohbetlerimizde devletler ekonomi üzerinde durur dediklerini unutmadık. Kongre, Başkan Bush'un 700 milyar dolar isteğini henüz yerine getirmedi, hâlâ tereddüt ve müzakere ediyor (Birleşik Amerika'da Temsilciler Meclisi denen 435 üyeli millet meclisi ile 100 üyeli senatonun toplamına Kongre deniyor.) Başkan'a ve onun hazine sekreterine (devlet protokolünde 4. sırada bulunan maliye bakanına böyle deniyor) tam güvenilmiyor gibi. Zira Afganistan ve Irak'ta öngörülenin çok üzerinde para harcadıkları bellidir. Üstelik parlamentonun her iki kanadında da Demokratlar, iktidardaki Cumhuriyetçiler'den biraz fazla üyeye sahip, Washington'da iktidarla muhalefetin elleri -bizdeki gibi- biribirinin gırtlağında değilse bile, hiçbir muhalefet iktidara rahmet okumaz. Bush'un 700 milyarı istediği gibi dağıtmak yetkisi talebi, tereddüt oluşturdu. Bush'un talep günü yükselen New York borsası, Kongre'nin kararsızlığı ile aşağıya inmeye başladı. Ve bütün dünya borsaları, Amerika'ya uyum sağladı. Bush, 700 milyarı -Irak ve Afganistan'da yaptığı gibi- saçıp savurur, sonra hemen bir 700 milyar daha ister endişesinde olanlar var. Ama global kriz ABD'de başladı, ABD'de bitmesi gerekiyor. Bush iktidarının, iflâslarını göze alamayıp banka ve sigorta şirketlerini devletleştirmeye başlaması da, dünyaya mutlak liberal global ekonomi telkin edip kabul ettiren ABD'nin, bilhassa Cumhuriyetçi Parti'nin felsefesi ile çelişiyor gibi düşünenler mevcut. Acaba Demokrat Obama ile, 1933'teki gibi Demokrat Parti, sosyal demokrasiye kayar mı? Ama Obama'nın ikinci bir Roosevelt olması, muhtemel görünmüyor. Bush'a istediği 700 milyar bu hafta içinde muhtemelen verilecek. Bakalım bu sabah -Cuma günü Cumhurbakanımız'ın açtığı- New York borsası nasıl başlayacak? Hayırlı Bayramlar...