Myanmar'da afet

Myanmar'da kasırganın 100.000 cana mâl olduğu söyleniyor. Asya tarihinin büyük âfetlerinden biridir. Myanmar, Çinhindi yarımadasının batısını kaplar (677.000 km2). Hindistan-Çin-Tayland arasındadır, Bangladeş ve Laos'la da sınırı vardır. Hind Okyanusu'nun Bengal Körfezi üzerindedir. Ülkeye Birmanya denirken, 1948'de Burma, 1993'te o da beğenilmeyip Myanmar yapıldı. Bir devlet bu kadar isim değiştirmemeli. Birmanlar, tek heceli dilleri olan Çin-Tibet grubundan bir ırktır. 53 milyon nüfusun beşte birini ise diğer ırklar oluşturur. Yüzde 89 Budist, yüzde 6 Sünnî Müslüman, gerisi Brahman ve Katolik yahut Protestan Hristiyandır. Myanmar Birleşik Devletleri'nin başkenti 6 milyon nüfuslu Yangon (Rangun), tarihî taht şehri ise Mandalay'dır. Kişi başına 1500 dolar düşen yoksul bir ülkedir. Myanmar, 1885'te bağımsız krallığını kaybetti. 1946'ya kadar İngiltere'nin Hindistan'a bağlı sömürgesi oldu. Bu arada 1942-45 arasında Japon işgaline uğradı. 1958'den beri komünizan bir askerî cuntanın yönetimindedir. Cumhurbaşkanı, 1933 doğumlu 16 yıldan beri hüküm süren bir mareşaldir. 32 bakanın 26'sı muvazzaf general, ancak 6'sı sivildir. Böyle bir yönetim duydunuz mu? 1914-18 Cihan Savaşı'nda birçok Türk harb esirini İngiltere, Birmanya'daki kampa götürdü. Şehitliğimizin şimdi ne durumda olduğu öğrenilmelidir. Rangun'da Timuroğulları'nın son Hindistan Türk imparatoru, 1862'de ölen İkinci Bahâdır Şâh'ın türbesi vardır. Sandukasının başında hâlen Türkiye ve Pakistan bayrakları bulunuyor. Muhteşem Budist mâbedlerini görmek için 1970'lerde Myanmar'a gitmeye teşebbüs etmiştim. Ülkeyi bugün de dünyaya kapatan rejim beni caydırdı. Gelen yabancının başının belâya girmesi işten değildi. Birman subayının aklını başına alarak çağa uyum sağlamasını, bulundukları çıkmaz yoldan ayrılmalarını umuyoruz. Zengin tarihi olan, yakutları ile ünlü bu ülkenin, yoksulluktan kurtulmak için, mutlaka dışarıya açılması gerekiyor.