Nelerle savaşıyoruz?

Dün­ya bor­sa­la­rın­da iş­lem gö­ren ka­pi­ta­lin top­la­mı 51.6 tril­yon do­lar­mış. 2008 son­ba­har kri­zin­de bu­nun 25 tril­yo­nu eri­miş, bu­har­la­şıp ha­va­ya ka­rış­mış, da­ha an­la­şı­lır ta­bir­le his­se se­net­le­ri düş­müş. An­lı şan­lı bü­tün ABD, Ja­pon, Al­man şir­ket­le­ri­nin se­net­le­ri­nin de­ğe­ri ya­rı­ya in­miş. Kâ­ğıt üze­rin­de dün­ya 25 tril­yon do­lar kay­bet­miş. Ama da­ha açık ifa­de ile or­ta­da kay­bo­lan, yok olan bir şey yok. Her şey yer­li ye­rin­de. Bun­la­rın sa­de­ce de­ğer­le­ri ya­rı­ya in­miş. Bu da mo­dern za­man­lar­da ta­ri­hin en bü­yük çap­ta eko­no­mik kri­zi sa­yı­lı­yor. Bu­na New York ve Was­hing­ton'a te­rör ta­ar­ru­zu olan 11 Ey­lül tra­je­di­si­ni ek­le­yi­niz. Bu ey­lem­ler­de gök­de­len­ler yer­le bir ol­du. Bin­ler­ce in­san öl­dü. Bü­yük mad­dî za­rar oluş­tu. De­mek 21. asır hiç de par­lak, in­san­lı­ğa ümit ve­ren ka­rak­te­ris­tik olay­lar­la açıl­ma­dı. 11 Ey­lül'den iti­ba­ren, ci­han dev­le­ti ABD, ar­tık her­han­gi bir dev­le­tin teh­di­di al­tın­da de­ğil, böy­le bir dev­let­le sa­vaş­mak ih­ti­ma­li bi­le çok dü­şük. Pe­ki­yi Irak'ta­ki, Af­ga­nis­tan'da­ki yüz bin­le­rin öl­dü­ğü sa­vaş ki­min­le ya­pı­lı­yor? ABD ve müt­te­fik­le­ri, bu ara­da Tür­ki­ye (PKK ile) te­rö­rist ör­güt­ler­le sa­va­şı­yor­lar. Bu sa­va­şın bo­yut­la­rı, dev­let­ler ara­sı har­bin bo­yut­la­rın­dan çok da kü­çük de­ğil. Sad­dam'ın Arap âle­min­de bi­rin­ci sa­yı­lan güç­lü or­du­su var­dı. Ame­ri­ka bu or­du­yu bir­kaç gün­de ve az za­yi­at ve­re­rek or­ta­dan kal­dır­dı. Te­rör ör­güt­le­ri ile sa­vaş­ta ise bü­yük ka­yıp­lar ve­ril­di. Hâ­lâ bit­me­di. Bi­te­ce­ğe de ben­ze­mi­yor. Alın si­ze 21. Yüz­yıl... Üçün­cü Bin­yıl (Mi­len­yum)... İle­ti­şim­de, ha­ber­leş­me­de, ulaş­tır­ma­da, elek­tro­nik­te, ge­ne­tik­te, her alan­da hâ­ri­ka­lar ba­şa­ran in­sa­noğ­lu, san'at­ta, ede­bi­yat­ta, mu­si­ki­de ger­çi ge­çen asır­la­ra eri­şe­me­di ise de, eği­tim ve öğ­re­tim ola­ğa­nüs­tü ya­yıl­dı. An­cak te­rö­rün hak­kın­dan ge­le­me­di. Ener­ji pay­la­şı­mı ya­pı­la­ma­dı. Sa­vaş hâ­lâ de­vam edi­yor. Ve ede­cek gi­bi. Üs­te­lik bir de ev­ren­sel eko­no­mik kriz be­lâ­sı ek­len­di...