Pa­kis­tan ve Af­ga­nis­tan

Baş­ba­kan Sa­yın Tay­yip Er­do­ğan'ın Hin­dis­tan zi­ya­re­tin­den son­ra, ge­çen haf­ta so­nun­da İs­tan­bul'da bir Tür­ki­ye-Pa­kis­tan-Af­ga­nis­tan zir­ve­si ya­pıl­dı. Pa­kis­tan'la iliş­ki­le­ri­miz, Pa­kis­tan dev­le­ti ku­rul­du­ğun­dan bu ya­na mü­kem­me­lin bi­le üze­rin­de­dir (Pa­kis­tan'a ilk bü­yü­kel­çi ola­rak Türk­çe'nin gel­miş geç­miş en bü­yük şa­iri­ni gön­der­mek­le sev­gi­mi­zi be­lirt­miş­tik). Hin­dis­tan'la da dos­tuz, Pa­kis­tan'a ya­kın dur­ma­mız en­gel de­ğil­dir. Bin yıl kal­dı­ğı­mız ül­ke­ler­dir. İki çok önem­li dev­let ara­sın­da­ki an­laş­maz­lık, Keş­mir me­se­le­sin­den kay­nak­la­nı­yor, de­vam edi­yor ve bi­zi üzü­yor. Hem Pa­kis­tan'ın, hem Hin­dis­tan'ın yü­zü Ba­tı'ya dö­nük­tür. ABD ile de ya­kın­dır­lar. Pa­kis­tan, ABD as­ke­ri­nin Af­ga­nis­tan'da­ki te­rö­rist­le­ri Pa­kis­tan top­rak­la­rın­da da ta­ki­bi se­be­biy­le şi­kâ­yet­çi­dir. An­cak se­bep, te­rör­de­dir. Bom­bay ey­le­mi, As­ya'nın 11 Ey­lü­lü şek­lin­de al­gı­lan­dı. El-Ka­ai­de ve bağ­lan­tı­sı çe­te­ler­le Tâ­li­bân, Pa­kis­tan ve Af­ga­nis­tan'da ci­rit atı­yor. Pa­kis­tan ile Af­ga­nis­tan'ın ara­sı­nın açıl­ma­sın­da te­rör fak­tö­rü ağır­lık­lı­dır. Ge­çen haf­ta İs­tan­bul'da Cum­hur­baş­ka­nı Sa­yın Ab­dul­lah Gül, Pa­kis­tan'ın genç ve ye­ni cum­hur­baş­ka­nı Âsıf Ali Zer­dâ­rî ile Af­ga­nis­tan cum­hur­baş­ka­nı Ha­mîd Kar­zâ­î'yi bu­luş­tur­du, ba­rış­tır­dı. As­ya'da ba­rış için önem­li gi­ri­şim­dir. Ni­te­kim Baş­kan Bush, Ab­dul­lah Gül'ü te­le­fon­la ara­dı, te­şek­kür et­ti. Pa­kis­tan'la Af­ga­nis­tan iyi ge­çin­mek du­ru­mun­da bu­lu­nan iki Sün­nî Müs­lü­man dev­let­tir. Af­gan­ca (Peş­tû) ko­nu­şan Af­gan­la­rın ya­rı­sı Af­ga­nis­tan'da, ya­rı­sı Pa­kis­tan'da ya­şa­mak­ta­dır. Pa­kis­tan'ı oluş­tu­ran 4 fe­de­re oto­nom eya­let­ten ku­zey­de­kin­de Af­gan­lar ya­şar, Af­gan­ca -Ur­du­ca ve İn­gi­liz­ce ya­nın­da- res­mî dil­dir. Bu eya­let, Af­ga­nis­tan'ın gü­ne­yi­ne bi­ti­şik­tir. Af­ga­nis­tan'da Ame­ri­ka'nın kur­du­ğu hü­kû­met güç­süz­dür. Biz­zat Kar­zâ­î "Be­nim hük­müm Kâ­bil'den dı­şa­rı­ya geç­mez" de­miş­tir. Mo­dern Af­ga­nis­tan'ın oluş­ma­sın­da son dö­nem Os­man­lı'nın ve Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nin eme­ği var­dır. Ku­zey Af­ga­nis­tan, Gü­ney Tür­kis­tan'dır. Mev­lâ­nâ, Belh do­ğum­lu­dur.