Reagan hakkında

ABD'nin 39. Başkanı Ronald Reagan, üç rekoru birden elinde tutarak öldü: En yaşlı başkan seçilen (70), en yaşlı başkanlıktan çekilen (78), en yaşlı ölen (93) başkan odur. Tarih ilmi bakımından, üçüncü Milenyum'u açan bir şahsiyettir. İnsan haklarına en aykırı, gaddar, kıyıcı, vahşi ve tamamen başarısız bir rejim olan komünizmi, Sovyetler Birliği denen heyûlâyı dağıtarak, milletleri artık tehdid edemeyecek hâle getirdi. Sovyetler'in -ve bu arada onun minyatürü Yugoslavya'nın- 20. asır sona ermeden ve savaşsız, kendi içinden dağılacağını 1965'te Hayat Tarih Mecmuası'na yazdığım iki ve Türk Kültürü'ne yazdığım bir uzun makale ile, kesin ifadeyle anlattım (tabiatıyla hasımlarımız da ikiye katlandı). Bizde ve her ülkede dünyaya nizamat verenler, Sovyetler'i -tıpkı ABD gibi- ebedî, ölümsüz bir devlet sayıyorlardı. Afrika kabilelerine devlet statüsü verilmişken, yüz milyon Türk'ün Rus tutsağı olmasına ses çıkarılamıyordu. Bu Türkler'in kurtulacaklarından asla şüphe etmeyen biz bir avuç insan, bu akl-ı evvellere göre -aslında şerefli bir kavram olan- Turancılık'la itham edilip geri zekâlı ve sistem düşmanı sayılıyorduk. Olaylar gelişti. Kimin bu iki sıfatı kazandığı güneş gibi ortaya çıktı. Tarihin bir dönüm noktasını gerçekleştiren Reagan, 20. asır ABD başkanlarının şüphesiz en büyüğüdür. 18. asırda Washington, 19'da Lincoln ne ise, odur. Roosevelt budalasının dünyayı komünizme açarak başlattığı korku çağını kapattı. Amerika'da Reagan ve İngiltere'den onun 15 yaş genç meslektaşı Thatcher, aynı yıllarda iktidara geldiler. Kararlı antikomünist idiler. Komünizmi resmen şeytan ilân etmekten korkmadılar. Asla taviz vermediler. Reagan, Yıldız Savaşları diye trilyon dolarlık bir proje başlattı. Uzayda geçecek olan müstakbel savaşta Amerika, bir uzay savunma şemsiyesi örülerek Sovyetler'in nükleer gücünden zarar görmeyecekti! Projeye milyarlarca dolar yatırması, komedi değil, ciddi olduğuna Moskova'yı inandırdı. Rusya'nın aynı sistemi yapacak teknolojisi vardı. Ama parası yoktu. Sovyet vatandaşları ekonomik yoksulluk içinde, kuyruklarda sürünerek yaşıyorlardı. Tesadüfen Moskova'da Gorbaçov gibi namuslu ve akıllı bir komünist iktidarda idi. Moskova, Arz'ı Rus sömürgesi yapmaktan ibaret Sovyet politikasından vazgeçti. Pes dedi. ABD, tek dünya devleti hâline geldi. Katı, belki vahşi kapitalist siyasetleri dolayısıyla Thatcher gibi Reagan da eleştirilebilir. Ama Arz'ı, bir nükleer dehşet dengesi gezegeni olmaktan kurtardığı inkâr edilemez. Yüz milyonlarca insanı da tutsaklıktan kurtarmıştır.