Türkiye ve Fransa

Irak Savaşı, Birleşik Amerika'nın hem Fransa, hem Türkiye ile ilişkilerini bozdu. Bu ilişkiler tarihî, derin ve samimi idi. ABD ile Almanya daha mesafelidir. Amerika, tarihi boyunca Fransa ve Türkiye ile asla savaşmadı. Osmanlı ile Amerika, Birinci Cihan Savaşı'nda bile biribirlerine harb ilân etmediler. Fransa'ya gelince, İngiltere sömürgesi olmaktan kurtulmak için ayaklanan Amerikalılar'ı destekleyerek ABD'nin kuruluşunu sağladı. İngilizce konuşan Amerikalılar'ın kendi başlarına İngiltere'den yakalarını kurtarmaları zordu. Her iki Cihan Savaşı'nda Amerika, Almanya'nın yenilmesini temin etti ve Fransa'da Alman işgaline son verdi. Bütün bunlara rağmen General de Gaulle, Amerika'nın 1916'dan itibaren Avrupa kıt'asına müdahalesini hoş görmedi. Amerika'nın Avrupa'ya üstünlüğünü kabûl edemedi. Aslında faşizmin ve komünizmin demokrasiyi böldüğü Avrupa, 2 asır kadar sürdürdüğü dünya üstünlüğünü 1943'te kesinlikle yitirmişti. Golist felsefe, General'den sonra sürüp gitti. Bugünki temsilcisi Chirac'tır. Bu görüş, Birleşik Amerika'nın dünya ve Almanya'nın Avrupa üstünlüğüne karşıdır. Fakat ancak Almanya, mümkünse Rusya ile işbirliği yapılarak Avrupa kıt'ası Amerikan üstünlüğünden korunabilecektir. Golist ideolojisinin daha General'in hayatında uygulanamaz hayalleri vardı. Bugün üstelik eskimiştir. Fransa'nın ABD'ye karşı tavrını açıklayabilmek için hatırlattık. Bir Avrupa devleti olan Türkiye'nin, Amerika'ya karşı, Fransa'nınkine benzer kompleksleri yoktur. Ancak İsrail'i koruması sebebiyle dinî akımlar ve tabiatiyle komünist, sosyalist mihraklar, Türkiye'de 1945'ten sonra Amerikan düşmanlığını canlı tutmaya çalıştılar. Bugün ABD ile dostluğumuz, stratejik müttefik durumumuzu iki aşirete bağışlamamız derecesinde sarsıldı. Ama geçicidir. Pax Americana'nın Asya'da Türkiye'nin rızası olmaksızın gerçekleşebilmesinin zorluğunu Washington biliyor. Ankara da Amerikan ittifakının Türkiye'nin dış politikasının güçlü ilkesi olarak vazgeçilmezliğinin farkındadır.