Türkiye'de azınlıklar

Osmanlı İmparatorluğu cebren tasfiye edildi. 1878, 1913 ve 1918'de... Tasfiyeyi İngiltere, Fransa, Hollanda, Portekiz, Rusya gibi 1945'ten sonra kendi irademizle yapamadık. Zira belâlı savaşlara yanlış politika ile girdik ve yenilen taraf olduk. Bıraktığımız milyonlarca kilometre kare ülkelerde Türk azınlık, istisnasız kötü muamele gördü. İkinci sınıf insan sayıldı. Yönetime katılamadı. Varlıklarına el kondu. Büyük kıyıma, katliâma uğradı. Arnavutluk ve Arap ülkeleri gibi yeni Müslüman devletlerde bile aynı durum cereyan etti. Millî Mücadele'den sonra Türkiye, büyük bir mübâdele (karşılıklı nüfus değişimi) istedi. Mübâdele dışı bırakılan İstanbul'dan da, artık imparatorluk ve hilâfet taht şehri (ve Roma İmparatorluğunun da merkezi) olmadığı için, çok gayri müslim kaçtı (Gayri Türk Müslümanlar hiçbir dönemde asla ekaliyyet=azınlık sayılmamıştır). 1919'da İstanbul nüfusunun üçte biri gayri müslim idi. Atatürk döneminde, Rumlar, Ermeniler, Yahudiler, Bulgarlar resmen azınlık statüsünde idiler. İlk üçü İstanbul'dan birer milletvekili çıkarıyordu. İnönü döneminde, milliyetçiliği ile tanınan Başbakan Şükrü Saraçoğlu, Dışişleri Bakanlığı da yaptığı halde, İnönü ile birlikte Varlık Vergisi adını verdikleri Türk'e yakışmaz yasa ile, azınlıkları çok açık şekilde ön plana çıkararak, olağanüstü vergi ihdâs etti. Bir defaya mahsustu. Dönme (Sabataist, Avdetî) cemaati bile azınlık sayıldı. Meselâ aynı müessesede ortak bulunan iki iş adamından Rum olana 30.000, 1912-20'de yedek askerlik yapan Türk olana 5000 TL vergi kesildi (Rum ortak vergisini ödeyip dönmemek üzere Türkiye'den gitti). Ödeme gücü bulunmayan 2000 küsur azınlık mükellefi, Aşkale'ye kar küremeye gönderildi, Yüze yakını geri gelemedi. 11.10.1942 Varlık Vergisi ile 114.000 mükelleften 315 milyon TL tahsil edilebildi. (1 altın=15 TL idi). İkinci Cihan Savaşının zirvesi idi. İnsan denen varlık sayı ile sayılmıyor, kıyasıya harcanıyordu. Türkiye'de günde yarım kilogramdan az bir topak süpürge çöpü ihtiva eden kapkara ekmek, karne ile dağıtılıyordu. Gayri müslim azınlıklar böylesine bir atmosferde büyük darbe yedi. Türkiye'ye güvenleri sarsıldı... Yarın devam edeceğim.