Alfabe değişikliği travmasını atlatmalıyız! Osmanlıcayı 30 dile çeviren Transleyt açıldı

MURAT ÖZTEKİN'İN HABERİ- Gazetemizin ilk olarak duyurduğu “Transleyt” farklı asırlardan Osmanlıca metinleri Latinize edip günümüz Türkçesine sadeleştirme imkânı da sunuyor. Lansmanda platformu geliştiricilerinden Sadi Özgür tanıtırken; Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın, Prof. Dr. Hayati Develi, Prof. Dr. Mehmet Ölmez, Prof. Dr. Cemal Demircioğlu, yayıncı Saadet Özen ve diğer geliştirici Fatih Kadir Akın birer konuşma yaptı.

'SADECE METİN ÇEVİRMEK BİLİM DEĞİLDİR'

O isimlerden olan Prof. Develi, Türkçenin “alfabe değişikliği travmasını” atlatması gerektiğini vurgulayarak “Biz bir alfabe değişikliği travması yaşadık. Eski metinleri okuyamaz ve anlayamaz hâle geldik. Bu yüzden yıllarca birçok akademisyen Osmanlı Türkçesi metinleri çevirerek ünvanlar aldı. Ancak sadece metni çevirmek bilim değildir; yorumlamak, teori birikimi oluşturmak ve medeniyete katkı sunmak gerekir. Şimdi Türkçenin Yunus’tan bugüne gelen birikimini anlamaya yarayacak bir şey lazım. Bu sebeple Transleyt projesi beni çok heyecanlandırdı. Elbette hiçbir yazılım insan kadar doğru tercüme yapamaz. Yapay zekânın da yanlışları var. Ancak ileride Türkçeyi çok iyi öğrenecektir!” dedi.

“ALFABELER DİNLE ALAKALIDIR”

Prof. Mehmet Ölmez ise yapay zekânın Osmanlıca metinleri günümüze çevirmede bazı sıkıntılar yaşayabileceğini de örnek kelimeler üzerinden anlattı ama “Elbette bu çözülecektir. Teknolojiye karşı kavga olmaz” ifadelerini kullandı. Ölmez, konuşmasında Türkçe kadar dünyada alfabe değiştiren başka bir dil olmadığını kaydederek “Alfabeler aslında dinle alakalıdır. Bir din değiştiren o dinin alfabesini de kabul eder. Mesela Budizme girenler Nagari alfabesini kullanmışlardır” ifadelerini kullandı. Saadet Özen ise bir iletişim devriminin tam ortasında olduğumuzu vurgulayarak “Bugünün ileride anılacağını düşünüyorum. Platformun yayıncılığa avantajları var. İyi çevirmenler için iyi bir yardımcıdır ve çok faydalıdır. Osmanlıcayı anlamlandırmaya dair daha iyi bir ortam oluşturabilir” dedi.

'DEVLET SAHİP ÇIKMALI'

Prof. Dr. Cemal Demircioğlu da “Transylet devletimizin sahip çıkması gereken çok önemli bir proje. Eksikleri olabilir ama elbette gelişecek. Orta Asya’dan başlayan Türk yazı ve çeviri serüvenimize de büyük veriler sağlayacaktır” diye konuştu.