Transleyt, yapay zekâ ile 30 dile çeviriyor! Osmanlı 'hazineleri' dünyaya açılıyor
Osmanlı Türkçesiyle kaleme alınmış eserleri günümüz Türkçesinin yanı sıra onlarca dile tercüme eden “Transleyt” platformu hayata geçiyor. Türk kültürünün zenginliklerini dünyaya tanıtmak için yola çıktıklarını söyleyen platformun kurucusu Sadi Özgür “Osmanlıca eser ve vesikaları, modern dünyaya açacağız” diyor.
MURAT ÖZTEKİN'İN HABERİ - Osmanlı İmparatorluğu’nda yedi asır boyunca İslami ilimlerden edebiyata, astronomiden fiziğe birçok sahada binlerce eser kaleme alındı. Ancak “lisan engeli” yüzünden sıradan okuyucuların çoğuna ulaşamadığı bu kültürel hazineler, yapay zekâ temelli tercüme platformlarıyla günümüze taşınmaya başlıyor.
Osmanlı Türkçesiyle kaleme alınmış eserleri anlamaya ve yeni yayınlarla bugüne aktarmaya vesile olacak platformlar yolda... Sadi Özgür ve ekibi tarafından geliştirilen yapay zekâ temelli bir platform olan Transleyt de Osmanlıca eserleri ve yayınları, günümüz Türkçesinin yanı sıra dünyanın 30 farklı diline tercüme etme özelliğine sahip. Ağır metinler için sadeleştirme fonksiyonu da olan Transleyt’in tarih meraklılarının okumalarının yanı sıra Osmanlıcaya dair akademik araştırmalara ve Osmanlıca kitap yayıncılığına katkı sunması bekleniyor. Transleyt’te bir kullanıcı metin çevirirken üslubunu da seçebiliyor. Bunun yanında çevrinin tonunu da tespit edebiliyor; mesela “arkadaşça” veya “esprili” şekilde tercüme yapabiliyor.
ŞİİRLERİ BİLE YORUMLUYOR!
35 bin eser ve 5 milyon sayfaya yakın Osmanlıca kaynak üzerinden yapay zekânın eğitilmesiyle meydana getirilen Transleyt’in en güzel özelliklerinden biri de Osmanlıca şiirlerin transkripsiyonunu yapması, bugünkü Türkçeye çevirmesi ve manası hakkında yorumlarda bulunması. Platform sayesinde bir cümleyi 13. asır ile 21. asır arasında dilediğiniz bir devrin üslubuna çevirme imkânı da mevcut.
TÜRK KÜLTÜRÜNÜ TANITMAK İÇİN YOLA ÇIKTIK
21 Ağustos’ta İstanbul Üniversitesinde yapılacak lansmandan sonra kullanıcıların istifadesine sunulacak Transleyt hakkında sorularımızı cevaplayan Sadi Özgür “Türk kültürünü Osmanlıca üzerinden tanıtmak için böyle bir projeye giriştik. Ancak Osmanlı Türkçesi metinleri günümüz Türkçesine taşımak için yola çıktıktan sonra niyetimiz değişti. Osmanlıcayı diğer dünya dillerine tercüme edecek bir altyapı da meydana getirmek istedik. Neticede yapay zekâ temelli bir çeviri ve medya işleme platformu geliştirdik. Osmanlı Türkçesinin de içinde olduğu otuz dilde çaprazlama tercüme yapabilen bir platform bu... Transleyt Osmanlıca metinleri, İngilizce, Almanca hatta Çinceye çevirmeye imkân tanıyor. Osmanlıcayla ilgili araştırma yapanların ve yazarların işlerini kolaylaştıracak resimden ve sesten tercüme, OCR yapma gibi temel özellikleri barındırıyor” diye konuşuyor.
Türkiye’de Osmanlıcaya dair yapay zekâ temelli tercüme platformlarının yeni geliştirilmeye başlandığını söyleyen Sadi Özgür “İlk safhadaki hedefimiz Osmanlıda matbaanın kullanılmaya başladığı 1720’lerden itibaren ortaya çıkan matbu metinleri ve düzgün el yazması eserleri anlaşılabilir kılmak. Daha sonraki hedefimiz ise diğer el yazması metinleri günümüz Türkçesine aktarmayı mümkün kılmak. Böylece Osmanlı Türkçesiyle yazılmış akademik ve edebi eserler ile vesikaları modern dünyaya açacağız. Hâlihazırda birçok Osmanlıca belge dijitalleştirildi. Biz de daha evvel Wikilala Projesi’yle Osmanlıca dijital eserler ve dokümanları bir havuzda topladık. Kullanıcılar buradan veya farklı yerlerden edindiği Osmanlıca metinleri anlayabilecek” dedi.
'OSMANLICA ESERLERİ DAHA İYİ ANALİZ EDECEĞİZ'
Transleyt’in kültür ve akademi dünyasına büyük katkı sunacağını dile getiren Sadi Özgür şunları anlatıyor:
Türkiye’de beş asırlık bir Osmanlıca kitabı, günümüz Türkçesine tercüme etmek başlı başına muvaffakiyet olarak görülüyor. İngiliz bir akademisyenin ise böyle bir derdi yok; ondan analiz ve çıkarım yapmasını isteniyor. Transleyt platformu ise tercüme safhasını kısaltarak Osmanlıca eserleri daha iyi analiz edebilmemizin önünü açacak. Böylece akademik çalışmaların müddeti kısalacak. Öte yandan daha süratli tercüme ile Osmanlıca kitaplar günümüz Türkçesine daha kolay aktarılacak. Yani Osmanlının akademik ve kültürel hazinelerine daha kolay ulaşacağız. Belki yeni edebî eserler ortaya çıkacak.
'da Takip Edin!
