Van'da Ayanis Kalesi kazısı 36 yıldır devam ediyor: Keşifler Urartu tarihine ışık tutuyor
Ayanis Kalesi'nde başlatılan kazı ve restorasyon çalışmaları 36 yıldır devam ediyor. Kral II. Rusa tarafından Van Gölü'ne hakim bir tepe üzerinde yaptırılan, süslemeleriyle ve önemli buluntularıyla dikkat çeken kale sayesinde Urartu tarihi aydınlatılıyor.
Yaklaşık 2 bin 700 yıl önceden bugüne ulaşan süslemeleri, kerpiç duvarları, taş işlemelerinin yanı sıra mabet bölümündeki süsleme ve surlardaki kabartmalarıyla Ayanis Kalesi dünyadaki en önemli Urartu mabedi olarak biliniyor.
Kazı çalışmaları Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle Erzurum Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Işıklı başkanlığında yürütülüyor.
GELECEĞE MİRAS PROJESİNE DAHİL EDİLDİ
Kazı başkanı, çalışmaların bakanlığın "Geleceğe Miras" projesine dahil edildiğini, 2024 yılı kazı sezonunun 1 Temmuz'da başladığını, mevsim şartlarının izin verdiği ölçüde çalışmalarına devam edeceklerini ifade ediyor.
HİÇ KAZILMAMIŞ ALANLAR KAZILIYOR
Başkan Işıklı başlatılan çalışmalar hakkında şu bilgileri veriyor:
"Özellikle 2024 yılı kazı çalışmaları tapınak kompleksini hiç kazılmamış olan kuzey mekanlarında başladı. Bu bahsettiğimiz mekanlar küçük mekanlar değil, devasa anıtsal boyuta sahip.
Şu an belki 6-7 metre derinliğinde, 4-5 metre kalınlığında kerpiç duvarlardan oluşan mekanlardan söz ediyoruz. Bunlar muhtemelen Urartu kraliyetinin büyük yapılarıydı.
Bu yapıların işlevini anlamaya çalışıyoruz. İlk mekanımızı tam anlamıyla son 2 yıldır yaptığımız kazılarla tamamlayabildik. Daha önce de ilk defa Ayanis Kalesi'nde insan iskeleti hep bu mekanda ele geçti.
Daha öncesinde de yine kült amaçlı olduğunu düşündüğümüz ve ya aynı şekilde ateşle ısınmayla işlevselliği de olan ilk bronz el arabası ele geçmişti. Yine bronz plakalar ele geçmişti süslemeyle ilgili."
"SON AŞAMAYA GELİNDİ"
"Aslında buluntu açısında son derece zengin bir mekan. Bunun bir bağlantısını mimari olarak tam ayrıntılarını çözme aşamasındayız, son aşamaya geldik.
Bu buluntularla beraber de mimari özelliklerini değerlendirip bu yapı grubunun ne tür bir işlevi olduğunu, kraliyet ve din açısından önemli elit kesimin hangi ihtiyaçlarını karşıladığını inşallah yakın bir süre içerisinde çözeceğiz ve bunu bilim dünyasıyla paylaşacağız.
Ama şu aşamaya kadar ele geçirilen buluntular buranın gerçekten son derece heyecan verici ve Urartu dinini, özellikle Haldi merkezli Urartu dinini, Urartu ritüellerini, seremonilerini anlamamız açısından son derece zengin bir alan."
Bölgeye yapılan yatırımlar için teşekkür eden Işıklı, Urartu tarihine dair önemli keşiflerin ortaya çıkacağı, kalenin tamamının ortaya çıkarılacağına dair bilgiler paylaşarak çalışmaların hızla devam ettiğini söyledi.