Çağımızın pandemisi hafızayı vuruyor... İnternet dijital unutkanlık yapıyor

ZİYNETİ KOCABIYIK'IN HABERİ - Sokakta yürüyorsunuz bir ses adınızı söylerken omzunuzda bir el hissediyorsunuz. Arkanızı dönüyorsunuz ve o kişi size gülümsüyor. Aslında onu tanıyorsunuz. Ama ne adı ne de kim olduğunu çıkaramıyorsunuz. Bu bilgiler aklınızdan uçup gitmiş.

Çoklu görev ve işlem hızı gibi bilişsel becerilerimizin çoğu 30 yaş civarında zirve yapar ve daha sonra yaşla birlikte yavaş yavaş azalmaya başlar. Ama tabii bunu durdurmak mümkün. Ne mi yapmalı? Bu sorunun cevabı sağlıklı beyin yaşlanması ile ilgili çalışmalar yapan Prof. Dr. Derya Uludüz’ün tavsiyelerinde gizli…

İNTERNETTEN ÖNCE HAFIZANIZI ÇALIŞTIRIN

Aradığınız bir bilgiyi internette arama motoruna yazmadan önce hatırlamaya çalışın.

İnternet, aklımıza takılanları bulmak için için büyük bir kolaylık. Ancak bu, dijital amnezi (bilgisayarlı bir cihazın sizin için hatırlayacağına güvendiğiniz için bilgiyi unutmak) adı verilen modern bir durumu körüklüyor. Çoğumuz telefonumuzda kişilerime bakmadan çocuklarımıza veya iş yerimize telefon edemiyoruz. Oysa “beyin bir kullan ya da kaybet makinesidir”. Yeni şeyler öğrendiğimizde ve daha sonra onları hatırladığımızda, beynin hafızayla ilgili alanlarını çalıştırırız. Ancak hatırlamak için kendimizi zorlamak yerine telefonlarımız veya internet gibi dış kaynaklara güvendiğimizde, beynin bu bölgeleri zayıflar.

HER GÜN AYNI YOLU KULLANMAYIN

Google Haritaları kullanmadan yeni bir adrese gitmeye çalışın veya işten eve yeni bir rota izleyin.

“Unutkanlığın en önemli sebebi otomatik modda yaşamaktır”. Bir şeyleri ne kadar çok düşünürseniz veya yeni yaklaşımlar denerseniz, beyninizi daha uzun süre sağlıklı tutmak için o kadar çok meşgul edersiniz.

UYKU ÖĞRENMEYİ PEKİŞTİRİR

Karar vermeden önce uyuyun

Hızlı düşünmek söz konusu olduğunda kaliteli ve dinlendirici bir uyku tartışılmaz. Gecenin ilk bölümündeki yavaş dalga uykusundan sabah erken saatlerde REM uykusuna geçerken, beynimiz gün boyu öğrendiklerimizi gerçek çalışma bilgisine dönüştürür.

HER GÜN EGZERSİZ YAPIN

Kan, beynimizi besleyen oksijen ve besinlerle doludur.

Kanınızı pompalayacak şekilde hareket ettiğiniz her an, beyninize güç verirsiniz. Egzersiz aynı zamanda beyin için gübre görevi gören, nöronları dallar üretmeye teşvik eden ve böylece daha etkili iletişim kurabilmeleri için uyaran bir protein üretimini artırır. 

AYNI ANDA BİRDEN FAZLA İŞ YAPMAYIN

Çoklu görevlerle dağılmayın.

Çoklu görev bizi üretken hissettirir, ancak gerçek tam tersidir. Beyin aynı anda birkaç göreve odaklanmak için tasarlanmamıştır. Çoklu görev yaptığımızda beynimiz stresli hisseder. Algılanan veya algılanmayan bu stres, kısa süreli belleğe müdahale eden hormonların salınımını da tetikler. Bu da hafızayı  zayıflatır.

HAFIZAYA İYİ GELEN SÜPER BESİNLER 

Beyniniz için sağlıklı beslenin

Beslenme, günlük hafızanız ve odaklanmanız üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Doğru beslenme bilgileri ve daha fazlasını saklama yeteneğinizi şekillendirir.

Mor Meyveler ve pancar: Mor meyveler kan-beyin bariyerini geçme konusunda benzersiz bir yeteneğe sahip antioksidan bileşiklere sahiptir. Siyah üzüm, ahududu, mor erik gibi mor meyveler beyninize girdiğinde serbest radikalleri yakalar ve onlara “kötü adamları yakalayan polis memuru” muamelesi yapar.
Pancar, kanda nitrik okside dönüştürülen nitrat bakımından zengindir. Nitrik oksit, vücuttaki kan damarlarını gevşeterek kan akışını arttırır. Beyninize ne kadar çok kan ulaşırsa, o kadar hafıza keskin olur.

Zerdeçal: Bu baharat, güçlü bir anti-inflamatuar madde olan kurkumin açısından zengindir. Bir çalışmada, günde iki defa 90 mg zerdeçal tüketen kişilerin hafızasının tüketmeyenlere göre daha güçlü olduğu gösterildi.

GÜN ORTASINDA ŞEKERLEME YAPIN

Gün ortasında 30 dakika uyuyun. 7 ila 8 saatlik uykunun yerini hiçbir şey tutamaz. Bunun yanında günün ortasında en az yarım saat kestirdiğimizde, her aşamadaki zamanımız daha verimli olur. Şekerleme, öğrendiklerinizi belleğe yerleştirmek ve üretkenlik açısından bir gecede elde edeceğiniz uyku ile rekabet edebilir.