Pirinç pilavından zehirlenmeyin! Uzmanlar uyardı bu 10 maddeye dikkat

ZİYNETİ KOCABIYIK'IN HABERİ - Son günlerde artan ishal vakaları sebebiyle vatandaş acillere koşuyor. İshal vakalarının en önemli sebebinin besin zehirlenmeleri olduğuna vurgu yapan uzmanlar, yaz aylarında gıda hijyenine dikkat edilmesi gerektiği uyarısını yapıyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün tahminlerine göre, dünya genelinde her yıl yaklaşık 600 milyon kişi besin zehirlenmesi yaşıyor, yaklaşık 420 bin kişi hayatını kaybediyor. Sıcak havada mikropların hızla çoğaldığına dikkat çeken Acıbadem Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Murat Karakoç, “Yaz aylarında Stafilokok, Salmonella, E.Coli gibi bakteriler ile Rotavirüs ve Norovirüs gibi virüsler besin zehirlenmesine yol açıyor. Ayrıca yaz aylarında piknik, barbekü, plaj gezileri gibi açık hava etkinliklerinin artması, özellikle turistik ve kalabalık bölgelerde temizlik şartlarına uyulmaması, çiğ ve az pişmiş gıdaların tüketilmesi de besin zehirlenmesi sıklığını artırıyor” dedi.   

BU BELİRTİLERDE ASLA ZAMAN KAYBETMEYİN! 

Besin zehirlenmesinin belirtileri, bozulmuş gıdaların tüketiminden sonra birkaç saat veya birkaç gün içinde ortaya çıkıyor. Belirtilerin hafif veya şiddetli olabileceğine işaret eden Dr. Karakoç, “Hafif belirtiler bulantı, günde 5’ten daha az sıklıkta oluşan kusma ve ishal, karın ağrısı ve kramplar, hafif ateş, baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk ile iştahsızlık gibi sorunlardır. Şiddetli belirtilerde ise sürekli kusma, şiddetli karın ağrısı ve kramplar, 38°C’nin üzerinde seyreden yüksek ateş, kanlı ishal, şiddetli dehidratasyona bağlı azalmış idrar, ağız kuruluğu, baş dönmesi, bayılma, nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi semptomlar görülebilir” diye konuştu.

KALICI BÖBREK YETMEZLİĞİNE SEBEP OLABİLİR

Şiddetli belirtiler görüldüğünde zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiği uyarısında bulunan Dr. Murat Karakoç, “Çünkü besin zehirlenmesi önemli bir problemdir. Ciddi tablolarda özellikle çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde ölümle sonuçlanabilir. Bazı patojenler ciddi ve kalıcı sağlık problemlerine neden olabilir. Örneğin, E. Coli bakterisinin O157 suşunun yol açtığı besin zehirlenmesi sonrasında kalıcı böbrek yetmezliği gelişebilir.  Yersina enterocolitica, Shigella, Salmonella bakterisi çeşitli eklem romatizmalarına sebep olabilir” dedi.   

EN ÇOK TAVUK ZEHİRLİYOR

Son kullanma tarihi geçmiş gıdaları satın almayın. Paketli ürünlerin ambalajlarının sağlam ve hasarsız olduğundan emin olun. Şişmiş veya hasar görmüş konserve ürünlerini kullanmayın. Et ve et ürünlerini güvenilir yerlerden satın alın. Kırık, çatlak, dışkıyla kirlenmiş yumurtalardan kaçının. Özellikle et, et ürünleri ve tavuk gibi sık besin zehirlenmesi yapan ürünlerin üretildikleri yerden depolara ve satış noktalarına sevkiyatı sırasında -18°C altında muhafaza edilerek soğuk zincirin korunması önemli. Dondurulmuş besinlerin soğuk zincirinin kırılmamış olmasına dikkat edin.

KURU GIDALARI KARANLIKTA SAKLAYIN 

Bulgur, buğday, pirinç, nohut, fasulye gibi bakliyatlar ve kuru gıdaları güneş görmeyen karanlık bir yerde ve 20°C sıcaklığın altında, ağzı hava almayan kapalı cam kaplar içinde saklamaya dikkat edin. Özellikle pirinç içeren yemekleri bir günde tüketilecek miktarda pişirin. Pirinçli yemek tekrar tüketilecekse en fazla bir defa daha ısıtma yapılarak yenilebilir. Böylece Bacillus cereus gibi bakterilerin yol açacağı gıda zehirlenmesinden de korunmuş olunur.

ÇİĞ ETLERİ PİŞİRMEDEN ÖNCE YIKAMAYIN

 Çiğ ete ve yumurtaya dokunduktan sonra ellerinizi yıkayın 

Çiğ veya az pişmiş kırmızı et, beyaz et ve balıkla temas sonrası özellikle ellerinizdeki çatlaklar aracılığıyla parazitler ve bakteriler bulaşarak kist hidatik, toxoplazma, brusella, tüberküloz, camylobacter ve salmonella gibi çeşitli enfeksiyonlara yol açabiliyor. Bu nedenle çiğ et ve balığa dokunduktan sonra ellerinizi yine sabunlu sıcak suyla yıkamayı asla ihmal etmeyin. 

Mutfak gereçlerini sıcak suyla yıkayın 

Mutfak tezgâhlarını, kesme tahtalarını ve diğer mutfak ekipmanlarını sıcak su ve sabunla düzenli olarak temizlemeniz çok önemli. Her kullanımdan sonra, özellikle de çiğ et, yumurta ve balık ile temasın ardından tüm araç ve gereçler ile tezgâh yüzeylerini deterjanlı sıcak suyla iyice yıkamalısınız.

Çiğ etleri yıkamayın 

Kırmızı eti, balığı ve tavuk etini pişirmeden önce yıkamayın. Özellikle tavuk etinde fazla miktarda mikroorganizma bulunuyor. Yıkama esnasında lavaboya, tezgâh yüzeyine, musluğa ve ellerimize bulaşan bu mikroorganizmalar enfeksiyona yol açabiliyor. 

Bu besinleri temas ettirmeyin 

Farklı besinlerin birbiriyle temas hâlindeyken çeşitli mikroorganizmaların ve zararlı maddelerin geçiş yapmalarına çapraz bulaş deniyor. Çapraz bulaşı önlemek için çiğ besinleri pişmiş yiyeceklerden ayrı tutmanız gerekiyor.  

Et ve sebzeyi aynı bıçakla kesmeyin 

Et ürünleri ile sebzeleri ayrı tezgâhlarda ve farklı bıçaklarla kesmek olmalı. Etler ile temas eden bıçakları, tezgâhı, mutfak araçlarını da sıcak ve sabunlu suyla yıkamalısınız.

Besinleri doğru sıcaklıkta pişirin 

Et, tavuk, balık ve yumurta gibi besinlerin yeterince pişmiş olmaları da besin zehirlenmesinden korunmada büyük öneme sahip.  

2 saat sonra buzdolabına koyun 

Yiyecekleri piştikten sonra oda sıcaklığında en fazla iki saat tutun, özellikle et ürünlerini daha sonra buzdolabında 4°C altında saklamaya özen gösterin. Bunların yanı sıra pişmiş yiyecekleri buzdolabında çiğ besinlerden uzak tutmanız da çok önem taşıyor.

Oda sıcaklığında çözdürmeyin 

Ayrıca dondurulmuş besinleri sıcak su altında çözmeye çalışmak da tehlike oluşturuyor. Bu ürünleri buzluktan aldıktan sonra buzdolabının alt raflarında çözülmeye bırakmalı veya mikrodalga fırınlar kullanmalısınız.