Forex Nedir? Nasıl Oynanır?

Pariteler, emtialar, borsalarda gerçekleşen hızlı hareketler; bu piyasalarda işlem yapma fırsatı sunan Forex yatırımını bir defa daha cazip hale getirdi. Yatırımcılar “Forex Nedir? Nasıl Oynanır” aramalarını hızlandırdı. Bu yazımızda piyasalarda yaşanan gelişmeleri ve “Forex Nedir” sorusunun cevabını bulacaksınız. Ancak öncelikle Türkiye’de SPK tarafından düzenlenen ve denetlenen Forex’in “bir oyun” olmaktan ziyade; kuralları olan, organize, yasal ve güvenilir bir yatırım platformu olduğunun da altını çizelim.

Küresel piyasalarda 2025 yılı çok hareketli fiyatlamalara sahne oluyor. ABD’de ocak ayında Başkanlık koltuğuna Donald Trump’ın geçmesinin ardından, dünya gündeminin de ilk sıralarına küresel gümrük tarifeleri oturdu. Trump, uluslararası ticaret politikalarının temelinde gümrük tarifelerini konumlandırdı. Son olarak nisan ayının ilk haftasında bütün ülkelere karşılıklı ek gümrük tarifelerini açıkladı. Çin’de %54’e kadar yükselen ek tarifeler, dünya piyasalarında hem resesyon hem de enflasyon kaygılarını zirveye taşıdı. Küresel piyasalar, bu endişelere ek olarak ülkeler arasında tarifelerden kaynaklanan jeopolitik risklerin yükselmesine de tepki gösterdi. 

Forex Nedir?

Peki Forex Nedir? İngilizce ‘Foreign Exchange’ kelimelerinin kısaltmasından oluşan ‘Forex’, ülkelerin para birimlerinin birbirine karşı değerini gösteren piyasaları ifade eder. Bütün para birimlerinin, birbirine karşı işlem gördüğü, alınıp satıldığı piyasalara ‘Forex Piyasası’ denir.

Forex piyasasında döviz çiftlerinin birbirine karış fiyatları, serbest piyasa şartlarında, arz ve talep dengesine göre oluşmaktadır. Ülkelerdeki makroekonomik veriler ve faiz oranları başta olmak üzere çeşitli faktörler, fiyatlara etki etmektedir. 

Forex işlemleri; devletlerden merkez bankalarına, şirketlerden tüccarlara, büyük yatırımcılardan küçük yatırımcılara kadar herkese açık bir piyasadır. Her yatırımcı ve tüzel kişilik, bu işlemlere taraf olabilmektedir. 

Forex Piyasaları Hangi Günler Açık?

Forex piyasaları, hafta içi 5 gün ve 24 saat boyunca işlemlere açık bir piyasadır. Pazar gecesi saat 24:00’te başlayan işlemler, cuma gecesi 24:00’e kadar devam eder. Türkiye saatine göre ise işlemler pazar gecesi 01:00’de başlar ve cuma gecesi 01:00’e kadar sürer.

Forex’te Nasıl İşlem Yapılır? Forex Nasıl Oynanır? 

Yatırımcılar arasında “Forex nasıl oynanır” gibi bir ifade kullanılmaktadır. Ancak Forex oyun değildir, bünyesinde yüzlerce enstrümanı bulunduran, kuralları belli, dünyanın işlem hacmi en yüksek, ciddi bir yatırım enstrümanıdır. Dolayısıyla “nasıl oynanır” sorusunu, aslında halk arasında kullanılan bir tabir olarak görmek daha doğru olacaktır. 

FX piyasasında iki türlü işlem yapabilirsiniz.

1-Alım İşlemi (Uzun/Long pozisyon): İşlem yapılan parite ya da emtia yükseldikçe para kazanırsınız.

2-Satış İşlemi (Kısa/Short pozisyon): İşlem yapılan parite ya da emtia geriledikçe kazanç elde edersiniz. 

Dolayısıyla küresel piyasalarda tarife geriliminden kaynaklanan son düşüşleri de aslında doğru ve zamanında pozisyon alarak kazanca çevirmeniz mümkün olabilmektedir. 

Forex’te İşlem Yaparken Bunlara Dikkat!

Forex işlemlerinde iki ülkenin para biriminin birbirine karşı değeri ölçüldüğü için; 

-Her iki ülkenin büyüme, enflasyon, istihdam verileri, politika faiz oranları gibi makroekonomik göstergeleri, söz konusu parite değerinin oluşumunda belirleyicidir. 

-Faiz oranlarına bağlı ‘Swap’ ve ‘Carry Trade’ işlemleri de FX piyasasında belirleyicidir. Faizi düşük para biriminde ‘borçlanma’ ya da satış yapılarak, faizi yüksek para biriminde ‘alım’ işlemi şeklinde de FX işlemleri gerçekleştirilmektedir. 

-Forex piyasalarındaki hareketler, ekonomi dışındaki alanlardan da etkilenebilmektedir. Bunlar ağırlıklı olarak siyasi, askeri ve toplumsal hareketlerden kaynaklanır. 

Forex’te Kaldıraç Nedir? Başlıca Forex Terimleri…

Forex piyasalarında ‘kaldıraç’ bilinmesi gereken en temel terim olarak öne çıkmaktadır. Bir döviz ya da emtiada işlem yaparken, yatırılan paranın kaç katı ile işlem yapıldığını ‘kaldıraç’ oranı gösterir. Dünyada 100 ve üzeri kaldıraç uygulamaları varken; Türkiye’de kaldıraç, düzenleyici otorite SPK tarafından yatırımcıların korunması ve daha güvenli işlemler için 10 kat ile sınırlandırılmıştır.

Örnek vermek gerekirse;

10.000 dolarlık pozisyon açılmak istendiğinde;10 kat kaldıraç oranı dikkate alındığında, 1000 dolar teminat ile bu işlem yapılmaktadır. 

Forex piyasalarında “PİP” de önemli bir terimdir. İşlem gören döviz çiftlerinin en küçük birim fiyat hareketi “pip” olarak ifade edilir. Döviz çiftleri genellikle 4 ondalık basamağa göre fiyatlanır. 

Örneğin; EUR/USD paritesinde fiyat hareketleri 1,0950-1,0951 olarak devam etsin. En sonda yer alan 1’er puanlık artışlar veya düşüşler “1 Pip” hareket olarak tanımlanır. 

Forex piyasalarında bir diğer önemli terim de “SPREAD” olarak kendini göstermektedir. Döviz çiftlerinin tek fiyatı yoktur. Alım ve satım fiyatı vardır. 

Örneğin; EUR/USD paritesinde alım ve satım aralığı 1,0950-1,0952 olsun. Burada spread aralığı “2 Pip” olarak gerçekleşmektedir. 

Forex Güvenli Midir?

Türkiye’de Forex işlemleri, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından kurallarla düzenlenmiştir. SPK yetkili aracı kurumların tamamı; bu kurallara uyacağını taahhüt ederek, yatırımcılara FX işlem aracılığı hizmeti vermektedir. Bu kurumlarda açılan hesaplara gönderilen paralar Takasbank nezdinde saklanmaktadır ve Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun da gözetimindedir. Dolayısıyla SPK lisanslı aracı kurumlarda açılan Forex hesapları güvenlidir. SPK tarafından yatırımcıları korumak için alınan en önemli tedbir; kaldıraç oranlarının 1’e 10 şeklinde sınırlandırılmasıdır. 

Forex Yasal Mıdır?

FX piyasalarında “merdiven altı” şeklinde tabir edilen yapılanmalar bulunmaktadır. Düzenleyici otoriteler tarafından denetlenmeyen bu kuruluşlar, yatırımcıları çoğu zaman mağdur edebilmektedir. Türkiye’de SPK denetimine ve mevzuatına tabi olarak faaliyet gösteren, sağlam ve denetlenen FX aracı kurumları vardır. 

Temelleri 1987 yılında Kapalıçarşı’da atılan ve 2012 yılından bu yana gerekli lisansları alarak faaliyet gösteren ALB Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Türkiye’nin en önde gelen borsa ve FX aracı kurumlarından biri olarak, Forex işlemlerinin güvenilir, yasal adresi olmuştur. 

Forex Hesabı Nasıl Açılır?

Bireysel yatırımcılar bugün SPK lisanslı aracı kurumlarda kolaylıkla hesap açabilir. Bunun için TC Kimlik Fotokopisi, Adres beyanı (İkametgah ya da fatura), aracı kurum sözleşmesinin imzalanması ve kaldıraçlı işlem alım/satım Sözleşmesinin imzalanması yeterli olmaktadır.

Türkiye’nin öncü FX aracı kurumu ALB Yatırım Menkul Değerler A.Ş. nezdinde, bulunduğunuz yerden şubelere gitmeden online hesap açma imkanından da faydalanıp, bireysel müşteri temsilcisi ve demo hesap desteği ile hemen Forex işlemlerine başlayabilirsiniz.

Borsalarda “Tarife” Etkisi

Nisan ayının ilk haftasında dünyanın büyük borsalarına bakıldığında;

-Dow Jones (ABD) %-7,86, 

-Nasdaq (ABD) %-9,04 

-SP 500 (ABD) %-9,08 

-DAX (Almanya) %-8,10 

-FTSE 100 (İngiltere) %-7,40 

-Nikkei (Japonya) %-9,00, 

-Sensex (Hindistan) %%-2,65

-Kospi (Güney Kore) %-3,62,

-Hang Seng (Hong Kong) %-2,46 oranında geriledi.

Para Birimlerindeki Hareketler

Aynı haftada işlem hacmi en yüksek para birimlerine bakıldığında;

-EUR/USD paritesi 1,0820 – 1,1145 aralığında dalgalandı ve 1,0960’tan,

-GBP/USD paritesi 1,2925 – 1,3205 aralığında dalgalandı ve 1,2895’ten,

-USD/JPY paritesi 144,55 – 150,50 aralığında dalgalandı ve 146,90’dan,

-USD/CAD paritesi 1,4025 – 1,4415 aralığında dalgalandı ve 1,4225’ten kapanış yaptı. 

Emtialarda Dikkat Çeken Fiyatlamalar

Yine tarifelerin açıklandığı haftada en popüler emtialara bakıldığında; 

-XAU/USD paritesi (altın) 3.168 – 3.015 dolar aralığında dalgalandı ve 3.038 dolardan,

-XAG/USD paritesi (gümüş) 29,19 – 34,47 dolar aralığında dalgalandı ve 29,59 dolardan, 

-UKOIL (Brent petrol) 64,05 – 75,40 dolar aralığında dalgalandı ve 65,95 dolardan,

-USOIL (ABD ham petrol) 60,50 – 72,20 dolar aralığında dalgalandı ve 62,27 dolardan kapanış yaptı.

***

Küresel borsalar, para birimleri ve emtialardaki bu hareketlilikler, yatırımcılar için de büyük fırsatlar sunuyor. Pariteler başta olmak üzere küresel piyasalarda gerçekleştirilen bu işlemlere “Forex işlemleri” deniyor. Fiyatlarda gözlemlenen bu hareketlilik, Forex işlemlerini 2025’te daha kazançlı ve cazip bir yatırım enstrümanı olarak yeniden ön plana çıkardı. Forex işlemlerinde hacimler artarken, dünya genelinde 2025 yılında günlük ortalama işlem hacminin 6 trilyon doları aşması bekleniyor.