İki bin 200 yıllık Antikitera düzeneğinin ne için kullanıldığı belli oldu! M.Ö 205 yılında yapıldı...
Teknoloji Haberleri / Türkiye Gazetesi
Yunanistan'a bağlı Küçük Çuha Adası'nda 1901 yılında bulunan dünyanın en eski bilgisayarı olduğuna inanılan Antikitera düzeneğinin Ay takvimini takip ettiği ortaya çıktı.
Yunanistan'ın Küçük Çuha Adası (Antikitera) açıklarında 1901 yılında bulunan Antikitera düzeneği, genellikle "dünyanın en eski bilgisayarı" olarak adlandırılıyor. Yaklaşık 2.200 yıl önce yapıldığı düşünülen bu cihazın Güneş, Ay ve gezegenlerin hareketlerini takip etmek için kullanıldığı biliniyor.
Ayakkabı kutusu büyüklüğündeki Antikitera düzeneği, "takvim halkası" adı verilen bir parçaya sahip. Bu halkadaki deliklerin her biri bir güne denk gelecek şekilde bir yıllık takvim oluşturuyor. Ancak halkaların sadece bir kısmı korunabildiğinden, düzenekte kaç halka olduğu ve kaç günün takip edildiği konusunda kesin bir bilgiye ulaşılamamıştı.
2020 yılında yapılan bir çalışmada, X ışınları kullanılarak kırık halkalardan birinin altı incelenmiş ve düzeneğin toplam 347 ila 367 delik içerdiği öne sürülmüştü. Ancak bu bulgular güçlü bir şekilde desteklenememiş ve düzeneğin Güneş mi yoksa Ay hareketlerine dayanan bir takvim görevi gördüğü belirlenememişti. Güneş takvimleri 365, Ay takvimleri ise 354 günden oluşur.
AY TAKVİMİNE ODAKLANAN ARAŞTIRMA
Horological Journal adlı bilimsel derginin temmuz sayısında yayımlanan bir makalede, cihazın Ay takvimini takip ettiği sonucuna varıldı. Bilim insanları, kara deliklerin birleşmesi gibi olaylarda kullanılan kütleçekimsel dalgaları saptamada yararlanılan bir istatistiksel yönteme başvurdu. Bu hassas yöntem ve mevcut halkaların konumuna dayanarak, Antikitera düzeneğinin çok yüksek ihtimalle 354-355 delik içerdiği sonucuna vardılar.
Bu nedenle araştırmacılar, mekanizmanın Antik Mısırlıların 365 günlük Güneş takvimini değil, o dönemde Yunanlıların kullandığı 354 günlük Ay takvimini takip ettiğini belirtiyor. Glasgow Üniversitesi'nden Joseph Bayley, çalışmanın ortak yazarı olarak, "Antikitera düzeneği ve Yunan zanaatkarlarının onu yapmak için harcadığı emek ve özene yeni bir takdir duymamı sağladı" diyor
Bayley, deliklerin hassas bir şekilde konumlandırılması için son derece isabetli ölçüm teknikleri ve halkaları açmak için büyük bir ustalık gerektiğini vurguluyor.
YAKLAŞIK 2 BİN 200 YILLIK
Daha önceki çalışmalarda da mekanizmayı yapanların Ay takvimine önem verdiği öne sürülmüştü. Ancak Bayley'e göre, yeni çalışma bu ihtimali büyük ölçüde güçlendiriyor. Antik Yunanlıların Ay takvimini takip ettiğini gösteren Antikitera düzeneği, Yunanistan'ın Küçük Çuha Adası açıklarında 1901 yılında bulundu ve yaklaşık 2.200 yıl önce yapıldığı düşünülüyor.
Antikitera düzeneği, Güneş, Ay ve gezegenlerin hareketlerini izlemek için tasarlanmış bir aygıt. Ay takvimini takip etmek için geliştirilmiş olan bu cihaz, ayakkabı kutusu büyüklüğünde ve içinde "takvim halkası" adı verilen bir parça bulunuyor. Ancak mekanizmanın sadece bir kısmı korunduğu için kaç günü takip ettiği net olarak bilinmiyor.
2020 yılında yapılan bir çalışmada, X ışınları kullanılarak Antikitera mekanizmasının kırık halkalarından birinin altı incelenmiş ve toplamda 347 ila 367 delik içerdiği öne sürülmüştü. Ancak bu bulgular güçlü bir şekilde desteklenememiş ve düzeneğin tam olarak Güneş mi yoksa Ay hareketlerine dayanan bir takvim görevi gördüğü belirlenememişti. Güneş takvimleri 365, Ay takvimleri ise 354 gün içerir.
AY TAKVİMİNİ TAKİP EDİYOR
Antikitera mekanizması Ay takvimini takip ediyor. Bu bulgu, mekanizmanın antik zamanlarda kullanıldığı takvim işlevini aydınlatmada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Bilim insanları, kara deliklerin birleşmesi gibi olaylarda kullanılan kütleçekimsel dalgaları saptamak için bir istatistiksel yöntem geliştirdi.
Bu hassas yöntem ve mevcut halkaların konumlarına dayanarak, Antikitera mekanizmasının büyük olasılıkla 354-355 delik içerdiği sonucuna vardılar. Bu bulgular üzerine araştırmacılar, mekanizmanın Antik Mısırlıların kullandığı 365 günlük Güneş takvimini değil, o dönemde Yunanlıların kullandığı 354 günlük Ay takvimini takip ettiğini belirtiyor.
Glasgow Üniversitesi'nden Joseph Bayley, çalışmanın ortak yazarı olarak, "Antikitera mekanizması ve Yunan zanaatkarlarının bu muhteşem aleti yapmak için harcadıkları emek ve özene yeni bir takdir duymama sebep oldu" diyor. Bayley, deliklerin hassas bir şekilde konumlandırılması için son derece isabetli ölçüm teknikleri ve halkaları açmak için büyük bir ustalık gerektiğini vurguluyor.
Daha önceki çalışmalarda da mekanizmanın Ay takvimini takip ettiği öne sürülmüştü. Ancak Bayley'e göre, yeni çalışma bu ihtimali büyük ölçüde güçlendiriyor.
'da Takip Edin!
