Sokakta biri bizi gözetliyor! Akıllı gözlük ile mahremiyet bitiyor 

ÖMER TEMÜR - ABD’li teknoloji şirketi Meta’nın Ray-Ban iş birliğiyle ürettiği akıllı gözlükler mahremiyet tartışmalarını yeniden gündeme getirdi. Dışarıdan bakıldığında, sıradan bir görünüme sahip gözlük, Facebook ve Instagram platformlarından canlı yayın yapabilme özelliğine sahip.

Gözlükte yer alan yapay zekâ asistanı sizin gördüklerinizi görebiliyor, konuşmalarınızı duyuyor ve sorduğunuz sorulara cevaplar verebiliyor. Görülen metni anında çeviriyor, bakılan objenin, bitkinin, hayvanın ya da binanın ne olduğunu söylüyor. Aynı şekilde video kaydı başlatması veya fotoğraf çekmesi, müzik açması ya da WhatsApp üstünden belirlenen kişiye sesli mesaj göndermesi istenebiliyor. 

Geçtiğimiz yıl satışa çıkan gözlüğün kullanımı hızla yaygınlaşırken, kullanıcıların izinsiz şekilde kişileri, bulundukları ortamları ve özel hayatları kaydetmesi mahremiyet tartışmalarına sebep oldu. Gözlüğün özel toplantılar ve görüşmelerde bilgi sızıntısına yol açma riski, güvenlik riskleri oluşturma ihtimali dolayısıyla da sıkıntılara yol açabileceği belirtiliyor. Ayrıca Facebook ve Instagram platformları üzerinden canlı yayın yapabilmesi özelliğiyle çevredeki kişilerin bilgisi ve rızası olmadan kayıt ve görüntü alma işlemi de hukuki anlamda çözülmesi gereken bir problem olarak duruyor.

ADRESİNİ BİLE SÖYLÜYOR 

Gözlüğün en ürkütücü boyutu ise yapay zeka ile ilgili kısmı. Harvard Üniversitesinden iki öğrenci, Meta’nın Ray-Ban akıllı gözlük modelini kullanarak canlı yayın verilerini gerçek zamanlı olarak analiz edebilen bir sistem kurdu. Bu sistem videodaki kişilerin yüzlerini bir yapay zekâ modelinden güç alarak algılıyor ve kişinin kim olduğunu gerçek zamanlı olarak gösterebiliyor. Burada farklı veri tabanlarından yararlanan sistem, kişinin ismini bulmanın yanı sıra, diğer kişisel bilgilerini (adres, yaş, telefon numarası, okul geçmişi vb.) de ortaya çıkarıyor. ”I-XRAY adı verilen deneysel sistem gelecek için endişe verici duruyor. Benzer sistemin Çin’den polisler tarafından kullanıldığı düşünüldüğünde bu teknolojinin günlük hayatta kullanılması birçok problemin de habercisi gibi görünüyor.